замена ў стапе доўгага склада двума кароткімі (у метрычным вершаскладанні); парушэнне граматычнай формы слова для захавання вершаванага памеру (у сілаба-танічным вершаскладанні).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
парафазі́я
(ад. пара- + афазія)
перастаноўка або замена ў вуснай мове гукаў або складоў у слове, слоў у сказе, што развіваецца пры паражэнні маўленчых зон галаўнога мозгу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
замяшчэ́ннен
1. (замена) Ersátz m -(e)s, Ersétzung f -;
2. (замяшчальніцтва) Vertrétung f -, -en, Ámtsvertretung f;
3. (прызначэнненапасаду) Besétzung f -, -en;
4.хім, матэм Substitu tión f -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Кардо́н1 ’дзяржаўная граніца’ (ТСБМ), ’месца, дзе знаходзіцца лясніцкі пункт’ (Яшк.), ’граніца’. Запазычанне з польск.kordon ’граніца’, з франц.cordon ’вяровачка, шнур’ (ад corde ’вяроўка’) (Булыка, Запаз., 141; Фасмер, 2, 324).
Кардо́н2 ’цвёрдая і тоўстая папера’ (ТСБМ) < франц.carton, якое ў сваю чаргу з італ.cartone — Nomen augmentativum ад карта. Замена зыходнага т на д цяжка вытлумачыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перазме́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Рмн. ‑нак; ж.
1. Прадугледжаная графікам работы прадпрыемства замена рабочых адной змены рабочымі наступнай змены. Гарэў зялёны агеньчык спераду машыны, але таксі не спынялася, і я злаваў, пакуль не здагадаўся, што недзе тут блізка таксапарк і што машыны, мусіць, ідуць на перазменку.М. Стральцоў.Пры такім спосабе значна менш траціцца часу на перазменкі, на здачу-прыёмку інструментаў.«ЛіМ».
2.Разм. Тое, што і змена (у 5 знач.). [Антон:] — Трэба купляць новыя боты — на перазменку.Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
apology
[əˈpɑ:lədʒI]
n., pl. -gies
1) выбачэ́ньне n.
to make an apology — прасі́ць выбачэ́ньня
2) апалёгія f.; абаро́на f.
3) Figur. убо́гае падабе́нства, мізэ́рная заме́на
a mere apology for a politician — го́ра-палі́тык
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
wymiana
ж.
1.замена, абмен;
wymiana zdań — абмен думкамі;
wymiana towarowa — тавараабмен;
2.лінгв. чаргаванне;
wymiana samogłosek — чаргаванне галосных;
wymiana ognia — перастрэлка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Анчу́тка ’д’ябал’ (Мядзв.). Рус.дыял.анчута (СРНГ), анчут. Табуістычная замена назвы д’ябла анчыхрыст у кантамінацыі з уласным імем Анісіфар (Успенскі, Труды знак., 5, 487). Версію аб балтыйскім паходжанні слова гл. Тапароў, Baltistica, IX (1), 29 і наст., Талстой, Материалы Всесоюзного симпозиума по вторичным моделирующим системам I (5), Тарту, 1974, 31. Краўчук (вусн. паведамл.) лічыць, што зыходным з’яўляецца форма анчут < анчи‑юд (параўн. пск.анчию́д; Пск. сл., 1, 66): анчи‑ (анти‑) + юд (Иуда). Параўн. анцію́д(а).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тускно́та ‘маркота, смутак, сум’ (Байк. і Некр., Адм.). Ранняе запазычанне з польск.tęsknota ‘туга, смутак, журба’, пра што сведчыць замена другаснага насавога на у (Булыка, Выбр. пр., 122) < *tъskn‑ota < *tъsknъ ‘смутны, журботны, тужлівы’, ‘варты жалю, мізэрны’ (гл. папярэдняе слова), што дало натуральным шляхам прыметнік ckny ‘тс’. Ст.-польск.tesknić sobie ‘быць у роспачы, засмучаным’, дзе пазней пад уздзеяннем ‑n‑ галосны гук ‑e‑ стаў насавым гукам > tęsknić (Борысь, 632), магчыма, было крыніцай ст.-бел.тескнети ‘тс’.