áuftun

*

1.

vt

1) адчыня́ць, адкрыва́ць; раскрыва́ць (кулак)

2) надзява́ць (капялюш)

3) разм. дастава́ць

2.

(sich)

1) адчыня́цца, адкрыва́цца

2) хвалі́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Разя́піць ’шырока адкрыць (дзверы)’ (Раст.): «Нашто гэта акно разяпілі?» (Полымя, 1970, 2, 134), сюды ж разе́па ’разява’ (Гарэц.), разя́па ’тс’ (Мат. Маг.). Апошняя форма скіроўвае ў бок зя́па ’рот, пашча’ (гл.), што выводзіцца з прасл. *zěpati ’пазяхаць, крычаць; цяжка дыхаць’ (Фасмер, 2, 94; БЕР, 1, 671). Аднак укр. роззя́пити ’адкрываць, раскрываць’, серб.-харв. razjápiti ’адкрыць рот’, чэш. дыял. rozjapiti, rozjapnouti ’хутка раскрыць (руку)’ даюць падставы для рэканструкцыі прасл. *orz‑zьjapiti, дзе *zьja‑p‑ звязана з ст.-слав. зьяти ’адкрываць рот, пазяхаць’ (Саднік-Айцэтмюлер, 1, 23). Немец (Этимология–1997–1999, 126) узводзіць чэш. дыял. rozjapati (ovoce) ’хутка разабраць’ да выклічніка (j)ap, паралельнага да chap, гл. хапаць. Інакш адносна ст.-чэш. japati, jápati ’назіраць; разумець’ і аднакарэнных Махэк₂, 216 (< *op‑), Трубачоў, ЭССЯ, 1, 71–72 (< *apati).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

roztaczać

roztacza|ć

незак.

1. распаўсюджваць; пашыраць;

~ć opiekę — клапаціцца; браць пад апеку;

2. распускаць; раскрываць; разгортваць;

paw roztaczać ogon — паўлін распускае хвост

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

expand

[ɪkˈspænd]

1.

v.t.

1) пашыра́ць

to expand one’s rule — пашы́рыць сваю́ ўла́ду

2) распасьціра́ць (кры́лы); распушча́ць (гальлё, ве́тразь)

3) гавары́ць падрабя́зна

4) Math. раскрыва́ць фо́рмулу, ду́жкі

2.

v.i.

1) пашыра́цца

2) распуска́цца (пра пупы́шкі)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

öffnen

vt адчыня́ць, адкрыва́ць, раскрыва́ць, адкарко́ўваць

j-m die Áugen ~ — адкры́ць каму́-н. і́сціну [пра́ўду] (на што-н.)

j-m sein Herz ~ — разм. адве́сці душу́ (каму-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

wykładać

незак.

1. выкладваць; вымаць;

2. чытаць лекцыю; выкладаць;

3. тлумачыць; каментаваць; выкладаць;

wykładać konia разм. выпрагаць каня;

wykładać pieniądze — выдаткоўваць (траціць) грошы;

wykładać karty — раскрываць карты

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

open​3 [ˈəʊpən] v.

1. адкрыва́ць, адчыня́ць; адкрыва́цца, адчыня́цца;

open one’s eyes расплю́шчваць во́чы;

open a book раскрыва́ць/разго́ртваць кні́гу;

open an umbrella раскрыва́ць парасо́н;

open the door адчыня́ць дзве́ры;

The shop opens at 9 o’clock. Крама адчыняецца а дзявятай гадзіне;

Flowers open in the sun. Кветкі распускаюцца на сонцы.

2. адкрыва́ць, пачына́ць; адкрыва́цца, пачына́цца;

open negotiations пачына́ць перамо́вы;

open fire адкрыва́ць аго́нь

♦

open smb.’s eyes to smth. адкрыва́ць каму́-н. во́чы на што-н.;

the heavens opened дождж палі́ў як з вядра́/цэ́бра

open out [ˌəʊpənˈaʊt] phr. v. расшыра́цца, пашыра́цца;

open out to smb. гавары́ць больш во́льна з кім-н.; стаць самі́м сабо́й

open up [ˌəʊpənˈʌp] phr. v.

1. гавары́ць шчы́ра/адкры́та

2. адкрыва́ць аго́нь (пра стральбу);

Anti-aircraft guns opened up. Зенітная/супраць паветраная артылерыя адкрыла агонь.

3. адчыня́ць дзве́ры (звыч. ужываецца ў загадах)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ergíeßen

*

1.

vt выліва́ць

◊ sein Herz ~ — раскрыва́ць сваю́ душу́

2.

(sich) упада́ць (пра раку)

sich in Tränen ~ — абліва́цца сляза́мі

sein Zorn ergóß sich über uns — яго́ гнеу́ навалі́ўся на нас

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

reveal

I [rɪˈvi:l]

v.t.

1) раскрыва́ць

Promise never to reveal my secret — Абяца́й, што ніко́лі ня вы́дасі майго́ сакрэ́ту

2) пака́зваць; выяўля́ць

The open shirt revealed a golden cross — З-пад расшпі́ленай кашу́лі паказа́ўся залаты́ кры́жык

II [rɪˈvi:l]

n.

1) вуша́к -а́ m.

2) ра́ма акна́ (аўтамабі́ля)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

тлума́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак.

1. што. Даваць якое‑н. тлумачэнне чаму‑н.; раскрываць сэнс, сутнасць чаго‑н. Тлумачыць закон. Тлумачыць вучэнне. Тлумачыць слова. □ І як ні хітрыў .. [Лабановіч] сам з сабою, як ні тлумачыў гэты факт, але аднаго не мог пабароць у сабе — не думаць аб панне Ядвісі. Колас. // Каменціраваць які‑н. твор пісьменніка, твор пісьменнасці. Тлумачыць «Раскіданае гняздо» Я. Купалы. □ Народную легенду .. [Міровіч] успрымае і тлумачыць па-свойму. Сабалеўскі.

2. што і без дап. Асвятляць якое‑н. пытанне, дапамагаючы засвоіць, зразумець сэнс чаго‑н. Потым [Вера Адамаўна] пачала нячутна хадзіць па класе і вольна, без усякага напружання голасу, тлумачыць новую тэму па літаратуры. Ермаловіч. — Саўгас наш малады, — тлумачыў Іван Іванавіч рабятам, — можна сказаць, на голым месцы ўсё пачынаем. Даніленка. Захар Пятровіч паставіўся да .. [Міхася] уважліва: падрабязна тлумачыў яму, што для чаго служыць, і навошта тое ці іншае робіцца. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)