чатырохба́льны, ‑ая, ‑ае.

Сілаю ў чатыры балы. Чатырохбальны вецер. □ Штарміла. Не надта, праўда, але і чатырохбальнай сілы хапала, каб страціць сон, бо да гэтых чатырох прымешваліся яшчэ і балы свайго душэўнага неспакою, які ўсчаўся нечакана і хуткага зацішку не абяцаў. Карамазаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпурля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

Разм.

1. чым. Кідацца чым‑н. адзін у аднаго. [Вучні] цягалі цяжкія кашы бульбы да буртоў, рагаталі, спявалі, шпурляліся грудкамі. Дуброўскі. // Кідаць што‑н. Вецер злосна шпурляецца Ў твары сухімі лістамі. Панчанка.

2. Зал. да шпурляць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ре́зкий

1. в разн. знач. рэ́зкі;

ре́зкий ве́тер рэ́зкі ве́цер;

ре́зкая боль рэ́зкі боль;

ре́зкий тон рэ́зкі тон;

ре́зкая кри́тика рэ́зкая кры́тыка;

2. (о звуке, голосе) рэ́зкі; (пронзительный) прарэ́злівы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

опыли́ть сов.

1. (подвергнуть опылению) бот. апылі́ць;

ве́тер опыли́л цвето́к ве́цер апылі́ў кве́тку;

2. (порошком) с.-х. апылі́ць; (раствором) апы́рскаць, мног. паапы́рскваць;

опыли́ть поражённые виногра́дники апылі́ць (апы́рскаць) пашко́джаныя вінагра́днікі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

я́ростный

1. (полный гнева, разъярённый) лю́ты, разлютава́ны, раз’ю́шаны, зло́сны;

я́ростное мще́ние лю́тая по́мста;

я́ростный взгляд разлютава́ны (зло́сны) по́гляд;

2. (неистовый) шалёны;

я́ростная ата́ка шалёная ата́ка;

я́ростный ве́тер шалёны ве́цер.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

sáusen

vi

1) шуме́ць, свіста́ць; (пра вецер і г.д.)

die Óhren ~ mir — у мяне́ шумі́ць у вуша́х

2) (s) імча́цца, ляце́ць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

impel

[ɪmˈpel]

v.t. (-ll-)

1) прымуша́ць, падганя́ць, паганя́ць

2) ру́хаць, пхаць; гна́ць, прыганя́ць

The wind impelled the boat to shore — Ве́цер прыгна́ў чо́вен да бе́рагу

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

све́жы

1. frisch;

све́жы ве́цер fríscher [kühler] Wind; frísche Bríse (наморы);

на све́жым паве́тры an der fríschen Luft;

2. (нядаўні) frisch; neu(e)st, neu (пра навіны)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ве́яць несов., в разн. знач. ве́ять; (очищать веянием — ещё) прове́ивать, провева́ть; (дуть, мести — ещё) вью́жить;

в. жы́та — ве́ять рожь;

ве́е ве́цер — ве́ет ве́тер;

ад ліп ве́яла мёдам — безл. от лип ве́яло мёдом;

ад яго́ слоў ве́яла стры́манай ла́скай і кло́патам — безл. от его́ слов ве́яло сде́ржанной ла́ской и забо́той;

◊ куды́ ве́цер ве́е (дзьме) — куда́ ве́тер ду́ет

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

◎ На́па ’зачэп пры лоўлі рыбы сеткай, вудай’: Невода зачапіла, то папа (ТС). Калі гэта не памылковы запіс (апіска, магчыма, *чапа, ад чапляць і пад.), то ў якасці рыбалавецкага або плытніцкага тэрміна можна звязаць з ням. Napf ’чашка, міска’, параўн. таксама в.-луж. пор, пура ’чэрап, галава’ (з ням., Шустар-Шэўц, 2, 1020), г. зн. ’выступаючая частка дна, выступ і пад.’, або з ням. Nypa ’вузлік на тканіне’. Значная колькасць запазычанняў з ням. у гэтай сферы робіць такое дапушчэнне верагодным, аднак застаецца актуальным пошук непасрэднай крыніцы запазычання. Такой крыніцай магло быць і іт. пара, прадстаўленае таксама ў славен. і серб.-харв. са значэннем ’страха над камінам; паліца; зэдлік’, блізкім да значэння ’выступ на дне’, што не здаецца зусім неверагодным, улічыўшы наяўнасць значнага пласта італьянізмаў у рыбалавецкай лексіцы дняпроўскага басейна тыпу ўжо вядомых трымук‑ тин ’паўночны вецер’, epśea ’ўсходні вецер’, як і іншых міжземнаморскіх тэрмінаў тыпу таласи ’зыб’, зафіксаваных у паўднёва-ўсходняй Беларуса

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)