падабра́ць

1. (падняць) áufheben* vt; áufsammeln vt (сабраць);

падабра́ць (па)ра́неных die Verwúndeten áufsammeln [bérgen*];

2. (выбраць) áussuchen vt, pássend áuswählen;

падабра́ць ключ den pássenden Schlüssel fínden*;

падабра́ць акуля́ры sich (D) éine Brílle ánpassen;

3. разм (знайшоўшы, узяць з сабою) mítnehmen* vt;

4. (прыўзняць уверх) hóchheben* аддз vt;

5. (схаваць пад што-н) verstécken vt; únterschlagen* vt;

падабра́ць пад сябе́ но́гі die Béine únterschlagen*;

6. (сабраць усё) zusámmensammeln vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

бой (род. бо́ю) м.

I в разн. знач. бой;

абаро́нчы б. — оборони́тельный бой;

наступа́льны б. — наступа́тельный бой;

сустрэ́чны б. — встре́чный бой;

даць б. — дать бой;

прыня́ць б. — приня́ть бой;

узя́ць без бо́ю — взять без бо́я;

б. гадзі́нніка — бой часо́в;

у стрэ́льбы пра́вільны б. — у ружья́ пра́вильный бой;

б. бараба́на — бой бараба́на;

◊ бой-ба́ба — бой-ба́ба;

бо́ем спра́вы не нала́дзіш — посл. бо́ем де́ла не испра́вишь

II (битое стекло, посуда и т.п.) бой

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

garść

garś|ć

ж.

1. рука; кулак; далонь;

ścisnąć w ~ci — заціснуць у кулаку;

nie wypuścić z ~ci — не выпусціць з рук;

2. жменя;

pełną ~cią — поўнымі прыгаршчамі;

trzymać w ~ci — трымаць у руках;

wziąć się w ~ć разм. узяць сябе ў рукі; сабрацца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

вперёд нареч.

1. напе́рад, упе́рад;

вперёд, к побе́де! напе́рад да перамо́гі!;

2. (впредь) разг. надале́й; у дале́йшым;

3. (авансом) разг. напе́рад;

взять пла́ту вперёд узя́ць пла́ту напе́рад;

4. (прежде) разг. упе́рад, ране́й;

5. предлог с род., разг. (раньше кого-, чего-л.) ране́й за;

он прие́хал вперёд всех ён прые́хаў ране́й за ўсіх;

◊

(сде́лать) шаг вперёд (зрабі́ць) крок напе́рад;

ни взад ни вперёд ні ўзад ні ўпе́рад.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

доўг м

1. гл aбавязак;

2. разм (пазыка) Schuld f -, -en;

даўгі́ мн Schúlden pl, Áußenstände pl, Verbíndlichkeiten pl, Áltschulden pl;

узя́ць у доўг (sich) (áus)léihen*, bórgen vt;

даць у доўг (ver)léihen* vt, áusleihen* vt;

уле́зці ў даўгі́ sich verschúlden;

адда́ць даўгі́ die Schúlden zurückzahlen [begléichen*]; aus den Schúlden kómmen*;

◊ быць у даўгу́, як у шаўку́ bis über die Óhren in Schúlden stécken; mehr Schúlden als Háare auf dem Kopf háben

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

пайсці́

1. géhen* vi (s);

ён пайшо́ў у го́сці er ist j-n besúchen gegángen (да каго-н); er macht éinen Besúch;

пайшлі! géhen wir!;

не пайсці́ на кары́сць kéinen Nútzen [Ségen] bríngen*;

пайсці́ на што-н sich auf etwas éinlassen*;

◊ калі на то́е пайшло́ wenn es drauf ánkommt;

2. перан (узяць пачатак) stámmen vi (s), ábstammen vi (s), hérstammen vi (s), entstámmen vi (s) (D) (быць родам);

◊ далёка пайсці́ перан es weit bríngen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

курс I (род. ку́рсу) м. (направление движения, развития) курс;

змяні́ць к. карабля́ — смени́ть курс корабля́;

узя́ць к. — взять курс

курс II

1. (род. ку́рса) в разн. знач. курс;

к. ле́кцый — курс ле́кций;

студэ́нт друго́га ку́рса — студе́нт второ́го ку́рса;

к. водалячэ́ння — курс водолече́ния;

афіцыя́льны к. рубля́ — официа́льный курс рубля́;

2. только мн. ку́рсы;

ку́рсы кро́йкі і шыцця́ — ку́рсы кро́йки и шитья́;

◊ у ку́рсе спра́вы — в ку́рсе де́ла;

уве́сці ў к. — (чаго) ввести́ в курс (чего)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

ánnehmen

*

1.

vt

1) прыма́ць, браць

éinen Áuftrag ~ — прыма́ць зака́з

2) узя́ць на сябе́ даручэ́нне

éinen Rat ~ — паслу́хацца пара́ды

3) браць, усынаўля́ць, удачара́ць (дзіця)

3) успрыма́ць

4) дапуска́ць, лічы́ць, згаджа́цца

ángenommen, dass… — дапу́сцім, што…

2.

(sich)

(G) клапаці́цца (аб кім-н., аб чым-н.)

sich éiner Sáche ~ — узя́цца за яку́ю-н. спра́ву

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

нос, -а, мн. насы́, насо́ў, м.

1. Орган нюху, які знаходзіцца на твары чалавека або мордзе жывёлы.

Н. з гарбінкай.

2. Дзюба ў птушкі.

Бусляняты закідваюць насы ўгору.

3. Пярэдняя частка судна, лодкі, самалёта і пад.

4. Аб выступаючай пярэдняй частцы якога-н. прадмета.

5. Тое, што і насок (у 2 знач.).

Туфлі з вострымі насамі.

○

Рымскі нос — вялікі, правільнай формы нос з гарбінкай.

◊

Бубніць сабе пад нос (разм.) — гаварыць вельмі ціха, незразумела.

Вадзіць за нос каго — абяцаць і не выконваць; уводзіць у зман (разм.).

Вярнуць нос (разм.) — адносіцца да каго-н. з пагардай.

Драць нос — важнічаць, задавацца (разм.).

3-пад (самага) носа (узяць, украсці; разм.) — на вачах у каго-н., у непасрэднай блізкасці ад каго-н.

На носе (разм.) — вельмі скора, у самы блізкі час (адбудзецца што-н.).

Носам рыць (груб.) — выказваць сваю незадаволенасць кім-, чым-н.

Нос у нос; носам к носу (разм.) — вельмі блізка адзін да аднаго.

Пад самым носам (разм.) — блізка, у непасрэднай блізкасці ад каго-, чаго-н.

Пакінуць з носам каго (разм.) — абдурыць, падмануць.

Соваць нос (разм., неадабр.) — умешвацца не ў сваю справу.

|| памянш.-ласк. но́сік, -а, мн. -і, -аў м. (да 1 знач.), насо́к, -ска́, мн. -скі́, -ско́ў, м. (да 1 і 5 знач.).

|| прым. насавы́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

абысці́, абыду́, абы́дзеш, абы́дзе; абышо́ў, -шла́, -шло́; абыдзі́; зак., каго-што.

1. Рухаючыся па крузе, прайсці вакол каго-, чаго-н.

Ён абышоў кругом сваю сялібу.

2. У ваеннай справе: зайсці ворагу з тылу або з фланга, каб акружыць яго.

Нямецка-фашысцкія войскі абышлі Брэсцкую крэпасць.

3. Прайсці бокам, мінуўшы каго-н.; абагнуць каго-, што-н.

Абысці вёску.

4. перан. Мінуць, не закрануць каго-, што-н.

Ні адна бяда яго не абыдзе.

5. перан. Знарок пазбегнуць, не закрануць чаго-н. у размове, апавяданні і пад.

А. недарэчны выпадак.

6. перан. Не палічыцца з чым-н., не прыняць пад увагу, не ўлічыць чаго-н.

Абысці закон, загад.

7. перан. Пакінуць без павышэння, узнагароды і пад.

8. Прайсці па ўсёй прасторы чаго-н., наведаць розныя месцы.

З песняй абыду я нашу родную краіну.

9. Падысці да кожнага па чарзе.

10. Пашырыцца, стаць усюды вядомым.

Навіна абышла ўвесь раён.

11. Падмануць, ашукаць.

Ён умеў абысці начальства.

12. Перамагчы, узяць верх; выперадзіць.

А. ўсіх на раённых спаборніцтвах.

◊

За вярсту абысці каго-што (разм.) — не мець жадання сустрэцца з кім-, чым-н., убачыць каго-, што-н.

|| незак. абыхо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць і абхо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

|| наз. абыхо́джванне, -я, н., абыхо́д, -у, М -дзе, м. і абхо́д, -у, М -дзе, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)