Про́стацца ’слабець, станавіцца нягнуткім’ (лід., Сл. ПЗБ). Да просты (гл.) у значэнні ’прамы, роўны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

орт​2

(гр. orthos = прамы)

вектар, даўжыня якога роўная адзінцы; адзінкавы вектар.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

◎ Прамі́ца, пряміца ’прамая, не зламаная цэпам пры малацьбе салома’ (Нас., Касп.). і©& прамы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Свяча́ ‘свечка; рытуальная святочная свечка’ (Нас.), свеча́ ‘свечка’, ‘прамы сук у сасне’ (ТС). Гл. свечка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прам ’трама’ (лун., З нар. сл.). Відаць, з польск. tram ’трама’ пад уплывам прамы, просты і г. д.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Праўко́м у выразе: (шыю, спіну) праўком паставіла ’стан, калі страчана ад захворвання рухомасць’ (Янк. 1). Да правы ў значэнні ’прамы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Прамасло́іна, прамаслойна (аб дрэве) (Мат. Гом.). Рус. пря‑ мослой, прямослойна ’дрэва з роўнымі, не звітымі слаямі’. Да прамы і слой (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Прэ́міна ’частка ракі, якая зімой не замярзае’ (віл., ЛА, 2). Гл. прамінаў прамы. Пераход а > э пад націскам, параўн. барсаць: бэрсаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

уско́сны, -ая, -ае.

1. Не непасрэдны, пабочны; проціл. прамы.

Ускосныя звесткі.

Ускосныя доказы.

Абвінавачванне ўскосна (прысл.) датычыць і яе.

2. У граматыцы пра перадачу чужой мовы: які выражаецца даданым сказам.

Ускосная мова.

Ускоснае пытанне.

○ Ускоснае дапаўненне — у граматыцы: дапаўненне ў любым склоне, акрамя вінавальнага без прыназоўніка.

Ускосны склон — у граматыцы: усякі склон, акрамя назоўнага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

upright​1 [ˈʌpraɪt] adj.

1. вертыка́льны, прамы́;

an upright bearing прама́я, ро́ўная по́стаць

2. справядлі́вы; сумле́нны;

an upright judge справядлі́вы суддзя́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)