подчине́ние
1. (действие) пакарэ́нне, -ння
2. (состояние зависимости) падпара́дкаванне, -ння
быть в подчине́нии быць падпара́дкаваным (паднача́леным);
3.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
подчине́ние
1. (действие) пакарэ́нне, -ння
2. (состояние зависимости) падпара́дкаванне, -ння
быть в подчине́нии быць падпара́дкаваным (паднача́леным);
3.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сухо́й
сухо́е бельё суха́я бялі́зна;
сухо́е ле́то сухо́е ле́та;
сухо́й во́здух сухо́е паве́тра;
суха́я еда́ суха́я е́жа;
весь он жи́листый и сухо́й уве́сь ён жы́лісты і сухі́;
суха́я встре́ча суха́я сустрэ́ча;
сухо́й расска́з сухо́е апавяда́нне;
сухо́й ка́шель сухі́ ка́шаль;
сухо́й треск сухі́ трэск;
сухо́е де́рево сухо́е дрэ́ва;
суха́я рука́ суха́я рука́;
сухо́й хлеб сухі́ хлеб;
сухо́й тума́н сухі́ тума́н;
◊
вы́йти сухи́м из воды́ вы́йсці сухі́м з вады́;
сухо́й ни́тки не оста́лось сухо́й ні́ткі не застало́ся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ка́мень
большо́й ка́мень вялі́кі ка́мень;
драгоце́нный ка́мень кашто́ўны ка́мень;
моги́льный ка́мень магі́льны ка́мень;
дресвя́ный ка́мень жарсцвя́ны ка́мень;
ка́мни в пе́чени
◊
ка́мень преткнове́ния ка́мень спатыкне́ння; (помеха) перашко́да;
броса́ть ка́мнем (в кого-л.) кі́даць ка́менем (у каго-небудзь);
ка́мня на ка́мне не оста́вить ка́меня на ка́мені не пакі́нуць;
ка́мнем упа́сть ка́менем упа́сці;
под лежа́чий ка́мень вода́ не течёт пад ляжа́чы ка́мень вада́ не цячэ́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
во́льны
1. свобо́дный, во́льный;
2. (о манере
○ ~ная барацьба́ — во́льная борьба́;
~ная прафе́сія — свобо́дная профе́ссия;
в. верш — свобо́дный стих;
в. го́рад — во́льный го́род;
в. перакла́д — во́льный перево́д;
~ная тэ́ма — во́льная те́ма;
в. слуха́ч — вольнослу́шатель;
в. маста́к — свобо́дный худо́жник;
в. час — свобо́дное вре́мя;
~ныя ру́хі — во́льные движе́ния;
◊ ~наму во́ля — во́льному во́ля;
~ная пту́шка — во́льная пти́ца;
в. каза́к — во́льный каза́к;
у ~ную хвілі́ну — в свобо́дную мину́ту;
~наму во́ля, шалёнаму по́ле —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хава́ць I
1. пря́тать; (в потаённом месте — ещё) скрыва́ть, укрыва́ть;
2. (
3. (не разглашать) храни́ть, бере́чь;
4. (не обнаруживать, не выказывать) скрыва́ть, таи́ть, ута́ивать, пря́тать;
◊ х. во́чы — пря́тать глаза́;
х. канцы́ — пря́тать (хорони́ть) концы́
хава́ць II
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сухі́
○ сухі́я кармы́ —
суха́я пераго́нка —
сухо́е віно́ — сухо́е вино́;
с. паёк — сухо́й паёк;
с. лік —
с. лёд — сухо́й лёд;
◊ выйсці́ сухі́м з вады́ — вы́йти сухи́м из воды́;
с. зако́н — сухо́й зако́н;
трыма́ць по́рах сухі́м —
аб сухі́м хле́бе — сухи́м хле́бом пита́ясь;
сухо́й ні́ткі не застало́ся — сухо́й ни́тки не оста́лось;
сухо́га ме́сца няма́ — сухо́го ме́ста нет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
язы́к, -ка́
◊ на ~ку́ — (у каго) на языке́ (у кого);
з ~ка́ про́сіцца — с языка́ про́сится;
во́стры на я. — о́стрый на язы́к; за сло́вом в карма́н не ле́зет;
бо́йкі на я. — бо́йкий (пры́ткий) на язы́к;
я. без касце́й — язы́к без косте́й;
злы́я ~кі́ — злы́е языки́;
я. як бры́тва — язы́к как бри́тва;
тра́піць на я. — попа́сть на язы́к;
я. свярбі́ць — язы́к че́шется;
цягну́ць за я. — тяну́ть за язы́к;
ціпу́н табе́ на я. — типу́н тебе́ на язы́к;
мыць ~ка́мі — перемыва́ть ко́сточки;
мало́ць ~ко́м — чеса́ть языко́м; моло́ть языко́м;
вы́сунуўшы я. — вы́сунув язы́к;
мянці́ць (трапа́ць) ~ко́м — трепа́ть языко́м;
мазо́ліць я. — мозо́лить язы́к;
распусці́ць я. — распусти́ть язы́к;
развяза́ць я. — развяза́ть язы́к;
я. развяза́ўся — язы́к развяза́лся;
прыкусі́ць я. — прикуси́ть язы́к;
прытрыма́ць я. — придержа́ть язы́к;
пацягну́ла за я. — дёрнуло за язы́к;
праглыну́ць я. — проглоти́ть язы́к;
укараці́ць я. — (каму) укороти́ть язы́к (кому);
уваткну́ць я. — встрять в разгово́р;
трыма́ць за я. —
~ка́мі абмыва́ць — языка́ми обмыва́ть;
я. гла́дка хо́дзіць — язы́к хорошо́ подве́шен (приве́шен);
сарва́лася (зляце́ла) з ~ка́ — сорвало́сь (слете́ло) с языка́;
я. заплята́ецца — язы́к заплета́ется;
трыма́ць я. за зуба́мі —
трыма́ць я. на пры́вязі —
цяля́ты я. аджава́лі — язы́к проглоти́л;
чорт пацягну́ў за я. — (каго) чёрт дёрнул за язы́к (кого);
не сыхо́дзіць у людзе́й з ~ка́ — стать при́тчей во язы́цех;
я. не паваро́чваецца сказа́ць — язы́к не повора́чивается сказа́ть;
адсо́хні мой я., калі́...; хай мой я. адсо́хне, калі́... — отсо́хни у меня́ язы́к, е́сли...;
я. не завя́жаш —
я. да Кі́ева давядзе́ —
я. мой — во́раг мой —
на ~ку́ мёд, а на сэ́рцы лёд —
каро́ва ~ко́м зліза́ла —
~ко́м мялі́, а рука́м во́лі не дава́й —
галава́ з пакло́нам, я. з прыгаво́ркай —
што ў цвяро́зага наўме́, то́е ў п’я́нага на ~ку́ —
гавары́ць я. не балі́ць —
я. не кало́да, ве́дае, што сало́дка —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чёрный
1.
чёрная кра́ска чо́рная фа́рба;
чёрный хлеб чо́рны хлеб;
чёрный шрифт чо́рны шры́фт;
чёрная металлу́рги́я чо́рная металу́ргія;
чёрный пар
чёрное де́рево чарнадрэ́ва;
чёрный лес чо́рны лес;
чёрный ход чо́рны ход;
чёрные мы́сли чо́рныя ду́мкі;
чёрная рабо́та чо́рная рабо́та;
чёрная би́ржа чо́рная бі́ржа;
2. (курной) ку́рны; чо́рны;
чёрная ба́ня ку́рная (чо́рная) ла́зня;
3.
◊
чёрная доска́ чо́рная до́шка;
чёрные спи́ски чо́рныя спі́сы;
на чёрный день на чо́рны дзень;
чёрная ко́шка пробежа́ла ме́жду ни́ми чо́рная ко́шка прабе́гла памі́ж і́мі;
чёрным по бе́лому чо́рным па бе́лым;
ви́деть всё в чёрном све́те ба́чыць усё ў чо́рным святле́;
черны́м-черно́ а) (очень черно) чо́рна-чо́рна, чарню́сенька; б) (очень много) аж чо́рна.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ве́цер (
○ ру́жа вятро́ў —
◊ ад (з) ве́тру валі́цца — от ве́тра вали́ться;
ве́трам падшы́ты (падбі́ты) — подби́тый ве́тром;
ве́трам пайсці́ — пра́хом пойти́;
в. гуля́е ў кішэ́ні — ве́тер свисти́т в карма́нах;
в. у галаве́ — ве́тер в голове́;
спадаро́жнага ве́тру! — попу́тного ве́тра!;
вы́кінуць гро́шы на в. — вы́бросить де́ньги на ве́тер;
з ве́тру вяро́ўкі віць — нести́ (поро́ть) ахине́ю (дичь, вздор, ерунду́, галиматью́, чепуху́, чушь);
з лёгкім ве́трам! — попу́тного ве́тра!, ска́тертью доро́га!;
кі́даць (пуска́ць) сло́вы на в. — броса́ть (пуска́ть) слова́ на ве́тер;
куды́ в. дзьме — куда́ ве́тер ду́ет;
куды́ в., туды́ і ён (яна́) —
на ўзвей в. (пусці́ць) — пусти́ть на ве́тер;
на ўзвей в. (гавары́ць) — говори́ть зря (напра́сно), болта́ть;
трыма́ць нос па ве́тры —
шука́й ве́тру ў по́лі — ищи́ ве́тра в по́ле; ищи́ свищи́;
як ве́трам змяло́ — как ве́тром сду́ло;
які́м ве́трам зане́сла (прыне́сла)? — каки́м ве́тром (каки́ми ветра́ми) занесло́?
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ка́мень
○ кашто́ўны к. — драгоце́нный ка́мень;
ві́нны к. — ви́нный ка́мень;
◊ к. на душы́ (на — сэ́рцы) ка́мень на душе́ (на се́рдце);
~нем ле́гчы — ка́мнем лечь;
~нем упа́сці — ка́мнем упа́сть;
як к. у ваду́ — как ка́мень в во́ду;
як к. на шы́і — как ка́мень на ше́е;
трыма́ць к. за па́зухай —
~ня на ~ні не пакі́нуць — ка́мня на ка́мне не оста́вить;
краевуго́льны к. — краеуго́льный ка́мень;
про́бны к. — про́бный ка́мень;
к. спатыкне́ння — ка́мень преткнове́ния;
філасо́фскі к. — филосо́фский ка́мень;
пад ляжа́чы к. вада́ не цячэ́ —
сэ́рца не к. —
найшла́ каса́ на к. —
на адны́м ме́сцы і к. абраста́е —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)