во́зірк, ‑у, м.
Абл. Погляд, позірк убок, назад. Можа тысячны раз прабег ён [Няслаўскі] вокам па гэтым бяскрыўдным лістку паперы паміж боязных возіркаў на вокны. Мурашка.
•••
Без возірку — без аглядкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выражэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. выражаць — выразіць.
2. Тое, што і адлюстраванне (у 3, 4 знач.). Трэба сказаць, што адносіны паміж [Кулакоўскім і Буднікам] былі выражэннем своеасаблівай дружбы. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рагу́ліна, ‑ы, ж.
Разм. Палка з развілінай. [Плытагоны] зашчамілі паміж звязанымі бярв[ёнамі] дзве рагуліны і, калі трэба было, вешалі над вогнішчам на тоўстай бярозавай палцы кацялок з гарохавым супам. Радкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэлека́мера, ‑ы, ж.
Устройства для пераўтварэння аптычнага відарыса аб’екта ў відэасігнал. Дзяўчына ішла з глыбіні залы, І не прама да тэлекамеры, а лавіравала паміж купкамі дзяўчат і хлопцаў. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цеплаадда́ча, ‑ы, ж.
Спец.
1. Цеплаабмен паміж паверхняй цела і акаляючым асяроддзем.
2. У фізіялогіі — вылучэнне жывёльным арганізмам цёпла ты, якая ўтвараецца ў працэсе яго жыццядзейнасці, у акаляючае асяроддзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АМЕНСАЛІ́ЗМ
(ад а... + лац. mensa стол, трапеза),
форма ўзаемадзеяння паміж папуляцыямі (арганізмамі), калі адна з іх адмоўна ўздзейнічае на другую без карысці для сябе і без адмоўнага ўплыву з боку той, на якую ўздзейнічае. Назіраецца, напр., паміж плесневымі грыбамі, што прадуцыруюць антыбіётыкі, і бактэрыямі, жыццядзейнасць якіх пры гэтым прыгнечваецца або істотна абмяжоўваецца; паміж драпежнікамі і птушкамі, якія іх суправаджаюць і здольныя наклікаць на іх ворага або ўскладніць паляванне. Гл. таксама Каменсалізм, Паразітызм.
т. 1, с. 312
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
зо́на, -ы, мн. -ы, зон, ж.
Поле, паласа, прастора паміж якімі-н. межамі, дзвюма лініямі ці ўздоўж якой-н. лініі, а таксама наогул пэўная тэрыторыя, вобласць, што характарызуецца якой-н. агульнай прыметай.
Пагранічная з.
Прыгарадная з.
Бяз’ядзерная з.
З. тундры.
З. адпачынку.
|| прым. зо́нны, -я, -ае і зана́льны, -ая, -ае.
Зонны тарыф.
Занальная доследная станцыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адле́гласць, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. Прастора, якая раздзяляе два пункты, прамежак паміж чым-н.
Велізарная а. раздзяляе нас.
Трымаць на адлегласці (таксама перан.: пазбягаць блізкіх адносін, збліжэння з кім-н.).
2. Адрэзак шляху пэўнай велічыні, працягласці.
За гадзіну спадарожнік праходзіць велізарную а.
3. Больш-менш аддаленае месца; далечыня.
Перадача энергіі на далёкія адлегласці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разго́ністы, -ая, -ае.
1. Звязаны з разгонам (у 2 знач.); які бывае пры разгоне (у 2 знач.).
Разгоністая хада.
2. Шырокі, з вялікім разгонам (у 3 знач.); размашысты.
Р. будынак новага вакзала.
3. Залівісты, працяглы (пра голас, брэх і пад.).
4. 3 вялікімі прамежкамі паміж літарамі (пра почырк, друк).
Р. радок.
|| наз. разго́ністасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тро́йца, -ы, ж.
1. (з вялікай літары). У хрысціянскай рэлігіі: трыадзінае бажаство, у якім спалучаюцца тры асобы: Бог Айцец, Бог Сын і Бог Дух Святы.
2. (з вялікай літары). Свята хрысціянскай царквы, якое адзначаецца на пяцідзясяты дзень пасля Вялікадня; Сёмуха.
3. Пра трох асоб, звязаных паміж сабой сяброўскімі адносінамі (разм., часта іран.).
Неразлучная т.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)