до́нны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да дна (у 1 знач.). Проба доннага грунту. // Які жыве або які знаходзіцца на дне. Донны лёд. Донная рыба. Донныя травы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
латэра́льны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які знаходзіцца збоку; бакавы (анатамічны тэрмін, які паказвае на размяшчэнне якога‑н. органа, часткі цела арганізма збоку ад сярэдняй плоскасці цела). Латэральныя зубы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паве́рхневы, ‑ая, ‑ае.
Які знаходзіцца на паверхні, недалёка ад паверхні. Паверхневыя пароды. Паверхневыя слаі глебы. // Які адбываецца на паверхні. Паверхневае выпарэнне. Паверхневы сцёк вады. // Неглыбокі. Паверхневае дыханне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падкра́навы, ‑ая, ‑ае.
Які знаходзіцца пад кранам, прызначаны для яго перасоўвання. [Каленскі:] — Правялі сюды [у порт] падкранавыя і пад’язныя чыгуначныя лініі, звязаныя з агульнай магістраллю на станцыі Пхоў. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыхадны́, ‑ая, ‑ое.
Такі, які прыходзіць куды‑н. для выканання сваіх абавязкаў, для лячэння і пад., але не знаходзіцца пастаянна на гэтым месцы. Прыхадная нянька. Прыхадныя хворыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэктара́т, ‑а, М ‑раце, м.
Адміністрацыйна-навучальнае кіраўніцтва універсітэта і некаторых іншых навучальных устаноў, якое ўзначальваецца рэктарам. Пасяджэнне рэктарата. // Памяшканне, дзе знаходзіцца гэтае кіраўніцтва. Зайсці ў рэктарат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фіці́н, ‑у, м.
Арганічнае злучэнне фосфару, якое знаходзіцца ў некаторых раслінах і з’яўляецца лякарствам пры асобных захворваннях нервовай сістэмы, а таксама для павышэння абмену рэчываў у арганізме.
[Ад грэч. phytón — расліна.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Моўрыць ’знаходзіцца ў стане панурасці, абыякавасці (напр., аб карове, калі яна не есць)’ (ТС). Балтызм. Параўн. літ. mauróti ’раўці’, ’румзаць’, ’плакаць’, maũrinti ’валачыся, плесціся па гразі’, maurióti ’блукаць, бадзяцца’, maũryti ’плесціся па гразі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэзідэ́нцыя ’месца, дзе пастаянна знаходзіцца ўрад, або асобы, якія займаюць высокія адміністрацыйныя пасады’ (ТСБМ). Ст.-бел. резыденцыя ’месца пастаяннага знаходжання прадстаўніка ўлады’ < ст.-польск. rezydencyja < с.-вяк.-лац. residentia (Булыка, Лекс. запазыч., 33).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
знаёмы, -ая, -ае.
1. каму. Такі, пра якога ведалі раней, вядомы.
Знаёмая мелодыя.
2. з чым. Які зведаў, выпрабаваў што-н.
Чалавек, з. з тутэйшымі парадкамі.
3. Які знаходзіцца ў знаёмстве (у 1 знач.) з кім-н., асабіста вядомы.
З. чалавек.
Добры з. (наз.). Спаткаць знаёмага (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)