◎ Мэнтаць ’пераварочваць, разглядаць’ (карэліц., Сцяшк. Сл.). Балтызм. Параўн. літ.mentyti ’мяшаць, перамешваць’, якое з польск.męcić ’круціць, выкручваць’, ’ашукваць’. Гл. ментаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АДАПТЫ́ЎНАЯ ЗО́НА,
узаемазвязаны комплекс умоў, які забяспечвае спецыфічныя геафіз. і экалагічныя патрэбнасці існавання жывёльных і раслінных арганізмаў і гэтым вызначае тып адаптацыівял. груп у працэсе макраэвалюцыі. Характарызуе стан прыстасаванасці арганізмаў да адаптыўнага ландшафту і біягеацэнозу. Тэрмін увёў амер. біёлаг Дж.Сімпсан (1944). Арган. свет можна разглядаць як сістэму шырокіх або вузкіх адаптыўных зон, падобных у асн. рысах будовай экалагічна блізкіх форм, якія насяляюць іх і адпавядаюць умовам асяроддзя. Услед за засяленнем новай адаптыўнай зоны звычайна адбываецца адаптыўная радыяцыя.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
review
[rɪˈvju:]1.
v.t.
1) разгляда́ць, перагляда́ць
2) перагляда́ць, разгляда́ць нано́ва (прысу́д)
3) рабі́ць агля́д
4) рэцэнзава́ць (кні́гу)
5) паўтара́ць (шко́льны матэрыя́л)
2.
n.
1) паўто́рнае разгляда́ньне, дасьле́даваньне n.
2) перагля́д -у m. (спра́вы, прысу́ду)
3) агля́д -у m.
4) рэцэ́нзія f., крыты́чны во́дгук (на кні́гу, п’е́су)
5) пэрыяды́чны ча́сапіс, агля́д -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ламі́-галава́ ’гарэза, вісус’ (Нас.) можна разглядаць як кантамінацыю рус.сорви‑голова і бел.ламаць (хрыбет, шыю і інш.). Параўн. таксама чэш.lomikost, каш.lam̓ignat ’асілак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ventilate
[ˈventəleɪt]
v.
1) вэнтылява́ць, праве́трываць
We ventilate a room by opening windows — Мы праве́трываем пако́й, адчыня́ючы во́кны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
цяп, выкл.
Разм.
1. Ужываецца гукапераймальна для абазначэння рэзкіх удараў па чым‑н. цвёрдым (пры сячэнні).
2.узнач.вык. Ужываецца паводле знач. дзеясл. цяпаць —цяпнуць. Цяп за руку.
•••
Цяп-ляп — ужываецца для абазначэння хуткага, але неахайнага выканання работы, справы; абы-як. — Скаргі працоўных павінны разглядацца неадкладна, — безапеляцыйна адрэзаў Шпунцік. — Вядома, вядома, — згадзіўся старшыня, — але разглядаць іх трэба не па прынцыпу цяп-ляп, а на ўсю глыбіню.Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Адне́квацца (БРС, КТС) да не (ад‑не‑к‑вацца). Дзеяслоўная экпрэсіўная суфіксацыя на ‑к‑. Аднак больш верагодна разглядаць адпаведнае рус.отнекиваться як крыніцу беларускага слова (Мартынаў, SlW, 69).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Карба́ціць ’карабіць, гнуць’ (Яруш., Гарэц.), ’горбіць’ (Юрч.), ’карбаціцца’ (Гарэц.). Значэнне ’горбіць’ паказвае, што карбаціць можна разглядаць як кантамінацыю карабаціць (< korbatъ < korbъ — Трубачоў, Эт. сл., 11, 51) і гарбаты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лабэціна ’вялікі лоб’ (Шат., КТС, А. Калюга), ’лоб’ (Жд. 2). Да лоб1 (гл.). Галосную ‑э‑ ў суфіксе можна разглядаць як працяг літ. суф. ‑eta(s). Параўн. лаба́ціна ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БО́ЙЛЯ ПУНКТ,
пункт мінімуму на ізатэрме рэальнага газу, адлюстраванай у каардынатах p — pV, дзе p — ціск газу, V — аб’ём, які займае газ. Названы ў гонар Р.Бойля. У наваколлі Бойля пункта невял. ўчасткі ізатэрмаў рэальнага газу можна разглядаць як адрэзкі гарыз. прамых — ізатэрмы ідэальнага газу. Лінія, што злучае Бойля пункты на асобных ізатэрмах, наз. крывой Бойля. Пункт гэтай крывой, што ляжыць на восі pV (p=0), вызначае т-ру Бойля TB=3,375TK, дзе TK — крытычная тэмпература. Пры т-рах T < TK магчыма поўнае звадкаванне газу, пры T < TB — частковае.