7.у знач.наз.мало́чнае, -нага, н. Ежа з малаком або з малака.
Ён харчуецца толькі малочным.
○
Малочны брат або малочная сястра — аб няродных людзях, выкармленых малаком адной жанчыны.
Малочныя зубы — зубы ў дзяцей, якія выпадаюць пасля шасцігадовага ўзросту.
◊
Малочныя рэкі з кісельнымі берагамі (разм.) — матэрыяльна забяспечанае жыццё.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тро́е, траі́х, траі́м, траі́мі, ліч.зб.
Тры.
Ужыв.:
а) з назоўнікамі мужчынскага і агульнага роду, што абазначаюць асобу.
Т. сыноў.
Т. сірот;
б) з асабовымі займеннікамі ў мн.
Іх было т.
Гэту работу ўжо траім прапаноўвалі;
в) з назоўнікамі, якія абазначаюць маладых істот.
Т. дзяцей.
Т. цялят;
г) з множналікавымі назоўнікамі.
Т. саней.
Т. штаноў.
Т. сутак;
д) без назоўнікаў, калі абазначае асоб мужчынскага і жаночага полу разам.
Нас там працуе т.: два мужчыны і жанчына;
е) з некаторымі назоўнікамі, якія абазначаюць парныя прадметы.
Т. рукавіц.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Flásche
f -, -n
1) бутэ́лька, пля́шка; бікла́жка
éiner ~ den Hals ábdrehen — разм. распі́ць бутэ́лечку [пля́шачку]
2) хім. бало́н
3) со́ска (для дзяцей)
éinem Kind die ~ gében* — кармі́ць дзіця́ з бутэ́лечкі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
вучы́ць, вучу, вучыш, вучыць; незак.
1.каго. Перадаваць каму‑н. веды, навыкі, звычкі. Вучыць дзяцей чытаць і пісаць. Вучыць сына плаваць. Вучыць гаспадарыць. □ Саўка вучыць Фільку закідваць блешню.Жычка.//без дап. Быць настаўнікам, працаваць у школе.
3.каго. Навучаць, настаўляць; выхоўваць. Вучыць шанаваць старэйшых. □ — Не чапайся ты з імі, няхай іх, — вучыла Зося свайго хлопца.Брыль.[Вінке:] — Вучы ты дзяцей так, каб яны ўжо з маленства ненавідзелі вайну і тых, хто яе жадае.Шамякін.//Разм. Караць, біць. [Кароль:] — Знаць, табе не змагла маці розуму даць, Мала бацька вучыў пугаўём.Танк.
4.каго. Даваць адукацыю, магчымасць набыць прафесію. Вучыць сыноў у інстытуце.
5.здадан.сказам. Абгрунтоўваць, развіваць якую‑н. тэорыю, думку, погляд і пад. Марксізм-ленінізм вучыць, што свядомасць чалавека ёсць прадукт яго грамадскага жыцця.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ашаву́рак ’непаваротлівае і нецямкое дзіця’ (КЭС, лаг.), ’абармот, непаслухмяны (пра дзяцей)’ (нясвіж., Цыхун, вусн. паведамл.). Няясна, магчыма, ад ша́ваць ’слаба варушыць, шамацець’, параўн. ашамётак, з экспрэсіўным нарашчэннем ‑ур‑ (пераходная ступень (а)шава — (а)шавура як рус.кожа і кожура, параўн. таксама прозвішча Ша(в)ура). Менш верагодна па фанетычных і семантычных прычынах сувязь з рус.маск.ошвырок ’аполак, абрэзак’, укр.о́шварь, польск.oszwar ’тс’, параўн. аполак ’непатрэбны чалавек’, ці польск. гіст. abszaur ’таможанны чыноўнік, які калісьці па вёсках шукаў тытуню, прывезенага кантрабандай’ (з ням.Abschauer, Карл.). Параўн. ашвурак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мане́ж ’памяшканне або месца для коннага прывода малатарні, ваўначоскі і да т. п., ’месца верхавой язды’, ’арэна цырка’, ’пераносная загародка для дзяцей, якія пачынаюць хадзіць’, ’поле, дзе абучаюцца вайскоўцы’ (ТСБМ, П. С., Хрэст. дыял., Сцяшк., Смул., Шат., Сцяц.; дзярж., ганц., ДАБМ, к. 238). Запазычана з польск.maneż, якое з франц.manège < італ.maneggio ’кіраванне коньмі’ < італ.mano < лац.manus ’рука’ (SWO, 450; Голуб-Ліер, 301). Рус.мане́ж ’тс’ таксама з франц. мовы самастойным шляхам (Фасмер, 2, 568). Сюды ж мане́жыць ’аб’яжджаць каня паводле правіл манежнай язды’, ’мучыць, таміць’ (ТСБМ, Шат.).
Пустапа́сам ’без пастуха (пра жывёлу), без нагляду старэйшых (пра дзяцей і моладзь)’ (ТСБМ, Гарэц., Шат., Варл.; карэліц., Жыв. сл.), сюды ж пустопа́сть ’самапасам’ (кам., Жыв. сл.), у пусто́паш ’на самапас, у распусту (пусціць)’ (ТС), у пу́стапаш ’тс’: пусцілі быдло і коні ў пустапаш (слонім., Арх. Бяльк.), пусто́паш ’абложная зямля’ (ДАБМ, камент., 858), ’пусташ’ (бяроз., ЛА, 2), пу́стопась ’тс’ (маляр., ЛА, 2), укр.пусто́паш ’без пастуха’; серб.-харв.пу̏стопа̑ш ’дзе кожны можа пасвіць’. Ад пусты́ ’бязлюдны’ і пасці ’пасвіць’; у адносінах зямлі, якая “гуляе”, магчымы ўплыў дзеяслова паха́ць ’абрабляць, даглядаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адпра́віцьсов.
1. отпра́вить, отосла́ть;
а. пасы́лку — отпра́вить (отосла́ть) посы́лку;
2. (направить) отпра́вить;
а. дзяце́й у ла́гер — отпра́вить дете́й в ла́герь;
3. (дать распоряжение к отходу) отпра́вить;
а. цягні́к — отпра́вить по́езд;
4. (заставить уйти) отосла́ть;
а. дзяце́й дадо́му — отосла́ть дете́й домо́й;
5. (рекомендовать навести справку) отосла́ть;
а. да першакрыні́цы — отосла́ть к первоисто́чнику;
6. (переслать) отпра́вить, препроводи́ть;
а. дакуме́нты — отпра́вить (препроводи́ть) докуме́нты;
7. (богослужение) соверши́ть;
◊ а. на той свет — отпра́вить на тот свет; отпра́вить к пра́отцам
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
uchować
uchowa|ć
зак.
1.кніжн. захаваць; зберагчы, уберагчы;
~j Boże! — крый Божа!;
~ć dzieci przed złymi wpływami — уберагчы дзяцей ад дрэннага ўплыву;
2. выгадаваць, адгадаваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)