Ступе́нь ‘выступ лесвіцы’, ‘этап у развіцці’, ‘мера якасці, дзеяння’, ‘вучонае званне’ (ТСБМ), ‘ступня; крок’ (Нас.), ‘ступня; крок; мера якасці, градус’ (Байк. і Некр.), ‘ступня’ (Сл. ПЗБ, Сцяшк., Ян.), ‘крок’ (Шымк. Собр., ТС), ‘ступак; ступня’ (ЛА, 3), ‘мера, роўная чалавечай ступні’ (Пятк. 2), ступі́нь ‘ступня’ (Дразд.), сту́пынь ‘тс’ (кам., КЭС), параўн. ст.-бел.степень ‘парог, лесвіца’ (Ст.-бел. лексікон), стопень ‘ступень, этап’ (там жа). Укр.ступі́нь ‘крок’, рус.ступе́нь ‘выступ лесвіцы’, в.-луж.stupjeń ‘чаравік’, ‘мера праяўлення якой-небудзь якасці; працэнт’, н.-луж.stupjeń ‘лямцавы чаравік’, чэш.stupeň, славац.stupeň ‘ступень’, серб.-харв.сту́пањ, славен.stọ̑pənj, балг.стъ́пен. Прасл.*stǫpenъ. Дэвербатыў да *stǫpiti (гл. ступіць) з суф. ‑enь; гл. Фасмер, 3, 788; Шустар-Шэўц, 1371; Махэк₂, 590; Бязлай, 3, 321. Борысь (578) праславянскім лічыць *stepenь (параўн. рус.степень, серб.-харв.сте̏пен, балг.сте́пен, макед.степен, ст.-слав.степень) ад незахаванага *stepti ‘ступіць, стаць’, на якое пазней паўплываў дзеяслоў *stǫpiti. Сюды ж ступе́ніць ‘ісці’ (навагр., Шн.). Параўн. стапа, стопень, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шаг, род. ша́гу м.
1.тех. шаг;
ш. зубча́стага ко́ла — шаг зубча́того колеса́;
2.см.крок
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
footfall
[ˈfʊtfɔl]
n.
1) гук кро́каў
2) крок -у m.; хада́f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Féhltritt
m -(e)s, -e няпра́вільны крок, праві́ннасць; памы́лка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Tánzschritt
m -(e)s, -e па, крок (у танцы)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Pássus
m -, -
1) крок
2) пункт (рэзалюцыі і г.д.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ля́псус ’недарэчная, грубая памылка’ (ТСБМ). Новае запазычанне з польск. ці рус. моў, у якіх — з лац.lapsus ’паданне, падзенне’, ’памылка’, ’памылковы крок’ (Слаўскі, 4, 50; Лёхін, 413).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
расхліста́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Тое, што і расхрыстаць. Усхадзілася мяцеліца, Расхлістала кажушок; То ўзвіецца, то пасцелецца, То адскочыцца на крок.Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уму́рзацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Запэцкацца, замурзацца. Я ўзяўся раскладаць агонь.. Умурзаўся ўвесь, абсмаліў пальцы, .. а справа ні на крок не пасунулася.Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ступі́ць ‘зрабіць крок’, ‘паставіць нагу, наступіць’, ‘увайсці’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Бяльк., ТС, Федар. 4, Сержп. Прымхі, Сл. ПЗБ). Параўн. укр.ступи́ти, рус.ступи́ть, стараж.-рус.ступити, польск.stąpić, в.-луж.stupić, н.-луж.stupiś, чэш.stoupiti, славац.stúpiť, серб.-харв.сту́пити, славен.stọ́piti, балг.стъ́пя, макед.стапи, ст.-слав.стѫпити ‘ступіць, зрабіць крок’. Прасл.*stǫpiti ‘ступіць, зрабіць крок’ лічыцца вытворным ад незахаванага прасл.*stepti, *stępǫ, менавіта ад асновы цяп. ч. гэтага дзеяслова *stęp‑, ад і.-е.*ste(m)p‑ гл. Борысь, 577; Бязлай, 3, 321. Інакш Шустар-Шэўц (1371), які славянскія дзеясловы разглядае як дэрываты ад прасл.*stopa ‘нага; даўжыня ступні; крок’ з насавым інфіксам *sto‑m‑p‑. Бліжэйшыя адпаведнікі бачаць у літ.stapýtis ‘стаць’, stìpti, stim̃pu ‘адубець, здранцвець’. Параўноўваюць яшчэ з грэч.στέμβω ‘тапчу, жорстка абыходжуся, ганьблю’, ст.-ісл.stappa ‘трамбаваць, штурхаць уніз’, ст.-в.-ням.stamfôn ‘трамбаваць’ і ніш.; гл. Міклашыч, 324; Мацэнаўэр, Cizí sl., 78; Фасмер, 3, 788. Махэк₂ (580) таксама ўзводзіць дзеясловы да *stopa, а насавы ў корані тлумачыць другаснай назалізацыяй, рашуча пярэчачы супраць існавання асновы *stęp‑ у першасным дзеяслове.