Трэ́баць ‘патрабаваць’ (Мат. Гом.). Параўн. н.-луж. trjobaś ‘карыстацца, патрабаваць’, в.-луж. trjebać ‘мець патрэбу’, ‘карыстацца’, ‘патрабаваць’, серб. тро̏бати ‘патрабаваць’, славен. trebati ‘тс’. Хутчэй за ўсё, новаўтварэнне ад трэба 2 (гл.), аналагічна наконт лужыцкіх слоў гл. Шустар-Шэўц, 1528. Не выключана другаснае ўтварэнне (інфінітыў) на аснове сцягненых формаў тыпу трэ́бала, гл. трэ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
gripe
[graɪp]
v.t.
1) хапа́ць, схапля́ць; прышчамля́ць, прыціска́ць
2) прыгнята́ць; прычыня́ць боль
3) злава́ць
4) спрычыня́ць су́таргі стра́ўніка
5) informal мець жаль
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
set out
а) выруша́ць, падава́цца (у даро́гу)
б) выстаўля́ць напака́з або́ на про́даж
в) садзі́ць
г) плянава́ць, мані́цца, мець наме́р (рабі́ць)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
падста́ва I ж. основа́ние ср.; по́вод м., предло́г м.;
мець ~вы — име́ть основа́ния;
п. для сва́ркі — предло́г (основа́ние, по́вод) для ссо́ры;
◊ даць ~ву — дать по́вод
падста́ва II ж., уст. (сменные лошади) подста́ва
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
ве́ра, ‑ы, ж.
1. Упэўненасць у чым‑н., у здзяйсненні, ажыццяўленні чаго‑н. Вера ў свае сілы. □ Вера гартавала волю, надавала мужнасці. Шамякін. Маці больш не галасіла, Хоць з мякіны хлеб пякла, Бо адчулі рукі сілу, Вера ў сэрцы ажыла. Грахоўскі. Без меры няма веры. Прыказка.
2. Перакананне ў дадатных якасцях каго‑н. Ні суцяшэння, ні пажаданняў не трэба — Не, я не страціла чыстае веры ў людзей... Тарас. Цудоўны верш, наскрозь прасякнуты верай у чалавека і болем за яго. Бярозкін.
3. Перакананне ў рэальным існаванні звышнатуральных сіл. Вера ў бога. // Рэлігійнае вучэнне; веравызнанне. Каталіцкая вера.
•••
Браць (узяць) на веру што гл. браць.
Вачам веры не даваць гл. даваць.
Мера і вера гл. мера.
Мець веру ў каго-што гл. мець.
Сімвал веры гл. сімвал.
Служыць верай і праўдай гл. служыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
судзі́цца, суджуся, судзішся, судзіцца; незак.
1. Звяртацца ў суд, мець справу з судом. Пятрусь хадовы чалавек, судзіцца ўмее. Брыль. // Весці судовую цяжбу з кім‑н. Не бярэ ніхто да сэрца, Што ні зробяць прастачкі; З імі біцца Ці судзіцца Не заведзена ў народзе. Жычка. Казалі, што неяк сорам судзіцца за дзесяць снапоў аўса. Крапіва. Нечым халодным, як асенняя шэрань, абдало тады Яніну ад гэтай размовы. Яна ўявіла сабе, як сорамна будзе ёй судзіцца з беднымі людзьмі. Кірэенка. Сам .. [Рыгор] пацішэў крыху. Раней жа праз увесь век свой усё судзіўся то з гэтым, то з тым. Чорны.
2. Быць пад судом, мець судзімасць.
3. таксама зак. Прадвызначыцца, пашанцаваць. [Мушка-зелянушка:] — «Ой, чаму ж ды не судзілася мне долі, — Што мяне і не сваталі ніколі?» Багдановіч.
4. Зал. да судзіць (у 2, 3 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
niepłonny
niepłonn|y
1. недарэмны;
2. цалкам абгрунтаваны;
mieć ~ą nadzieję — мець падставы спадзявацца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
zanadrze
zanadrz|e
н. пазуха;
trzymać w ~u — а) трымаць за пазухай;
мець напагатове
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
podziać się
зак. дзецца;
nie mieć się gdzie podziać się — не мець куды дзецца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
atut, ~u
м. козыр;
mieć wszystkie ~y w ręku — мець у руках усе козыры
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)