Nil magis amat cupiditas, quam quod non licet
Жаданне і страсць нічога не любіць больш, чым тое, што забаронена.
Страсть ничего не любит больше, чем то, что запрещено.
бел. Дзе плот ды дзядуля, там смачнейшыя дулі. Як кажуць «не», то хочацца ўдвайне. За высокім плотам слівы смачнейшыя. Чаго нельга, таго хочацца.
рус. Запретный плод сладок. Краденое яичко школьнику слаще. Чужая жена ‒ лебёдушка, а своя жена ‒ полынь горькая. Просватанная невеста всем хороша. В чужую жену чёрт ложку мёда кладёт. На запретный плод весь базарки дается.
фр. Chose défendue, chose désirée (Запрещенная вещь ‒ желанная вещь).
англ. The apples on the other side of the wall are the sweetest (Самые сладкие яблоки ‒ за забором).
нем. Verbotene Früchte schmecken am besten (Запретные плоды вкуснее всего). Verbotene Frucht ist süß (Запретный плод сладок).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Testudo volat
Чарапаха лётае (пра недарэчнае).
Черепаха летает (о нелепом).
бел. Кажуць, што і масла хлебам мажуць. Людзі чаго ні скажуць ‒ і смаленую кабылу змажуць. Усялякае бывае: жук рыкае, а карова лятае. Бывае, што і курыца пеўнем спявае. Бывае, што і ў дзеўкі муж памірае, а ва ўдавы ‒ жывы. Бы вае, што і авечка ваўка бадае. Бывае, што і варона спявае.
рус. Бывает, что медведь летает. Бывает, что и курица петухом поёт. Говорят ‒ кур доят, а коровы яйца несут. Бывает, что и у муравья желтуха. Бывает, что и у девки муж умирает. Бывает, что и вошь кашляет. Говорят ‒ хлеб варят, а щи пекут.
фр. Quand les poules auront les dents (Когда y кур вырастут зубы).
англ. When pigs fly (Когда свиньи полетят).
нем. Ameisen haben auch Galle (У муравьёв тоже есть жёлчь).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
атаві́зм
(ад лац. atavus = продак)
1) з’яўленне ў асобных арганізмаў прымет, уласцівых іх далёкім продкам, напр. развіццё ў чалавека хваставога прыдатка, 2) перан. перажытак наогул, вяртанне да чаго-н. крайне ўстарэлага.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гіпертрафі́я
(ад гіпер- + -трафія)
1) павелічэнне аб’ёму якога-н. органа ці тканкі цела ў выніку змянення іх функцыі або хваробы (параўн. гіпатрафія);
2) перан. празмернае развіццё чаго-н. (напр. г. чуллівасці).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дыгрэ́сія
(лац. digressio)
1) адхіленне, адступленне ад чаго-н., напр. ад тэмы ў літаратурным творы;
2) пагаршэнне стану прыродных комплексаў (пераважна ў зонах адпачынку, прыгарадных лясах) пад уплывам інтэнсіўнага іх выкарыстання.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
індыферэ́нтны
(лац. indifferens, -ntis)
1) абыякавы, раўнадушны да каго-н., чаго-н. (напр. і. стан, і-ыя адносіны);
2) які не дзейнічае, не рэагуе на знешнія ўмовы (напр. і-ае рэчыва).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
канструява́ць
(лац. construere = будаваць)
1) ствараць канструкцыю чаго-н., будаваць механізмы, машыны, збудаванні з выкананнем іх праектаў і разлікаў (напр. к. аўтамабілі);
2) ствараць у пэўным саставе (напр. к. прэзідыум з’езда).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кульміна́цыя
(фр. culmination < с.-лац. culminatio, ад лац. culmen, -minis = вяршыня)
1) момант найвышэйшага напружання, уздыму, развіцця чаго-н. (напр. к. падзей, к. драмы);
2) астр. праходжанне свяціла праз нябесны мерыдыян.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мара́ль
(фр. morale, ад лац. moralis = які датычыць звычаяў)
1) сукупнасць прынцыпаў і норм паводзін людзей у грамадстве;
2) павучальны вывад з чаго-н. (напр. м. байкі);
3) перан. павучанне, настаўленне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
працэ́с
(лац. processus = цячэнне, ход)
1) паслядоўная змена з’яў, стану ў развіцці чаго-н.;
2) сукупнасць паслядоўных дзеянняў для дасягнення пэўных вынікаў (напр. вытворчы п.);
3) разбор судовай справы (судовы п.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)