І́мпэ́т ’разгон, парывістасць, імклівасць, напор, націск’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Verbum
анлайнавы слоўнікпры́клад, ‑у,
1. Учынак, паводзіны або з’ява, якая служыць узорам для каго‑н.
2. Яркі ўзор чаго‑н.
3. Канкрэтная з’ява, факт, які прыводзіцца для тлумачэння чаго‑н., як доказ чаго‑н.
4. Матэматычны выраз, які патрабуе рашэння.
•••
прыкла́д, ‑а і ‑у,
1. ‑а. Расшыраная частка ружэйнага ложа, якая служыць для ўпору ў плячо пры стральбе.
2. ‑у. Дадатковы дапаможны матэрыял (падшэўка, гузікі і
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жо́рсткі, ‑ая, ‑ае.
1. Крайне суровы; бязлітасны, неміласэрны.
2. Які перавышае звычайную меру, ступень, вельмі моцны па сіле праяўлення.
3.
4.
5. Цвёрды, шчыльны на вобмацак;
6.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
два (род. двух) два; (
◊ двух слоў не звя́жа — двух слов не свя́жет;
па́лка
ні два ні паўтара́ — ни два ни полтора́;
забі́ць двух зайцо́ў — уби́ть двух за́йцев;
памі́ж двух агнёў — ме́жду двух огне́й;
як дзве кро́плі вады́ — как две ка́пли воды́;
як дво́йчы два — как два́жды два;
на два франты́ — на два фро́нта;
галава́ і д. ву́хі — садо́вая голова́;
за д. (тры і г.д.) кро́кі — в двух (трёх и т.д.) шага́х;
у двух сло́вах — в двух слова́х;
ба́чыць на д. аршы́ны
сядзе́ць памі́ж двух крэ́слаў — сиде́ть ме́жду двух сту́льев;
крок напе́рад, д. кро́кі наза́д — шаг вперёд, два ша́га наза́д;
скупы́ д. разы́ тра́ціць — скупо́й теря́ет вдвойне́;
раз-д. і гато́ва — раз-два и гото́во;
д. бо́ты па́ра —
за аднаго́ бі́тага двух нябі́тых даю́ць —
за двума́ зайца́мі паго́нішся, ніво́днага не зло́віш —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пусці́ць
1.
2. (воду, газ) пусти́ть, откры́ть;
3. вы́делить, пусти́ть;
4.
◊ п. карані́ — пусти́ть ко́рни;
п. слязу́ — пусти́ть слезу́;
п.
п. на ве́цер — пусти́ть на ве́тер;
п. на самацёк — пусти́ть на самотёк;
п.
п. пагало́скі — разнести́ молву́;
п. на свет — произвести́ на свет;
не п. на паро́г (на во́чы) — не пусти́ть на поро́г (на глаза́);
п. пыл у во́чы — пусти́ть пыль в глаза́;
п. (сабе́) ку́лю ў лоб — пусти́ть (себе́) пу́лю в лоб;
п. у паве́тра — взорва́ть;
п. у расхо́д — пусти́ть в расхо́д;
п. у ход — пусти́ть в ход;
п. чырво́нага пе́ўня — пусти́ть кра́сного петуха́;
п. ю́шку — пусти́ть кровь; уда́рить до кро́ви;
п. казла́ ў агаро́д —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
свой, свайго́,
1.
2.
3. Уласцівы толькі дадзенай асобе або прадмету; своеасаблівы.
4. Прызначаны для каго‑, чаго‑н.; адпаведны, належны.
5. Які знаходзіцца ў сваяцкіх, сяброўскіх або іншых блізкіх адносінах, звязаны месцам жыхарства, сумеснай працай, агульнымі інтарэсамі і
6.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гаспада́р, ‑а,
1. Уласнік, уладальнік каго‑, чаго‑н.
2.
3. Галава сям’і, дома.
4. Той, хто мае ўладу над кім‑, чым‑н.; паўнаўладны распарадчык.
5.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гра́мата, ‑ы,
1. Уменне чытаць і пісаць.
2. Афіцыйны дакумент, якім узнагароджваюць за пэўныя поспехі.
3.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адлюстрава́нне, ‑я,
1.
2. Адбітак прадмета на гладкай люстранай паверхні.
3. Тое, што ўвасабляецца, выяўляецца ў мастацкіх вобразах, малюнках і
4. Тое, што з’яўляецца вонкавым выяўленнем чаго‑н.; адбітак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
казыта́ць, казычу, казычаш, казыча;
1. Датыкаючыся да скуры, выклікаць лёгкае нервовае раздражненне, сверб.
2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)