tchawica

ж. анат. трахея; дыхальнае горла

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Кру́піц ’пошасная дзіцячая хвароба горла’ (КЭС, лаг.). Гл. круп.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спа́зма

(гр. spasma)

сутаргавае скарачэнне мышцаў (напр. с. сціснула горла).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

отарыналарынгало́гія, ‑і, ж.

Медыцынская клінічная дысцыпліна, якая вывучае прычыны ўзнікнення, спосабы лячэння і прафілактыку захворванняў вуха, носа і горла.

[Ад грэч. ús, ōtós — вуха, rhis, rhinos — нос, lárynx, láryngos — гартаць і logos — навука.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Гарля́нка ’гарлянка, Prunella, адварам якой лечаць боль у горле’ (Нас., Шат., Сцяшк., Бяльк., Сл. паўн.-зах., параўн. і БРС), ’Brunella vulgaris L.’ (Касп.: «Напар гарлянкі мне — нешта горла забалела»). Ад го́рла (гл.) суфіксам ‑янка. Назва дана паводле лячэбных уласцівасцей расліны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

загарла́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак.

Разм. Пачаць гарланіць. // Крыкнуць, закрычаць на ўсё горла. Недзе ўскрыкнуў і загарланіў адзінокі певень. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

краваха́рканне, ‑я, н.

Выдзяленне крыві разам з макротай пры туберкулёзе лёгкіх, горла, а таксама пры некаторых захворваннях сардэчна-сасудзістай сістэмы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нагалёкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Уволю, доўга пагалёкаць. Скалясіў [дзед] свету за скацінкай: набегаўся, .. нагалёкаўся, аж горла балець пачало. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Пітомы 1 ’тоўсты, празмерны, насычаны’ (Булг.). Дзеепрыметнік залежнага стану цяп. часу ад пітаць (гл.), ст.-бел. nu- томь < *pitafi ’карміць, гадаваць, выхоўваць’. Да нітавацца (гл.).

◎ Пітомы 2, у словазлучэнні пітома горла ’стрававод’ (Сл. ПЗБ) — ’горла, праз якое падаецца страва, корм’. Гл. папярэдняе слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трахе́я ‘дыхальнае горла’, трахе́і ‘сасуды ў раслін’ (ТСБМ). Запазычанне з лацінскай медыцынскай наменклатуры, параўн. с.-лац. trāchea < ст.-грэч. (ἀρτηρία) τραχεῖα ‘дыхальнае горла’ (літаральна ‘цвёрдая ці шорсткая артэрыя’) (Голуб-Ліер, 486; ЕСУМ, 5, 624–625). Сюды ж трахеі́т ‘запаленне слізістай абалонкі трахеі’ (ТСБМ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)