пункт,

месца, прызначанае для пэўных мэт; асобны раздзел тэксту; момант у развіцці падзей; тэмпературная мяжа.

т. 13, с. 123

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

няўча́с, прысл.

У непадыходзячы момант. З’явіцца няўчас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

памо́ўка, -і, ДМ -мо́ўцы, мн. -і, -мо́вак, ж.

Гаворка (ужыв. звычайна ў прымаўцы: пра воўка памоўка, а воўк і тут — пра таго, хто паяўляецца ў той момант, калі пра яго гавораць ці думаюць; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́карыстаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

Скарыстаць, ужыць з карысцю.

В. спецыяліста.

В. матэрыял.

В. зручны момант.

В. вопыт перадавікоў.

|| незак. выкарысто́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. выкарыста́нне, -я, н. і выкарысто́ўванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

выра́зны, -ая, -ае.

1. Такі, у якім кожная дэталь, момант яскрава вылучаюцца.

Выразныя абрысы гор.

В. почырк.

Выразнае вымаўленне.

2. Яскравы, пераканаўчы.

Выразная перавага.

3. Дакладна і ясна сфармуляваны.

В. адказ.

|| наз. выра́знасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

экспро́мт, -а, М -мце, мн. -ы, -аў, м.

1. Верш, музычны твор і пад., створаныя без папярэдняй падрыхтоўкі, у момант выканання.

Музычны э.

2. Прамова, трапны адказ, сказаныя без папярэдняга абдумвання.

|| прым. экспро́мтны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Праняха́ць ’пусціць на шармака. прапусціць удалы момант, выпадак’ (Нас.). Гл. няхаць, няхаіць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

moment

momen|t, ~u

м.

1. момант; імгненне;

~t przełomowy — пераломны момант;

w tym ~cie — у гэты момант; зараз;

w ~cie gdy ... — у той момант, калі...;

2. момант; фактар; чыннік;

istotne ~ty — істотныя моманты;

film z ~tami — фільм з эратычнымі сцэнамі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

крыты́чны², -ая, -ае.

1. Пераломны, які знаходзіцца ў стане крызісу.

К. момант хваробы.

К. ўзрост.

2. Вельмі цяжкі, небяспечны.

Крытычнае становішча.

○

Крытычная тэмпература — тэмпература пераходу цела з аднаго стану ў другі (спец.).

|| наз. крыты́чнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адка́зны, -ая, -ае.

1. Чалавек, на якога ўскладаецца адказнасць, які адказвае за каго-, што-н.

А. рэдактар.

А. (наз.) за вечар.

2. Вельмі важны, значны, сур’ёзны.

Адказнае даручэнне.

Адказная пасада.

А. момант.

|| наз. адка́знасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)