цэфеі́ды

(н.-лац. cepheides, ад гр. Kepheus = назва сузор’я Цэфея)

зоркі, бляск якіх перыядычна змяняецца, што звязана з ваганнямі памераў зоркі і тэмпературы яе паверхні.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ко́смас, -у, м.

1. Сусвет (Сонечная сістэма, зоркі, галактыкі і пад.).

2. Прастора, якая распасціраецца за межамі зямной атмасферы на вышыні, большай за 100 км.

Палёт у к.

Асваенне космасу.

|| прым. касмі́чны, -ая, -ае.

К. карабель.

К. палёт.

Касмічныя прамяні.

К. век.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Sidera caelo addere

Дабаўляць зоркі да неба.

Добавлять звёзды к небу.

Гл.: In silvam...

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

ill-starred

[,ɪlˈstɑ:rd]

adj.

нешчасьлі́вы, згу́бны; з-пад дрэ́ннай зо́ркі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Зеркі ’вочы’, ’іскры’, ’зоркі’ (Нас.). Відаць, утворана ад *zьr‑ з суф. ‑ък‑; корань, прадстаўлены ў зрэнкі, зрок, мае значэнне ’глядзець’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

свяці́цца, свячу́ся, све́цішся, све́ціцца; незак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Выпраменьваць святло.

На небе свяціліся зоркі.

У вокнах свяціліся агеньчыкі.

2. перан. Пра твар, вочы: іскрыцца радасцю, святлом, ажыўляцца ад шчасця.

Твар бабулі свяціўся дабратой.

|| наз. свячэ́нне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ГЕ́РЦШПРУНГА—РЭ́СЕЛА ДЫЯГРА́МА, «спектр—свяцільнасць» дыяграма,

дыяграма залежнасці паміж спектральным класам (т-рай паверхні) і абс. зорнай велічынёй (лагарыфмам свяцільнасці зоркі). Адкрыў Э.Герцшпрунг, даследаваў Г.Н.Рэсел. На Герцшпрунга — Рэсела дыяграма блізкія па фіз. уласцівасцях зоркі займаюць адасобленыя вобласці: галоўную паслядоўнасць зорак (вакол яе размяшчэння большасць вядомых зорак), паслядоўнасці звышгігантаў, яркіх і слабых гігантаў, субкарлікаў і белых карлікаў. Па месцы зоркі на Герцшпрунга — Рэсела дыяграме можна вызначыць яе ўзрост, стадыю эвалюцыі.

т. 5, с. 201

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мігаце́ць, міга́ць, мігну́ць fnkeln vi (пра зоркі); flckern vi (пра свечку, пра лямпу)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

зо́рчаты, ‑ая, ‑ае.

Які мае форму зоркі (у 2 знач.); зоркападобны. У аснове пакрыцця будынка ляжаць складаныя зорчатыя скляпенні. Ліс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

gleam2 [gli:m] v.

1. блішча́ць;

His eyes gleamed with pleasure. Яго вочы блішчалі ад задавальнення.

2. міга́ць, мігце́ць (пра зоркі)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)