vote1 [vəʊt] n.
1. (for, against) го́лас, пра́ва го́ласу;
cast one’s vote галасава́ць
2. галасава́нне; балаціро́ўка;
an open vote адкры́тае галасава́нне;
a vote by (a) show of hands галасава́нне падня́ццем рук;
settle the matter by a vote выраша́ць пыта́нне галасава́ннем;
take/have a vote (on) smth. ста́віць што-н. на галасава́нне
3. the vote агу́льная ко́лькасць галасо́ў;
carry/gain all the vo tes атрыма́ць усе́ галасы́
4. пра́ва го́ласу; вы́барчае пра́ва
5. вы́барчы бюлетэ́нь;
cast one’s vote into the urn кіда́ць бюлетэ́нь у скры́ню
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
dotacja
dotacj|a
ж. датацыя;
~а budżetowa — бюджэтная датацыя;
~а celowa — мэтавая датацыя;
dotacja a państwowa — дзяржаўная датацыя;
(bez) zwrotna ~a — (без)зваротная датацыя;
ubiegać się o ~ę — дабівацца датацыі; старацца атрымаць датацыю;
~a na budowę szkoły — датацыя на будаўніцтва школы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
catch2 [kætʃ] v. (caught)
1. лаві́ць, даганя́ць
2. паспе́ць;
catch a train паспе́ць на цягні́к
3. улаві́ць (сэнс, матыў і да т.п.); зразуме́ць
4. : Нe caught his breath. У яго перахапіла дыханне.
♦
catch a cold прастудзі́цца;
catch fire загарэ́цца;
catch hold of smth. ухапі́цца за што-н.;
catch it атрыма́ць наганя́й;
catch sight/a glimpse of уба́чыць, угле́дзець на імгне́нне;
catch smb.’s attention/eye прыця́гваць чыю́-н. ува́гу;
catch up on sleep адаспа́цца;
catch up with smb. даганя́ць, дагна́ць каго́-н.
catch on [ˌkætʃˈɒn] phr. v. infml стаць мо́дным; прыві́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
score2 [skɔ:] v.
1. ве́сці лік (у гульні); набіра́ць ачкі́, ба́лы;
score a goal забі́ць гол;
She scored 100 in the test. Яна набрала 100 балаў за тэст.
2. залі́чваць ( ачкі)
3. дабіва́цца по́спеху;
The programme scored a real hit with the public. Праграма мела вялікі поспех у публікі.
4. дра́паць, рабі́ць зару́бкі
score off [ˌskɔ:rˈɒf] phr. v. атрыма́ць верх (над кім-н.);
It’s easy to score off that poor silly woman. Вельмі лёгка збіць з панталыку гэтую дурніцу.
score out [ˌskɔ:rˈaʊt] phr. v. выкрэ́сліваць
score through [ˌskɔ:ˈθru:] phr. v. = score out
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
засы́пацца 1, ‑сы́плюся, ‑сы́плешся, ‑сы́плецца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Трапіць куды‑н., у сярэдзіну чаго-н (пра што‑н. сыпкае). Пясок засыпаўся ў чаравікі. Снег засыпаўся за каўнер.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакрыцца або напоўніцца чым‑н. сыпкім. [Калодзеж] крыху засы́паўся зямлёй, і на дне яго вады было мала. Чорны.
3. чым. Разм. Мець чаго‑н. у вялікай колькасці. Год выдаўся добры. Можна засыпацца хлебам.., атрымаць шмат грошай... Паслядовіч.
засы́пацца 2, ‑сы́плюся, ‑сы́плешся, ‑сы́плецца; зак.
Разм. Аказацца выкрытым; пацярпець няўдачу ў якой‑н. справе. — Прыгадалася Надзя, Ціхан, Сяргей, многія другія... Як пройдзе для іх вобыск! Хоць бы ніхто не засыпаўся! М. Ткачоў. // Выявіць няўменне, няведанне ў чым‑н. Засыпацца на экзамене.
засыпа́цца 1, ‑а́юся, ‑а́ешся, ‑а́ецца; незак.
1. Незак. да засы́пацца 1.
2. Зал. да засыпа́ць 1.
засыпа́цца 2, ‑а́юся, ‑а́ешся, ‑а́ецца.
Незак. да засы́пацца 2.
засыпа́цца 3, ‑а́юся, ‑а́ешся, ‑а́ецца.
Незак. да заспацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́дзе, прысл.
1. У нейкім, дакладна невядомым месцы; дзесьці. Я чую гул. У высях недзе Ракоча, кружыць самалёт. Колас. — Не магу адразу пазнаць, — сказаў гаспадар, — недзе я вас бачыў. Чорны. Атрад за ноч быў напалову абыдзены з поўначы. Там недзе немцы прарваліся цераз Нёман. Брыль.
2. з інф. Няма месца (дзе можна было б што‑н. зрабіць, размясціцца і пад.). Папрачыналіся напалоханыя людзі, беглі куды папала, крычалі: — Ратуйцеся, немцы ў лесе... Але хавацца было ўжо недзе. Лынькоў.
3. з інф. Неадкуль (што‑н. узяць, атрымаць і пад.). Недзе было ўзяць вады.
4. Невядома куды, кудысьці. Хутка настаўнік недзе выехаў, школа апусцела. Якімовіч.
5. Ужываецца ў выпадках, калі дакладна не вызначаецца час дзеяння. Убачымся недзе на тым тыдні. □ Назаўтра, недзе блізка к абеду, у вёску заявіўся конны разведчык. Пестрак.
6. Разм. Ужываецца пры выказванні няўпэўненасці, меркавання. — Вазьмі, — пхала жанчына Косціку хлеб у руку. — З’ясі па дарозе. Галодны ж недзе. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павярну́цца, ‑вярнуся, ‑вернешся, ‑вернецца; зак.
1. Зрабіўшы паварот, змяніць сваё становішча. Павярнуцца кругом. □ [Насця] рэзка павярнулася і, не азіраючыся, хутка пайшла па вуліцы. Мележ. Павярнуўся рычаг, паравоз абарваў свой бег. Лынькоў.
2. перан. Змяніцца, атрымаць нечаканае развіццё. Справа павярнулася так, як не чакаў сам Пракоп. Ермаловіч. [Ірына Віктараўна] і ўявіць сабе не магла — ні дома, ні ў дарозе, — што так павернецца ўсё. Пальчэўскі.
3. Разм. Нядоўга пабыць, прабыць дзе‑н. Дзе толькі павернецца Дабрэня, там знікае сум і чуцен смех. Гурскі. Над урокамі Алесь сядзеў мала: трохі павернецца ў хаце і — ходу на вуліцу. С. Александровіч.
4. Разм. Зрабіць што‑н., управіцца з чым‑н. Павярнулася гаспадыня каля печы — і аладкі на стале. □ [Яўген:] — Нашы пакуль надумаюць ды пакуль павернуцца... У іх усё па чарзе ды памалу... Карпаў.
•••
Павярнуцца спінай да каго-чаго — выказаць абыякавасць, знявагу; перастаць звяртаць увагу на каго‑, што‑н.
Як толькі язык павярнуўся; язык не павернецца (не павярнуўся) гл. язык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацярпе́ць, ‑цярплю, ‑цярпіш, ‑цярпіць; ‑цярпім, ‑церпіце; зак.
1. Цярпліва перанесці што‑н., вытрымаць (боль і пад.) некаторы час. — Доктар, зрабіце ўсё, каб я застаўся... жывы. — Паспрабую, толькі давядзецца пацярпець, наркозу ў нас няма. Васілеўская. Тайдо хацеў есці, але прыходзілася пацярпець. Маўр.
2. што. У спалучэнні з некаторымі назоўнікамі абазначае: перажыць, перанесці, зведаць тое, што абазначана назоўнікам. Пацярпець паражэнне. Пацярпець аварыю. □ Перадавалі, што нямецкі атрад пацярпеў няўдачу, камандзір цяпер месца не знаходзіць ад злосці, і невядома, чым усё гэта скончыцца. Лынькоў.
3. Панесці, мець страты; атрымаць цялесныя пашкоджанні. Сям-там былі выбіты кулямі вокны, але з людзей ніхто не пацярпеў. Якімовіч. Зона эмтээс .. вельмі пацярпела ад акупацыі. Хадкевіч. // Быць пакараным за што‑н. [Лабановічу] часамі арышт здаваўся прынадным, не пазбаўленым своеасаблівай прыемнасці. Чаму ж і не пацярпець за праўду? Чаму не спрабаваць лёсу «крамольніка»? Колас.
4. каго-што і чаго (звычайна з адмоўем). Дапусціць, змірыцца з кім‑, чым‑н. Не пацярпець несправядлівасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перасі́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак.
1. каго-што. Перамагчы сілай у барацьбе; узяць верх. Лерасіліць таварыша і паваліць. Плыўцы перасілілі цячэнне. □ Не думае класціся і ляснік. Быццам згаварыліся хлопчыкі з ім: хто каго перасіліць, хто першы засне. Паўлаў. // што. Атрымаць верх, праявіцца, адчуцца з большай сілай. Міхал ніколі не стане панскім слугой да канца, службовы абавязак не перасіліць у ім чалавека. Навуменка. // што. Заглушыць які‑н. гук, шум больш моцным гукам, шумам. Вася паставіў на дол чамаданчык, сунуў у рот два пальцы і зычна свіснуў, стараючыся перасіліць шум рухавіка. Краўчанка.
2. перан.; каго-што. Пераадолець, заглушыць якое‑н. пачуццё, адчуванне, жаданне і пад. Перасіліць боль. Перасіліць нянавісць. Перасіліць страх. □ Чалавек сам павінен перасіліць гора. Старонняя спагада часам толькі сыпле соль на раны. Сапрыка. Арсеню Андрэевічу захацелася адразу ж вярнуцца, але ён перасіліў сябе, пайшоў далей. Марціновіч.
3. каго. Змучыць, надарваць, прымушаючы празмерна напружвацца. Перасіліць каня работаю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыла́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.
1. Размясціцца дзе‑н. Віктар хутка ўзлез, ёмка прыладзіўся на галіне і запусціў у дупло руку. Маўр. Сабе Апейка папрасіў кухаль піва; пакуль буфетчыца налівала, агледзеўся, дзе б прыладзіцца. Мележ.
2. Атрымаць якое‑н. месца, становішча; уладкавацца на работу. Брат Ціхан вярнуўся з вайны, але жыць дома не стаў — паехаў у Сібір і прыладзіўся там недзе на чыгунцы. Хадкевіч. Пяты брат працаваў на абутковай фабрыцы, куды дапамог прыладзіцца на працу Джыавані. Лынькоў. Казалі людзі, пашанцавала Сымону: прыладзіўся недзе служыць стрэлачнікам. Шынклер.
3. Прыстасавацца, падладзіцца пад каго‑, што‑н.; набыць навык рабіць што‑н. Прыладзіцца пад хаду спадарожніка. Прыладзіцца пісаць левай рукой. □ [Горбікаў] выдаваў сябе за бежанца з Фацежскага раёна, умеў сарыентавацца ў абстаноўцы, прыладзіцца да людзей, выклікаць у іх спагаду да сябе. Дудо.
4. Разм. Далучыцца да каго‑, чаго‑н. з карыслівымі мэтамі; прымазацца. Прыладзіцца да чужой славы. Прыладзіцца да чужой працы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)