ко́лібактэрыёз

(ад гр. kolon = тоўстая кішка + бактэрыёз)

інфекцыйнае захворванне нованароджанага маладняку сельскагаспадарчых жывёл і пушных звяроў, якое выклікаецца патагеннымі сератыпамі кішэчнай палачкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Мацю́к ’род зельцу з барановых або свіных унутранасцей’ (мядз., Нар. сл.). Зах.-укр. мацько, мацьок, жытом. мацьок, мацько ’свіны страўнік’ (ЛАПП). З польск. maciek ’тс’, ’сальцісон’, ’бруха’, ’страўнік, напханы кашай’. Паводле Вештарт (Бел.-польск. ізал., 20), польск. і ўкр. лексемы запазычаны з рум. mat ’кішка’, ’унутранасці’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

gut​1 [gʌt] n.

1. anat. кі́шка;

the blind gut сляпа́я кі́шка

2. pl. guts вантро́бы;

pain in the guts боль у жываце́

3. pl. guts infml му́жнасць, сме́ласць; вы́трымка; рашу́часць (зрабіць што-н. цяжкае або непрыемнае);

She hadn’t the guts to tell him the truth. Ёй (у яе) не хапіла мужнасці сказаць яму праўду.

4. pl. guts су́тнасць; найбо́льш ва́жная ча́стка чаго́-н.;

the guts of the problem су́тнасць прабле́мы

5. med. ке́тгут

♦

slog/sweat/work one’s guts out infml працава́ць ве́льмі напру́жана (для пэўнай мэты)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

сляпы́, -а́я, -о́е.

1. Які не бачыць, пазбаўлены зроку; са слабым зрокам.

Сляпое дзіця.

Падручнікі для сляпых (наз.).

2. перан. Які дзейнічае, не ўсведамляючы і не абдумваючы сваіх учынкаў.

С. ад злосці.

Слепа (прысл.) паверыць першаму сустрэчнаму.

Сляпое перайманне.

3. Невыразны, неразборлівы (пра шрыфт, тэкст і пад.).

С. адбітак на паперы.

4. Праз які дрэнна або нічога не бачна.

Сляпыя шыбы ў вокнах.

Сляпая хата (з малымі вокнамі).

5. Які адбываецца без удзелу зроку, без бачных арыенціраў (спец.).

С. метад друкавання (не гледзячы на клавішы). С. палёт на самалёце.

○

Сляпая кішка — пачатковая частка тоўстай кішкі, якая мае чэрвепадобны адростак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

bowels

[ˈbaʊəlz]

n., pl.

1) кі́шкі pl.

2) informal то́ўстая кі́шка

to move one’s bowels — спаражні́цца

3) не́тры

the bowels of the earth — не́тры зямлі́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

парэнтара́льны

(ад пара- + гр. enteron = кішка);

п. спосаб — спосаб пападання (увядзення) у арганізм лекавых і іншых рэчываў, мінаючы страўнікава-кішэчны страўнікава-кішачны тракт (напр. падскурнае ўпырскванне, унутрывеннае ўліванне і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рука́ў м.

1. (адзення) Ärmel m -s, -;

2. (ракі) Flúss¦arm m -(e)s, -e;

3. (труба, кішка) Rohr n -(e)s, -e; Schlauch m -(e)s, Schläuche;

пажа́рны рука́ў Féuerwehrschlauch m, Sprítzschlauch m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

wąż

м.

1. змяя;

2. рукаў, кішка, шланг;

wąż gumowy — гумавы шланг;

mieć węża w kieszeni — скнарнічаць, скупіцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

то́ўсты, ‑ая, ‑ае.

1. Вялікі, значны ў аб’ёме, папярочным сячэнні; проціл. тонкі. Тоўстае дрэва. Тоўстыя ніці. Тоўстая кніга. □ Гудзіла расхіляе халат і раскручвае доўгую, тоўстую вяроўку. Колас. Ля невялікага млына, які выглянуў з-за тоўстых вербаў, .. пад коламі машыны расхістанымі дошкамі прагрукатаў масток. Корбан. // Зроблены з матэрыялу, які мае значнае папярочнае сячэнне. Тоўстая шклянка. □ [Ладымер] скінуў тоўстую суконную камізэльку і сеў за стол чакаць вячэры. Чорны.

2. Які мае мажную, паўнацелую фігуру. Дні праз тры пасля прыезду Васіль прыйшоў брацца на партыйны ўлік, яму адразу сказалі: — А мы табе ўжо і работу знайшлі, як толькі даведаліся, што ты прыехаў. — Сказаў гэта вясёлы тоўсты чалавек. Шамякін. // Вялікі, мясісты, пухлы (пра часткі цела, твару). Тоўстыя губы. Тоўстыя ногі. □ Маня набірала ў прыгаршчы вады і са смехам палівала на хлопчыка, лёгенька шлёпала яго па тоўстых ручках. Васілевіч. [Лапінка:] — А Раман Дуля — ух ты, у новым кажушку, грудзі ўперад, сцёгны тоўстыя, .. халявы блішчаць, бах на калені... Брыль.

3. Нізкі, густы (пра голас, гук). — А Мядзведзь з лесу, — бабуля робіць тоўсты мядзведжы голас: «Я ў лесе, я ў цёмным, прыйду к табе вячэраць!» Брыль.

•••

Тоўстая кішка гл. кішка.

Тоўсты часопіс гл. часопіс.

Тоўсты кашалёк гл. кашалёк.

Тоўстыя кішэні ў каго гл. кішэнь.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

то́ўсты

1. dick; beléibt (пра чалавека);

то́ўстая кі́шка анат. Díckdarm m -(e)s, -därme;

2. у знач. наз. м. Dícke m (sub) -n, -n;

◊

паку́ль то́ўсты ссо́хне, худы́ здо́хне ≅ indéssen das Gras wächst, verhúngert der Gaul

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)