catnap
[ˈkætnæp]
1.
n.
каро́ткі сон
2.
v.
уздрамну́ць, задрама́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
сніць (каго, што) несов. ви́деть сон (сны); ви́деть во сне; сни́ться (кому кто, что);
яна сні́ла цудо́ўны сон — она́ ви́дела чуде́сный сон;
ён сніў дом і сваі́х ро́дных — он ви́дел во сне дом и свои́х родны́х, ему́ сни́лся дом и родны́е;
◊ спіць і с. — спит и ви́дит (во сне)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Náchmittagsschlaf
m -(e)s сон па абе́дзе
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Tráumbild
n -es, -er сон; галюцына́цыя, мро́я
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Сніць ‘бачыць сон (сны), бачыць у сне’, ‘марыць аб чым-небудзь’, ‘спадзявацца на што-небудзь’ (ТСБМ, Гарэц., Касп., Варл., Байк. і Некр., Сл. ПЗБ), сні́цца ‘бачыцца ў сне’ (ТСБМ, Ласт., ТС, Сл. ПЗБ). Укр. сні́ти, сні́тися, рус. сни́ться ‘тс’, польск. śnić ‘бачыць у сне’, ‘марыць аб чым-небудзь’, чэш. snít ‘тс’, серб.-харв. са́њати, сни́вати ‘тс’, славен. sanjati ‘марыць’, балг. съня ‘бачыць у сне’, макед. сони ‘тс’. Прасл. *sъniti ‘сніць’ дэрыват ад прасл. *sъnъ ‘сон’ (Борысь, 619). Сюды ж таксама сні‑трава ‘сон-трава’ (Бяльк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сасо́ннік ’сон-трава Anemone pulsatilla L.’ (Шат.), сасну́лькі ’сон’ (астрав., Сл. ПЗБ). Польск. sasanka, sesenki, чэш. sasanka, серб.-харв. sása ’тс’, балг. сасан ’Hepatica triloba’, сасанка ’тс’, дыял. таксама сасенка; сюды ж, магчыма, і рус. сазончики ’Anemone pulsatilla L.’ і самсонички ’Pulsatilla pratens Mill.’ Неяснае слова. Дурыданаў (Зб. Лер-Сплавінскаму, 81 і наст.) мяркуе, што славянскія словы — гэта запазычанне са ст.-грэч. σουσον ’лілея’, якое на славянскай глебе падверглася розным пераўтварэнням і ўплыву народнай этымалогіі, якая звязала назву гэтай расліны з сон (гл. сон-трава). Грэч. слова Дурыданаў звязвае з ст.-егіпец. s‑š‑n ’лотас’, копц. šošen ’лілея’, ст.-яўр. šošan, араб. susan ’лілея’, пярс. susän ’лілея, касач’, тат. susan ’касач’. Для беларускага слова магчыма польскае пасрэдніцтва. Гл. яшчэ Махэк₂, 537–538, выклад гіпотэзы Дурыданава.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
заўсёдны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і заўсёдашні. Наперакор звычаю, .. [Івану] не прысніўся яго заўсёдны, пакутны сон. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ве́шчы, ‑ая, ‑ае.
Уст. Мудры, здольны прадракаць. Вешчы баян. // Які прадказвае, прарочыць што‑н. Вешчы сон.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Перасы́п (пірясып) ’звышпрацяглы сон’ (Юрч. СЫЛ). Пыера‑ і спаць (гл.), у ітэратыўнай форме ‑сыпаць < прасл. *sypnoli < *sьpat і.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
анагра́ма, ‑ы, ж.
Перастаноўка літар у слове, пры якой атрымліваецца новае слова, напрыклад: нос — сон, ліпа — піла.
[Грэч. anagramma.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)