cke

f -, -n

1.

ву́гал, кут, рог

an llen ~n und nden — скрозь і ўсю́ды

2) матэм. ву́гал, вяршы́ня вугла́

3) спарт. вуглавы́ уда́р

4) кант; беражо́к

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

salient2 [ˈseɪliənt] adj.

1. кі́дкі, характэ́рны;

the salient points in his speech найярчэ́йшыя ме́сцы ў яго прамо́ве

2. які́ выступае ( пра вугал прадмета)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

вуго́л Месца, дзе межы поля ўтвараюць прамы вугал (Сал., Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

Карнаву́гал ’круглая упадзіна сярод поля, якая арэцца пазней, бо ў ёй доўга вясной стаіць вада’ (Яшк.). Відавочна, складанае слова: карна‑вугал. Другая аснова празрыстая. Яе значэнне ’асобная частка поля’. Што датычыцца першай, то яна ўваходзіць у склад іншых слоў, сярод які* найбольш распаўсюджанае карнавухі (гл.) ’з алрэзанымі вушамі’. Параўн. таксама карнаткі (гл.), гл. карпаць. Такім чынам карпавугал мела першаснае значэнне ’адрэзаны вугал, адрэзаная частка поля’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Каве́нніквугал каля печы’ (Мат. Гом.), ’палка, на якую насаджана качарга’ (Нар. словатв.), ковэннік ’тс’ (браг., лун., Шатал.), кувеннік ’тс’. Да кавяня́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

папрадава́ць, ‑даю, ‑даеш, ‑дае; зак., каго-што.

Прадаць усё, многае або ўсіх, многіх. Першыя пасляваенныя невялікія хаты змагароўцы папрабавалі ў суседні .. раён, а сабе замест іх збудавалі прасторныя дамы пад гладкі вугал. Нядзведскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

corner2 [ˈkɔ:nə] v.

1. загна́ць у ву́гал, паста́віць у тупі́к; прыпе́рці да сцяны́

2. скупля́ць тава́ры з мэ́тай спекуля́цыі;

corner the market завало́даць ры́нкам

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

падваро́тніца, ‑ы, ж.

Дошка, якая закрывае шчыліну паміж варотамі (радзей дзвярамі) і зямлёй. Бацька ў доўгім кажусе, перацягнуты рамянём, вымае падваротніцу і адчыняе вароты. Брыль. [Іван і Шмігельскі] абышлі вугал гумна, пераступілі цераз падваротніцу бакавых дзвярэй. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

схіле́нне, ‑я, н.

1. Кніжн. Дзеянне паводле знач. дзеясл. схіляць — схіліць і схіляцца — схіліцца.

2. У астраноміі — адна з нябесных каардынат.

•••

Магнітнае схіленневугал паміж магнітным і геаграфічным мерыдыянамі ў пэўным пункце зямной паверхні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзявя́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Лічба

9.

2. Група з дзевяці чалавек або дзевяці аднародных прадметаў.

Дзявяткамі плылі самалёты.

3. Назва чаго-н., абазначанага лічбай 9 (разм.).

Прыехаў на дзявятцы (на трамваі, аўтобусе, тралейбусе пад №9). Мяч трапіў у дзявятку (верхні вугал футбольных варот).

4. Школьная адзнака.

5. Ігральная карта з дзевяццю ачкамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)