прыстасава́нец, ‑нца, м.
Чалавек, які прыстасоўваецца да абставін, утойваючы свае сапраўдныя намеры, погляды. У аповесці «Здрада» В. Быкаў непрымірыма, страсна выкрывае «філасофію» шкурніка і прыстасаванца Блішчынскага, аднаго з тых, хто ў першыя дні вайны перабягаў на бок ворага. Гіст. бел. сав. літ. — А Сашка таксама добры прыстасаванец! Пішчом лезе туды, дзе выгодней. Трэба пайсці іх разагнаць. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пужану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.
Разм. Тое, што і пужнуць. Так захацелася пужануць курэй, каб яны з кудахтаннем разляцеліся куды каторая, але Стась стрымаўся і павярнуў у другі бок. Гарбук. Мусатаў дрыжаў. Настаў, здавалася, час. Цяпер і гэтага можна было пужануць арыштам ці смерцю. Ён адчуваў, што ўсё ў ім звініць. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
супрацьле́глы, ‑ая, ‑ае.
1. Размешчаны насупраць; які ідзе, вядзе ў адваротным кірунку. [Шыпшына] квітнее перад акном, з якога відаць рака і далёкая роўнядзь супрацьлеглага нізкага берага. В. Вольскі. Лабановіч спыніўся, сказаўшы: «Стой!», і зірнуў у супрацьлеглы бок. Колас.
2. Які супярэчыць чаму‑н., карэнным чынам адрозніваецца ад чаго‑н., не сумяшчальны з чым‑н. Самаахвярнасць і карыслівасць — паняцці супрацьлеглыя. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчы́калатка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Сучляненне касцей галёнкі з касцямі ступні, якое выдаецца па баках нагі. Шчыкалаткі былі загорнуты анучамі, якія былі запраўлены ў салдацкія чаравікі. Новікаў. // Абл. Сучляненне касцей на пальцах рук. [Парфеніха] пастукала шчыкалаткамі пальцаў аб паліваны бок. Баранавых. Плашч настываў, карабаціўся на холадзе і рэзаў ля шчыкалатак голыя рукі. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перакаці́цца сов.
1. перекати́ться; (с боку на бок — ещё) перевали́ться;
мяч ~ці́ўся за ры́су — мяч перекати́лся за черту́;
2. прост. (упасть) перекувырну́ться; свали́ться с ног;
ён ад аднаго́ ўда́ру ~ці́ўся — он от одного́ уда́ра перекувырну́лся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Скелз ‘адхон, скос’ (Нас., Гарэц., Байк. і Некр.). Метатэза е і л у склез (гл.) або вычляненне назоўніка з прыслоўя польск. skiełzem ‘крыва, у бок’, якое ад ст.-польск. skiełznąć się ‘выслізнуцца, саслізнуцца’, параўн. Карскі, Белорусы, 149; Цвяткоў, Запіскі, 2, 1, 71. Сюды ж ске́лзы ‘цуглі’ (Ласт.), ске́лзаць ‘зацугляць’ (Сцяшк. Сл.), вытворныя ад ке́лзаць (гл.), для якіх Карскі (Белорусы, 145) дапускаў вывядзенне з польск. kieł ‘кол’, што вельмі сумніўна. Польск. kiełzać ‘слізгацца’ роднаснае коўзацца, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
übersetzen
I übersetzen
1.
vt (über A) перапраўля́ць, пераво́зіць (каго-н., што-н. на другі бок)
2.vi (s) перапраўля́цца (на другі бок)
II übersétzen
vt
1) пераклада́ць (на іншую мову)
ins Déutsche ~ — перакла́сці на няме́цкую мо́ву
2) выклада́ць (у другой форме)
ein Gedícht in Prósa ~ — вы́класці верш у про́зе
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
закусто́ўе Месца за кустамі, па той бок кустоў (Слаўг., Стаўбц. Прышч.). Тое ж закусточча, заку́сці́шча, заку́стычча, закустэ́ічча, заку́сціння, закустэ́іння, заку́сцічча, закустаўё (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
exterior
[ɪkˈstɪriər]
1.
n.
1) во́нкавы вы́гляд
2) во́нкавы бок, во́нкавая ча́стка
3) дзе́я на во́льным паве́тры
2.
adj.
1) во́нкавы, знадво́рны (дзьве́ры); зьне́шні
exterior influences — во́нкавыя ўплы́вы
2) Obsol. заме́жны (спра́вы), зьне́шні (палі́тыка)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
penalty [ˈpenəlti] n.
1. (for) пакара́нне, спагна́нне;
the death penalty пакара́нне сме́рцю
2. штраф;
a penalty clause пункт аб штра́фе за невыкана́нне дагаво́ра;
a penalty kick sport штрафны́ ўдар;
the penalty area sport штрафна́я пляцо́ўка
3. адмо́ўны бок (чаго-н.)
♦
pay the penalty распла́чвацца; не́сці цяжа́р (славы, адказнасці і да т.п.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)