пе́рці, пру, прэш, прэ; пром, праце́, пруць; пёр, пе́рла; пры; незак. (разм.).
1. Ісці, рухацца.
Прэ пасярэдзіне дарогі.
2. Ісці, рухацца куды-н., не лічачыся з перашкодамі, з забаронай.
Куды прэш напралом!
3. каго-што. Гнаць, выганяць.
П. чужога сабаку з двара.
4. каго-што. Валачы (што-н. цяжкае, грувасткае).
П. мяшок бульбы.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). 3 сілай выходзіць вон, праяўляцца.
Карані пруць з зямлі.
Злосць з яго так і прэ.
6. што. Прагна есці.
Прэ як не ў сябе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
па́ста 1, ‑ы, ДМ ‑сце, ж.
Рэчыва, якое мае выгляд вязкай цестападобнай масы (прымяняецца ў медыцыне, касметыцы, кулінарыі і пад.). Зубная паста. Таматная паста.
[Іт. pasta.]
па́ста 2, ‑ы, ДМ ‑сце, ж.
Абл. Пасьба. І павыганяла з хлява свінню і трое парасят, каб удваіх з Юркам гнаць іх на пасту. Брыль. Што ж не выйшаў ты на пасту, Ганарлівы наш Мышасты? Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паганяць, гнаць; нокаць, нукаць, панукаць, панукваць, турыць (разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
шы́я ж анат Hals m -es, Hälse;
◊ гнаць у шы́ю каго-н груб j-mzéigen, wo der Zímmermann das Loch gelássen hat;
скруці́ць[злама́ць] сабе́ шы́ю sich (D) den Hals bréchen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
выку́ривать несов.
1. (табак, папиросы и т. п.) ску́рваць; (трубку) выку́рваць;
2. прям., перен. (выгонять откуда-л.) выку́рваць;
3. (спирт и т. п.) спец. выганя́ць, гнаць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
impel
[ɪmˈpel]
v.t. (-ll-)
1) прымуша́ць, падганя́ць, паганя́ць
2) ру́хаць, пхаць; гна́ць, прыганя́ць
The wind impelled the boat to shore — Ве́цер прыгна́ў чо́вен да бе́рагу
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
шы́я, ‑і, ж.
Частка цела паміж галавой і тулавам у чалавека і наземных пазваночных жывёл. Алесь выцягваў шыю, каб за чужымі галовамі не празяваць, калі паявіцца Ніна. Шыцік. На скронях, на шыі сінімі шнурамі напяліся вены. Шамякін. — Лялька, а не конь... Жывот падцягнуты... Зубы, як адзін, шыя, нібы ў лебедзя. Васілевіч. // Тое, што сваім знешнім выглядам, формай, абрысамі нагадвае такую частку цела. На пагорку віднеліся гмахі шматпавярховых дамоў. За імі — з доўгімі шыямі пад’ёмныя краны. Гроднеў. На .. варотцах — памытыя гарлачы ўніз шыямі. Кулакоўскі.
•••
Вешацца на шыю гл. вешацца.
Вісець на шыі гл. вісець.
Выехаць на чужой шыі гл. выехаць.
Гнаць у шыю гл. гнаць.
Даць па шыі гл. даць.
Намыліць шыю гл. намыліць.
Павесіцца на шыю гл. павесіцца.
Сесці на шыю гл. сесці.
Скруціць (зламаць) (сабе) шыю гл. скруціць.
Сядзець на шыі гл. сядзець.
Шукаць пятлі на шыю гл. шукаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Выганя́сты, выго́ністы ’гонкі, выносны’ (Янк. III). Ад выганя́ць ’хутка расці’ (да гнаць), суфіксацыя ‑я́сты, ‑і́сты, характэрная для ўтварэння якасных прыметнікаў, часцей ад назоўнікаў; параўн. чэш. паралель výhon ’расток, адростак’, vyhnati ’выпусціць расток’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падагна́ць, падганю́, падго́ніш, падго́ніць; падагна́ў, -гна́ла; падгані́; падагна́ны; зак.
1. каго-што. Гонячы (гл. гнаць¹ у 1 знач.), наблізіць ці загнаць пад што-н.
П. курэй пад навес.
Крыгу падагнала (безас.) да берага.
2. каго-што. Паскорыць чый-н. бег, чыю-н. работу.
П. каня.
П. адстаючых.
3. што. Давесці да патрэбнага памеру, прыладзіць, каб падыходзіла адно да аднаго.
П. шыбу да форткі.
П. пінжак да фігуры.
|| незак. падганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. падго́н, -у, м. (да 1 і 3 знач.) і падго́нка, -і, ДМ -нцы, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
schwélen
1.
vi
1) тлець
die Hóffnung schwelt — надзе́я це́пліцца
2) дымі́цца, капці́ць (пра лямпу)
2.
vt
Harz ~ — гнаць смалу́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)