◎ Калуны́ ’буякі, ягады расліны Vaccinium uliginosum’ (маст., Сцяшк., Сл.). Не выключана, што назва адносіцца і ўласна да расліны, аднак у этымалагічным плане гэта не так істотна. Рус. валаг. колун і колунь, расліны роду Cirsium, сувязь з колоть, паколькі расліны калючыя, тут відавочная. Больш праблематычнай з’яўляецца такая сувязь для рус. наўг. колун ’расліна вежавіца, Turritis glabra’, HKan з’яўляецца лекавай, што патрабуе іншай матывацыі і для бел. лексемы. У апісанні расліны Vaccinium uliginosum як быццам няма даных, якія б дазволілі звязаць калуны і калоць. Ягады не калючыя, таму назву тыпу тураў. колюк тут, відаць, бачыць нельга. У суседніх мовах назвы для Vaccinium з такой семантыкай у »ям. невядомыя. Што датычыць лекавых уласцівасцей расліны (як балг. колика ’расліна Kuphorbia’, колики ’расліна Helianthus), назвы празрыстыя, паколькі расліны лечаць колікі, то сапраўды ягады буякоў дапамагаюць пры энтэракалітах. З моўнага пункту погляду гэту версію давесці не вельмі лёгка, паколькі неабходна дапускаць існаванне слова калуны ’колікі, калаццё’ і далей сапраўднасць мадэлі назва хваробы — назва расліны (тыпу рус. прострел) у канкрэтным рэгіёне. Яшчэ адно магчымае рашэнне падказвае вядомая мадэль, калі расліна атрымоўвас назву на месцы, дзе расце. Лапак і тут няма надзейных доказаў таго, што калунамі маглі назваць купіны, хаця тэарэтычна гэта цалкам магчыма. У такім выпадку назва магла быць утворана як багон. багун і да т. п. Можна меркаваць яшчэ і аб сувязі з кал ’балота, гразь’, аднак параўн. словаўтварэнне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
по́крыўны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да покрыва; які з’яўляецца покрывам, служыць для пакрывання чаго‑н. Покрыўная тканка. Покрыўны трыкатаж.
2. Спец. Сельскагаспадарчыя расліны, пад якія падсяваюць насенне шматгадовых траў. Покрыўныя культуры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераса́дачны, ‑ая, ‑ае.
1. Які служыць для перасадкі раслін. Перасадачная машына. // Прызначаны для перасаджвання, які можна, патрэбна перасаджваць (пра расліны).
2. Які мае адносіны да перасадкі (у 2 знач.). Перасадачная станцыя. Перасадачны білет.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
барбары́с, ‑у, м.
1. Калючая кустовая расліна сямейства барбарысавых. Матор усхліпнуў, і машына, абдаўшы дымком купчастыя кусцікі барбарысу, рушыла на Курманскі гасцінец. Стаховіч.
2. зб. Прадаўгаватыя кіслыя чырвоныя ягады гэтай расліны. Назбіраць барбарысу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
малі́ны, ‑лін.
1. Кустовая ягадная расліна сямейства ружакветных. Па вішнях і яблынях сонца разліта, Яно над кустамі парэчак, малін. Броўка.
2. зб. Пахучыя салодкія ягады гэтай расліны, звычайна цёмна-чырвонага колеру. Збіраць маліны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змарне́лы, ‑ая, ‑ае.
Змучаны, схуднелы. Праз тры дні партызанскія пасты затрымалі на лясной сцежцы абшарпанага, змарнелага хлапчука гадоў трынаццаці. Марціновіч. // Зачахлы, звялы (пра расліны). У агародзе.. зелянее на пяску змарнелая бульба. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гарбу́з, ‑а, м.
1. Агародная расліна сямейства гарбузовых з паўзучым сцяблом.
2. Буйны круглы або авальны плод гэтай расліны. Маці ў сенцах рэзала нажом гарбузы. Гамолка.
3. Страва з гэтага плода. Наварыць гарбуза.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агрэ́ст, ‑у, М ‑сце, м., зб.
1. Кустовая садова-ягадная расліна сямейства агрэставых. Ад шашы дом аддзяляўся садам з чатырох яблынь і кустамі агрэсту і парэчак. Маўр.
2. Кісла-салодкія ягады гэтай расліны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́мерці, ‑мра; зак.
1. Перамерці, не пакінуўшы патомства. Многія віды жывёл вымерлі яшчэ ў дагістарычную пару. // Загінуць ад недагляду. Вымер вулей пчол. // Перавесціся, знікнуць (пра расліны).
2. Абязлюдзець, апусцець у выніку смерці жыхароў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раса́днік, ‑а, м.
1. Спецыяльная скрынка з зямлёй для вырошчвання расады.
2. Месца, дзе вырошчваюць маладыя расліны, расаду. Хаты разбегліся ў бакі і.. на пляц пазіраюць нясмела з-за густа зачастаколеных расаднікаў. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)