спурт

(англ. spurt = рывок)

рэзкі, імклівы рывок перад фінішам у час бегу, плавання, катання на каньках, веласіпедных гонак і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

аванпо́ст

(фр. avant-poste, ад avant = перад + poste пост)

вартавы пост, які выстаўляецца наперадзе войск, калі яны знаходзяцца недалёка ад праціўніка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бушпры́т

(англ. bowsprit, гал. bpegspriet)

гарызантальны або нахільны брус, які выступае перад фарштэўнем судна і служыць для вынясення ўперад насавых парусоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ібн

(ар. ibn = сын)

кампанент ва ўласным імені перад імем бацькі, які абазначае «сын», «нашчадак», у народаў, што карыстаюцца арабскай мовай.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

капітулява́ць

(лац. capitulare = дамаўляцца)

1) аб’яўляць капітуляцыю 1;

2) перан. адмаўляцца ад працягу барацьбы, адступаць перад цяжкасцямі (напр. к. у спрэчцы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Антэцэ́сар ’папярэднік’ (Нас.) паралельна ці праз польск. antecesor ’тс’ з лац. antecessor ’тс’ (< ante ’перад’ + cedo ’іду’). Гіст. мовы, 1, 257 (з 1615 г.), Гіст. лекс., 107.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лядзе́ць ’глядзець’ (Сл. ПЗБ, Грыг., Бяльк.; віц., Нік., Оч., 2; Мат. Маг.; слонім., Нар. лекс.). Да глядзе́ць (гл.). Аб адпадзенні г‑ перад ‑л‑ гл. Карскі (1, 371).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Мэтлік ’малая ўкладка снапоў у полі’ (цэнтр.-зах., ДАБМ, к. 286; Яруш.; лаг., Шатал.). Да мэндлік (гл.). Выпадзенне абумоўлена лакальнай (палескай) гіперправільнасцю рэфлексе польск. ‑ę‑ перад зубным.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

преклоне́ние ср.

1. (действие) книжн., уст., высок. паклане́нне, -ння ср., схіле́нне, -ння ср.; неоконч. схіля́нне, -ння ср.; кле́нчанне, -ння ср.; см. преклони́ть, преклоня́ть;

2. (чувство уважения) глыбо́кая паша́на (пава́га), пачуццё глыбо́кай паша́ны (пава́гі); паклане́нне, -ння ср. (перад чым);

преклоне́ние пе́ред герои́змом наро́да паклане́нне пе́рад гераі́змам наро́да;

3. (раболепство) нізкапакло́нства, -ва ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

знямо́жаны, ‑ая, ‑ае.

Даведзены да знямогі; стомлены, знясілены. Перад вачамі плылі кругі, зямля цягнула да сябе зняможанае цела Міхаіла. Самуйлёнак. // Які выражае знямогу. Зняможаны твар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)