фундамента́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Трывалы, моцны, вялікі. Фундаментальнае збудаванне. // перан. Грунтоўны, глыбокі па зместу. Фундаментальны твор. □ «Гісторыя беларускай савецкай літаратуры» .. задумана як фундаментальная абагульняючая праца. «Полымя».
2. Асноўны, галоўны. Фундаментальная бібліятэка.
•••
Фундаментальныя даследаванні — тэарэтычныя працы, якія вывучаюць глыбінныя заканамернасці развіцця прыроды, грамадства і мыслення.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́стэр
(англ. poster)
каляровы плакат, які рэкламуе выступленні якой-н. музычнай групы і звычайна ўяўляе сабой вялікі фотаздымак усяго складу артыстаў гэтай групы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
грандыёзны
(іт. grandioso, ад лац. grandis = вялікі, важны)
1) велізарны, велічэзны, велічны (напр. г палац, г-ае відовішча);
2) незвычайны па сваіх маштабах, размаху (напр. г-ае будаўніцтва).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Жарла́ты ’абжорлівы’ (Сцяшк. МГ). Мадэль з суфіксам ‑ат‑ указвае на словаўтваральную суадноснасць з жарло́ (гл.). Жарло < жерло < жьрло ’горла’, ’рот’, а жарлаты ’той, хто мае (вялікі) рот’, як вусаты ’той хто мае вусы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Міндру́к ’свіны страўнік’ (тураў., Выг. дыс.; ТС). З польск. minderak, miderak ’скураны фартух’, ’ліф, гарсэцік’, якое з ням. Mieder ’тс’. Суфікс, як у ⁺каўбу́к, бар. каўбу́х ’страўнік жывёлы’, драг. тэ́льбух ’вялікі жывот’, ’страўнік’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
валка́н
1. Паламаны бурай лес (Рэч.).
2. Вялікі разбуральны вецер у час навальніцы; буран (Рэч.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
гамлы́га Вялікі кавалак цвёрдай зямлі на ўзараным ці засеяным полі (Слаўг.). Тое ж га́лы (Пол.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
befáhren
* vt е́здзіць (па дарозе)
ein Méer ~ — пла́ваць мо́рам
díese Strécke wird stark befáhren — на гэ́тым уча́стку вялі́кі рух
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
спорт м Sport m -(e)s;
лы́жны спорт Skísport [´ʃi:-] [Schísport] m;
во́дны спорт Wássersport m;
ко́нны спорт Réiten n -s;
вялі́кі спорт Léistungssport m;
займа́цца спортам Sport tréiben*;
наві́ны спорту vom Spórtgeschehen, Spórtnachrichten pl
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Лопян ’лопух павуціністы, Arctium (L.) tomentosum Mill.’ (брэсц., Кіс.). Запазычана з польск. łopian ’лопух вялікі, Arctium lappa’, якое з прасл. lopěnъ < і.-е. *lō̆p‑/*lē̆p‑ ’аб нечым шырокім і плоскім’ (Слаўскі, 5, 199–201).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)