Trojanin

м. жыхар Троі; траянец

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Azjata

ж. жыхар Азіі; азіят

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

berlińczyk

м. берлінец, жыхар Берліна

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Тузе́мец ‘карэнны жыхар якой-небудзь краіны, мясцовасці, абарыген’ (ТСБМ), ст.-бел. туземець: ꙗко…родивыисѧ оу васъ (Скарына, ГСБМ), сюды ж тузе́мскі ‘мясцовы паводле паходжання, прадукцыі’ (Нас.), тузе́мшчына ‘мясцовы выраб’ (там жа). Запазычана з ц.-слав. тъземьць ‘мясцовы жыхар’ (Арол, 4, 114), параўн. укр. тузе́мець, рус. тузе́мец, польск. tuziemiec, чэш. tuzemec ‘тс’. Паводле Праабражэнскага (Труды ИРЯ, 1, 14), Фасмера (4, 115), лексема ўтворана ад ту‑ ‘тут’ і земьць ‘прыродны жыхар’. Не выключана, аднак, утварэнне ад тъ ’гэты’ < прасл. *tъ ‘тс’ і земьцьжыхар’ (< *zem‑ьcь ад *zemь ‘зямля’) — ‘жыхар гэтай зямлі’, параўн. аналагічнае рус.-ц.-слав. сеземьць ‘туземец’ (Сразн., 3, 324), стараж.-рус. тоземьцьжыхар той зямлі’. Апошняе схіляе да думкі пра першасную форму з *tъ‑, а формы з *tu‑ — вынік народнай этымалогіі (ESJSt, 17, 1004).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

E.

= Einwohner – жыхар

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

навасёл, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, хто пасяліўся ў новым доме або кватэры.

Першыя навасёлы.

2. Новы пасяленец, жыхар, які аднекуль прыехаў.

Радасна сустрэць навасёлаў.

|| ж. навасёлка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

сталі́чны huptstädtisch, Huptstadt-; grßstädtisch;

сталі́чны жыха́р inwohner der Huptstadt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

countryman [ˈkʌntrɪmən] n. (pl. -men)

1. зямля́к, суайчы́ннік

2. вяско́вы жыха́р, селяні́н

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

resident1 [ˈrezɪdənt] n.

1. пастая́нны жыха́р; пастая́лец (у гасцініцы)

2. рэзідэ́нт

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

алімпі́ец, ‑пійца, м.

1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі — бог, жыхар Алімпа.

2. Пра чалавека з урачыста важным, велічна спакойным абліччам.

3. Удзельнік алімпійскіх гульняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)