1) волат з адным вокам пасярэдзіне лба ў старажытнагрэчаскай міфалогіі;
2) драпежны рачок падкласа весланогіх, які жыве пераважна ў прэсных вадаёмах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
зверм.
1. Tier n -(e)s, -e;
драпе́жны звер Ráubtier n;
2.перан. bestiálischer [gráusamer] Mensch, Bésti¦e f -, -n;
◊
глядзе́ць зверам grímmig dréinschauen;
звер-зве́рамразм. wie ein Wílder
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
réißend
1.adv
1) ху́ткі, бы́стры
2) драпе́жны;
die Wáre fíndet ~en Ábsatz тава́р раскупля́цца нарасхва́т
2.adv наразбо́р, нарасхва́т, вырыва́ючы з рук
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
сэ́пія
(лац. sepia, ад гр. sepia)
1) марскі драпежны галаваногі малюск атрада дэкаподаў, які выдзяляе карычневае фарбуючае фарбавальнае рэчыва; каракаціца;
2) карычневая фарба з рэчыва, выдзеленага гэтым малюскам, а таксама малюнак, зроблены такой фарбай.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ястрабі́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да ястраба. Ястрабінае пер’е. Ястрабінае гняздо.
2. Які ажыццяўляецца з дапамогай ястраба. Ястрабінае паляванне.
3. Такі, як у ястраба, уласцівы ястрабу; драпежны. Які змрочны твар у млынара Паківача. Як глядзяць на папа ягоныя ястрабіныя вочы.Караткевіч.У жанчыны з вёскі Ястрабень ёсць у смуглявым твары нешта ястрабінае — карыя праніклівыя вочы, кручкаваты тонкі нос, рэзкія рысы твару, жорсткія, скупыя губы.В. Вольскі.
4.узнач.наз.ястрабі́ныя, ‑ых. Сямейства птушак атрада драпежных, да якога адносяцца каршун, ястраб, арол і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
drapieżny
drapieżn|y
1.драпежны; драпежніцкі; хіжы;
ptak ~y — драпежная птушка; хіжак;
2. ~e мн.заал. драпежнікі (Carnivora);
3. ~e мн.заал. драпежныя птушкі (Falconiformes)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Леў ’драпежны звер, Felis leo’ (ТСБМ, Яруш., Кл.). Ст.-бел.левъ (XV ст.), укр.лев, рус.лев, ст.-рус.львъ (XI ст.), польск.lew, н.-луж.law, в.-луж.law, палаб.lʼåv, чэш.lev, славац.lev, славен.lèv, серб.-харв.ла̏в, макед.лав, балг.лъв, лъвът, лев, ст.-слав.львь. Прасл.lьvъ выводзіцца звычайна (Міклашыч, 179; Фасмер, 2, 471 і інш.) са ст.-в.-ням.lëwo ’леў’, якое з лац.leō, ст.-грэч.λέων. Ошцір (Зб. Развадоўскаму, 1, 295–313) ст.-грэч. крыніцу падае ў выглядзе λι̑ς (якое з *λíϜι‑ς), што з’яўляецца запазычаннем са ст.-сяміцк. lajiš ’леў’. Хутчэй за ўсё леў (львъ) прыйшло кніжным шляхам (пры вусным запазычанні было б лёў). Іншыя этымалагічныя версіі гл. таксама Слаўскі, 4, 182–184.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Со́баль ‘драпежны звярок сямейства куніцавых’, ‘футра гэтага звярка’ (ТСБМ), со́баль, сабо́ль ‘тс’ (Некр. і Байк.), сабо́ль ‘тс’ (Ласт., Стан.), ст.-бел.собаль ‘футра собаля; асобны падатак’ (Сташайтэне, Абстр. лекс., 162). Укр.со́боль, польск.soból, в.-луж.soboł, чэш.sobol, славац.soboľ, балг.соболе́ц ‘суслік’, што дае падставы для рэканструкцыі прасл.*sobolь (ЕСУМ, 5, 340), паходжанне якога застаецца няясным. Выказвалася думка (Зубаты, AfslPh, 16, 413; Праабражэнскі, 2, 348) аб роднасці са ст.-інд.çabálaḥ, çabaráḥ ‘стракаты, плямісты’. Версіі фіна-угорскага (Брукнер, 506; Голуб-Копечны, 344) або цюркскага паходжання, параўн. тур.samur ‘собаль’, Фасмер (3, 703–704) лічыць нездавальняючымі. Відаць, праз заходнеславянскія слова пранікла ў заходнееўрапейскія мовы: ст.-в.-ням.tebelus/zobel ‘собаль’ (XI ст.), ст.-франц.sable, італ.zibellino, с.-н.-ням.sabel, адкуль ст.-ісл.safali. Гл. яшчэ Махэк₂, 565; Сной₁, 589; Борысь, 566; ЕСУМ, 5, 340.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скамяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Набыць выгляд і ўласцівасці каменя; ператварыцца ў камень. Ляжаць [дрэвы], пакуль не скамянеюць.Лынькоў.//перан. Стаць цвёрдым, сухім як камень. Скамянеў кавалак хлеба. □ Зямля скамянела, без вады.Няхай.
2.перан. Стаць нерухомым, замерці; застыць, здранцвець, аслупянець. Лявонка, які падбег да бацькі, скамянеў ад страху.Асіпенка.Скамянеў і вартавы пад наведзенай стрэльбай Карнея Скібы, скамянелі ўсе, уражаныя нечаканасцю налёту.М. Ткачоў.Воўк драпежны аж умлеў, З перапуду скамянеў.Якімовіч.
3.перан. Страціць здольнасць праяўляць якія‑н. пачуцці, стаць абыякавым да ўсяго. Ды ў каменным горадзе я не скамянеў! Не глядзі, прашу цябе, гэтак па мяне...Тармола.Джулія нібы скамянела ў панылай маўклівасці, бровы яе зусім самкнуліся, на твары ценем лёг выраз рашучай упартасці.Быкаў.Маё сэрца скамянела, Быццам чорны птах.Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ва́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; незак.
Разм. Сварыцца, лаяцца, спрачацца з кім‑н. Хоць віном, а не вадзіцай Поіш мяне, сваціца, — Не хачу з табой вадзіцца, Бо ты любіш вадзіцца.Гілевіч.
вадзі́цца, ваджу́ся, во́дзішся, во́дзіцца; незак.
1.(1і2ас.неўжыв.). Быць, жыць (пра жывёл, птушак і пад.). Вадзіліся ў гэтым лесе мядзведзі, ласі і нават такі драпежны звер, як рысь.Лупсякоў.На гарышчы валаснога будынка вадзілася многа кажаноў.Лобан.// Быць у наяўнасці. У хаце не толькі не вадзіўся хлеб, але гадамі не было солі.Дуброўскі.
2.безас. Быць звычаем, правілам. [Суседка] прынесла паўбохана.. хлеба і для прыстойнасці, як гэта водзіцца ў час праводзін, засталася ў хаце.Ракітны.
3.зкім. Разм. Мець справу, сябраваць. [Маці:] — Васіль абы каго не пашле. Васіль абы з кім вадзіцца не будзе...Няхай.
4.Разм. Доўга і беспаспяхова змагацца з кім‑н. Вось-вось-вось ён ляжа, здэцца, Але пнецца — не здаецца. Так вадзіліся яны Цэлу ноч, як певуны.Крапіва.[Пятрок і Кузьма] браліся загрудкі, доўга вадзіліся, саплі і, нарэшце, так і разыходзіліся.Нікановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)