зе́кры, ‑аў; адз. няма.
Абл. Вочы. [Любаша] смела глянула ў .. наглыя вадзяністыя зекры [незнаёмца] і нават не змаргнула. Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блі́зенечка, прысл.
Разм. Вельмі, зусім блізка. [Анішчык:] — Мой хутар тут зусім блізенечка, хутар Палявой — мо чулі нават. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
латы́нь, ‑і, ж.
Лацінская мова. І калі нават мова мая замаўчыць, То не зробіцца мёртвай латынню. Барадулін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рабаця́шчы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Шчыры ў рабоце; працавіты. Дзядзька наш — пажылы, рабацяшчы, часамі нават вясёлы мужчынка. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суту́лаватасць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан сутулаватага. Нават у постаці маладога, рослага Ермалая азначылася заўчасная сутулаватасць. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Наве́ц ’мярцвяк, нябожчык’: не чалавек нават — як бы жывы навец (Васючэнка, зб. Тутэйшыя. Мн., 1989, 161). Адсутнасць дакладнай дыялектнай лакалізацыі слова, што ўзыходзіць да прасл. *navь, ц.-слав. навь ’мярцвяк’ і пад., не выключае яго запазычанне з іншых, не народных крыніц ці штучнае ўтварэнне. Параўн., аднак, на́ўскі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аж.
1. часц. ўзмацн. Ужыв. для інтанацыйнага вылучэння слова ці словазлучэння, да якога адносіцца; падкрэслівае самую крайнюю мяжу выяўлення якой-н. уласцівасці.
Лес аж звінеў ад птушыных галасоў.
Сцежка вілася аж да самага возера.
Аж крыкнуў ад радасці.
2. часц. ўзмацн. Ужыв. для выражэння нечаканасці або раптоўнасці наступлення якіх-н. падзей.
Раніцай прачнуліся — аж няма ўжо яго.
3. злуч. Выражае выніковыя адносіны і ўзмацняе іх; ужыв. ў знач. «так», «што нават».
Машыны так гулі, аж вокны звінелі.
4. злуч. супраціўны. Злучае сказы з узаемна неадпаведным значэннем, якое ўскладняецца адценнем нечаканасці.
Хацеў ісці назад, аж пачуўся ціхі плач.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
намёк м Ándeutung f -, -en, Ánspielung f -, -en, Wink m -(e)s, -e;
то́нкі намёк féine Ánspielung;
гру́бы намёк Wink mit dem Záunpfahl;
гавары́ць намёкамі in Ándeutungen réden;
на́ват намёку няма́ kéine Spur
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
абаспа́цца, ‑сплюся, ‑спішся, ‑спіцца; зак.
Разм. Перабраць меру ў сне. [Галя:] — Ад гультайства можна абаспацца і нават апухнуць. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазгла́джвацца, ‑аецца; зак.
Згладзіцца, стаць роўным, гладкім — пра ўсё, многае. На прыгуменнях яшчэ нават не пазгладжвалася куп’ё. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)