сла́нцавы 1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сланцу 1. Сланцавыя пароды. // Які атрымліваецца з сланцу. Сланцавы бензін. Сланцавы пакост. // Які мае адносіны да здабычы, апрацоўкі і выкарыстання сланцу. Сланцавая прамысловасць. Сланцавыя шахты.
сла́нцавы 2, ‑ая, ‑ае.
Які з’яўляецца сланцам 2. Сланцавы лён. Сланцавыя расліны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ствалавы́, ‑ая, ‑ое і ствало́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да ствала (у 1, 3 знач.).
2. Спец. Які мае адносіны да ствала (у 5 знач.).
3. у знач. наз. ствало́вы, ‑ага, м.; ствало́вая, ‑ай, ж. Той, хто кіруе спускавым механізмам у шахце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
то́рмазны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да тормаза (у 1 знач.). Тормазны рычаг. Тормазны кран. // З тормазам. Тормазнае кола. // Такі, дзе знаходзіцца тормаз або тормазнае прыстасаванне. Тормазная пляцоўка. Тормазныя тамбуры вагонаў.
2. Спец. Які мае адносіны да тармажэння (у 2 знач.). Тормазны працэс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фо́ндавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да фонду (у 1 знач.); які складае фонд, рэзерв. Фондавыя землі. □ На будоўлі ідзе лес фондавы, нарыхтаваны яшчэ зімой. Корбан.
2. Які мае адносіны да фондаў (у 2 знач.); звязаны з купляй-продажам фондаў. Фондавая біржа. Фондавы капітал.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шашлы́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да шашлыку, уласцівы яму. Шашлычны гарнір. Шашлычны пах.
2. у знач. наз. шашлы́чная, ‑ай, ж. Сталовая, дзе гатуюць шашлыкі. А ў шашлычнай мае землякі-дружбакі З апетытам, якога не бачыла Ялта, Не смакуючы, знізвалі ўміг шашлыкі. Чэрня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шлю́завы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да шлюза (у 1 знач.). Шлюзавыя вароты.
шлюзавы́, ‑а́я, ‑о́е.
Які мае адносіны да шлюза; аснашчаны шлюзамі. Шлюзавая камера. // Які звязаны з эксплуатацыяй шлюза, абслугоўваннем шлюза. Шлюзавая брыгада. Шлюзавы рабочы.
•••
Шлюзавая лесвіца — група шлюзаў, размешчаных на адным схіле.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчо́тачны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да шчоткі (у 1 знач.), вытворчасці шчотак. У маі — чэрвені 1917 года баставалі рабочыя-металісты і рабочыя лесапільных заводаў, шчотачных і шчацінных фабрык Мінска і яго ваколіц. «Полымя». // Які мае ў сваёй канструкцыі шчоткі, забяспечаны шчоткамі. Шчотачная машына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сліма́к ‘малюск, які мае ракавіну і рухаецца вельмі марудна’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Жыв. св.), ‘смоўж’ (Нас., Гарэц., Бяльк., Байк. і Некр., Сцяшк., Сл. ПЗБ, ТС), ‘палявы смоўж’ (Касп.), слюма́к ‘слізняк, смоўж’ (віц., Жыв. НС), сляма́к ‘тс’ (Сл. ПЗБ). Укр. слима́к, польск. ślimak ‘смоўж, слімак’, чэш., славац. slimák ‘тс’, балг. сли́мак ‘смоўж, Helix’, макед. дыял. сли́мок ‘тс’. Праслав. *slimakъ, роднаснае грэч. λείμαξ, Р. скл. λείμακος ‘смоўж без ракавіны’, лац. līmāx, ‑ācis ‘слімак’, ст.-ісл. slím ‘слізь, глей’, с.-н.-ням. slîm ‘ціна, гразь’, ірл. slenum ‘гладкі’, якія да і.-е. *(s)leim‑ ‘слізкі’. Гл. таксама сліна і роднасныя (слімак пакідае пасля сябе сліністы след — гл. Махэк₂, 554; Траўман, 269; іншую літ-py гл. Фасмер, 3, 672; Трубачоў, Проспект, 79). Карскі (Белорусы, 157) меркаваў пра польскае пасрэдніцтва праз збліжэнне з лац. limax, што не мае падстаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
алгебраі́чны
(ад алгебра)
які мае дачыненне да алгебры;
а-ая функцыя — функцыя, звязаная з незалежнай пераменнай велічынёй алгебраічным ураўненнем;
а-ае ўраўненне — ураўненне, кожная частка якога з’яўляецца мнагачленам адносна невядомых лічбаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
анаба́с
(н.-лац. anabas)
рыба атрада акунепадобных, якая жыве ў прэсных вадаёмах Паўд. Азіі і Філіпінскіх астравоў; мае наджаберны орган для дыхання паветрам, калі прыходзіцца прасоўвацца па сушы пры перасыханні вадаёма.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)