бургамі́стр, ‑а, м.
Начальнік гарадской управы ў некаторых краінах Еўропы і ў 18–19 ст. у Расіі.
[Ням. Bürgermeister.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
граданача́льнік, ‑а, м.
У дарэвалюцыйнай Расіі — начальнік, які кіраваў граданачальніцтвам (у 1 знач.) і меў правы губернатара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нача́льнічак, ‑чка, м.
Разм. Памянш.-зніж. да начальнік. [Кныш] зашпіліў паліто, ляпнуў Федзю па плячы. — Вядзі, начальнічак. Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
captain [ˈkæptɪn]n.
1. капіта́н
2. AmE шэф паліцэ́йскага ўча́стка; ста́ршы, гало́ўны нача́льнік;
captains of industry прамысло́выя магна́ты
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
БО́ЦМАН
(галанд. bootsman),
званне малодшага (старшынскага) каманднага саставу на караблі, непасрэдны начальнік палубнай каманды. На вял. ваенных караблях некалькі боцманаў, адзін з іх галоўны.
т. 3, с. 225
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
cechmistrz
начальнік цэха; майстар цэха; цэхмайстар
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Каменда́нт ’начальнік войск крэпасці’, ’начальнік, які наглядае за парадкам перамяшчэння войск’, ’адказны за ахову і гаспадарку грамадскага будынка’ (ТСБМ), ’чалавек, які любіць камандаваць’ (міёр., З нар. сл.). Яшчэ ст.-бел. комендантъ ’судовы выканаўца’ (XVII ст.) запазычана са ст.-польск. komendant, якое са ст.-в.-ням. Kommendant ’камандуючы’ < франц. commandant < лац. commendāns, ‑dantis ’той, хто дае ўказание, распараджэнне’ (Булыка, Запаз. 163; Слаўскі, 2, 380).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рыга ’князь, ’начальнік’, ’ваявода’ (Гарб.), ст.-руск. рига ’кароль’. З грэч. ῥήγας ’кароль’ ад лац. rex, regis ’тс’ (Фасмер, 3, 481).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пры́стаў, ‑става, м.
1. Начальнік мясцовай паліцыі ў дарэвалюцыйнай Расіі.
2. У Маскоўскай Русі — службовая асоба, якая была прыстаўлена да каго‑, чаго‑н. для нагляду.
•••
Станавы прыстаў — у дарэвалюцыйнай Расіі — начальнік паліцэйскага ўчастка ў сельскай мясцовасці.
Судовы прыстаў — у дарэвалюцыйнай Расіі — чыноўнік судовага ведамства, які прыводзіў у выкананне рашэнне суда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спра́ўнік, ‑а, м.
Начальнік павятовай паліцыі ў дарэвалюцыйнай Расіі. Выконваць.. загад губернатара прыехаў павятовы спраўнік з прыставам і стражнікам. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)