приюти́ться

1. знайсці́ прыту́лак, прытулі́цца, мног. папрыту́львацца;

ла́сточка приюти́лась под кры́шей ла́стаўка знайшла́ прыту́лак (прытулі́лася) пад да́хам (страхо́й);

2. прытулі́цца;

ря́дом с фа́брикой приюти́лся ма́ленький до́мик по́бач з фа́брыкай прытулі́лася мале́нькая ха́тка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

куры́ны кури́ный;

○ ~ная слепата́ — а) бот. лю́тик е́дкий, куросле́п, кури́ная слепота́; б) мед., разг. кури́ная слепота́;

◊ ~ная па́мяць — кури́ная па́мять;

ха́тка на ~ных но́жках — избу́шка на ку́рьих но́жках;

~ная галава́ — кури́ная голова́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Domus sua cuique est tutissimum refugium

Свой дом ‒ кожнаму бяспечны прытулак.

Свой дом ‒ каждому безопаснейшее убежище.

бел. Дома і сцены бароняць. Дома і вутлы памагаюць.

рус. Мой дом ‒ моя крепость. Дома и стены помогают. Своя хатка ‒ родная матка. Мышь в коробе, как воевода в го роде.

фр. Un homme est bien fort sur son palier (Человек очень силен на своей лестничной площадке).

англ. An Englishman’s house is his castle (Дом англичанина -его крепость).

нем. Zu Hause helfen die Wände (Дома помогают стены).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

hutch

[hʌtʃ]

1.

n.

1) кле́тка f. (для зьвярко́ў)

2) хаці́на, ха́тка f.

3) скры́ня f., ку́фар -ра m.

2.

v.t.

садзі́ць у кле́тку, кла́сьці ў ку́фар, скры́ню

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

out-of-the way

[,aʊtəvðəˈweɪ]

adj.

1) далёкі, глухі́ (пра мясцо́васьць або́ даро́гу); адасо́блены, само́тны

an out-of-the-way cottage — ха́тка ў далёкай глушы́

2) нязвы́клы, незвыча́йны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

bower

I [ˈbaʊər]

1.

n.

1) альта́нка f.

2) ле́тнік -у m., ле́цішча n., ха́тка f.

2.

v.t.

абса́джваць дрэ́вамі, рабі́ць за́сень

II [ˈbaʊər]

n.

чалаве́к, які́ кланя́ецца або́ го́рбіцца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

cot

I [kɑ:t]

n.

1) ву́зкі ло́жак, расклада́нка f.

2) Brit. дзіця́чы ло́жачак

3) гама́к -а́ m., падве́сны ло́жак

II [kɑ:t]

n.

1) ха́тка f., катэ́дж -у m.

2) хлеў, хлява́ m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

БАГДАНО́ВІЧА М. ЛІТАРАТУ́РНЫ МУЗЕ́Й.

Заснаваны ў 1981 у Мінску, адкрыты ў 1991 у будынку паблізу месца, дзе нарадзіўся паэт. Пл. экспазіцыі 244 м². У экспазіцыйных залах і фондах каля 15 тыс. адзінак захавання, у т. л. каля 8 тыс. асн. фонду (1996). Зберагае прадметы духоўнай і матэрыяльнай культуры, звязаныя з жыццём і дзейнасцю М.Багдановіча. Аўтар арх.-маст. афармлення экспазіцыі Э.К.Агуновіч (Дзярж. прэмія Беларусі 1993). Філіялы — музей «Беларуская хатка» ў Мінску, «Фальварак Ракуцёўшчына» ў Маладзечанскім раёне. Матэрыялы музея выкарыстаны пры стварэнні экспазіцыі «Беларускі паэт з берагоў Волгі» ў Яраслаўлі (1992).

т. 2, с. 206

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БЕЛАРУ́СКІ УНІВЕРСІТЭ́Т КУЛЬТУ́РЫ.

Засн. ў 1975 як Мінскі ін-т культуры, з 1993 ун-т. У 1995/96 навуч. г. ф-ты: бібліятэчна-інфарм. сістэм, культуралогіі, маст. творчасці, падрыхтоўчае аддзяленне. Навучанне дзённае і завочнае. Аспірантура з 1990. З 1995 працуюць 2 саветы па абароне доктарскіх і канд. дысертацый. У складзе ун-та лінгва-гуманітарны каледж. Мае лабараторыі бел. танц. творчасці, нар. рамёстваў, псіхадыягностыкі і рэабілітацыі асобы сродкамі мастацтва, па аднаўленні і вырабе нар. інструментаў («Беларуская хатка»), размнажальнай тэхнікі; філіял ун-та ў Мазыры. Адзін з заснавальнікаў час. «Тэатральная творчасць».

т. 2, с. 458

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Вата́га ’ватага’ (Др.-Падб.); ’арцель сплаўшчыкаў’ (Кольб.). Укр. вата́га ’атрад, натоўп; атара, чарада’. Ст.-рус. ватага ’шацёр, палатка, жыллё качэўнікаў’, рус. вата́га ’натоўп; статак, чарада, стая; рыбалавецкая арцель; месца промыслу, сяліба рыбакоў; рыбацкая хатка; сям’я і г. д.’ Старое запазычанне з цюрк. моў (ст.-чуваш. *våtaɣ, *uotaɣ, ст.-цюрк. otaɣ ’палатка; пакой; сям’я’; параўн. і тур. oda, odak ’пакой, хата’) (Меліаранскі, ИОРЯС, 10, 4, 118 і далей; Корш., AfslPh, 9, 659; Младэнаў, 58; Фасмер, 1, 278). Іншыя тлумачэнні пераконваюць менш: 1) запазычанне з паўн.-цюрк. vataga (гэта хутчэй само запазычанне з рус.; гл. Фасмер, там жа, там і літ-ра); 2) запазычанне з рум. vătaş ’стораж’ (літ-py гл. Фасмер, 1, 278). Параўн. яшчэ Шанскі, 1, В, 23–24.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)