Трэфны, ст.-бел. трефный ‘адборны, рэдкі’, ‘трапны, смешны, жартаўлівы’ (ГСБМ). З польск. trefny, trafny ‘адборны; жартаўлівы; дасціпны’ ад trafiać ‘трапляць у цэль; дасягаць мэты’, што да с.-в.-ням. trëffen ‘тс’ (Вінцэнц). Меркаванне пра крыніцу ў венг. tréfás ‘дасціпны’ (Булыка, Лекс. запазыч., 196) не мае падстаў, хутчэй праз чэш. trefny ‘меткі, адпаведны, падыходзячы’ ў часы ўзмацнення чэшскага ўплыву на польскую мову.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
high-tech [ˌhaɪˈtek] adj. infml
1. які́ выкарыстоўвае склада́ную, суча́сную тэ́хніку/тэхнало́гію або́ ство́раны з яе́ дапамо́гай; высокатэхналагі́чны;
These machines are all very high-tech. Гэтыя машыны ўсе вельмі высокатэхналагічныя.
2. які́ мае суча́сны вы́гляд, ство́раны з суча́сных матэрыя́лаў (пра дызайн, аб’екты і да т.п.);
The house is designed in high-tech style. Дызайн дома распрацаваны ў самым сучасным стылі.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
consequence [ˈkɒnsɪkwəns] n.
1. вы́нік;
the consequences of an action вы́нікі ўчы́нку
2. высно́ва, вы́вад, заключэ́нне;
it follows as a logical consequence адсю́ль выніка́е, што
3. fml значэ́нне, зна́чнасць, ва́жнасць;
a matter of great consequence спра́ва вялі́кай ва́жнасці;
a person of consequence уплыво́вы чалаве́к;
it is of no consequence гэ́та не ма́е значэ́ння
♦
in consequence of fml у вы́ніку
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
welcome2 [ˈwelkəm] adj.
1. прые́мны; жада́ны;
a welcome guest дарагі́ госць;
make smb. welcome гасці́нна прыня́ць каго́-н.;
He is always welcome in our house. Мы заўжды рады яго прыняць.
2. (to) які́ мае дазво́л зрабі́ць (што-н.);
You are welcome to (use) my car. Ты можаш паездзіць на маёй машыне.
♦
you’re welcome калі́ ла́ска (адказ на падзяку)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
здаро́вы, -ая, -ае.
1. Які мае добрае здароўе, не хворы.
Здаровае дзіця.
З. арганізм.
2. Які выражае здароўе, уласцівы здароваму чалавеку.
З. выгляд.
З. смех.
3. Карысны для здароўя.
Здаровае надвор’е.
Здаровае харчаванне.
4. перан. Карысны, правільны.
Здаровая ідэя.
З. быт.
5. Моцнага целаскладу, дужы (разм.).
З. хлопец.
6. Вялікі, моцны (пра з’явы, прадметы; разм.).
З. мароз.
З. кавалак жалеза.
7. у знач выкл. здаро́ў (здаро́ва)! Ужыв. як прывітанне пры сустрэчы (разм.).
◊
Будзь (або бывай) здароў — развітальнае пажаданне заставацца здаровым.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дэманстра́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Масавае шэсце для выказвання якіх-н. грамадска-палітычных настрояў.
Першамайская д.
2. Нагляднае азнаямленне з чым-н., публічны паказ.
Д. фільма.
3. Праяўленне, сведчанне чаго-н.
Д. патрыятызму.
4. Ваенная аперацыя, якая мае на мэце адцягнуць увагу праціўніка ад месца галоўнага ўдару.
5. Дзеянне, якое падкрэслена выказвае пратэст супраць чаго-н., нязгоду з чым-н.
Устроіць дэманстрацыю каму-н.
|| прым. дэманстрацы́йны, -ая, -ае (да 1, 2 і 5 знач.).
Дэманстрацыйныя табліцы.
Дэманстрацыйная зала.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
заклі́каць, -і́чу, -і́чаш, -і́ча; -і́ч; -і́каны; зак.
1. каго. Паклікаць, запрасіць куды-н.
З. у госці.
З. у хату.
2. каго-што, да чаго, на што. Звярнуцца з заклікам зрабіць што-н., прыняць удзел у чым-н.
З. выбаршчыкаў аддаць галасы за кандыдатаў у дэпутаты.
З. да барацьбы або на барацьбу.
Ён закліканы быць пісьменнікам (перан.: мае прызванне да літаратурнай творчасці).
3. каго (што), да чаго. Запатрабаваць паводзіць сябе так або інакш.
З. да парадку.
|| незак. закліка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ваш, -ага, м., ва́ша, -ай, ж., ва́ша, -ага, н., мн. ва́шы, -ых; займ. прынал.
Які належыць вам, мае адносіны да вас.
Ваш веласіпед.
А вашага (наз.) няма? Як вашы (наз.: вашы родныя, блізкія) пажываюць? Што вы прысталі да мяне з вашым Уладзімірам Андрэевічам.
◊
Па-вашаму —
1) прысл. Па вашай волі, па вашым жаданні.
Няхай будзе па-вашаму;
2) прысл. Так, як робіце вы.
Я па-вашаму тут рабіць не збіраюся;
3) пабочн. сл. На вашу думку.
Гэта я, па-вашаму, хлушу?
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пяцёра, пяцяры́х, пяцяры́м, пяцяры́мі, ліч. зб.
Пяць (падліковага значэння не мае; ужыв. з назоўнікамі мужчынскага і агульнага роду, што абазначаюць асоб, з разам узятымі асабовымі назоўнікамі мужчынскага і жаночага роду, з назоўнікамі мн. л., якія абазначаюць жывых істот абодвух полаў, з ас. займ. ў мн. л. і без залежнага слова).
П. мужчын. П. сірот.
Іх там працуе п.: два мужчыны і тры жанчыны. П. свіней. П. сутак. П. калёс. П. ботаў. П. рукавіц.
◊
За пяцярых (працаваць, есці і пад.) — вельмі многа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
умо́ўны, -ая, -ае.
1. Загадзя ўмоўлены і зразумелы толькі тым, хто ўмовіўся.
У. стук.
Умоўнае месца.
2. Які мае сілу толькі пры якіх-н. умовах.
Умоўнае асуджэнне.
Прыгавораны ўмоўна (прысл.). Умоўная згода.
У. рэфлекс (выпрацаваны пад уплывам пэўных умоў).
3. Які не існуе на самай справе, яўны або сімвалічны.
Умоўная мяжа.
Умоўныя дэкарацыі.
4. У граматыцы: які ўтрымлівае ў сабе значэнне ўмовы (у 1 знач.).
У. сказ.
У. лад дзеяслова.
У. злучнік.
|| наз. умо́ўнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)