1. У веруючых хрысціян — пабыць на споведзі; пакаяцца ў грахах.
2.перан.Разм.Расказаць шчыра пра што‑н.; прызнацца, пакаяцца ў чым‑н. Каму, каму, а Бачурку нават выспавядацца мог Сашка.Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбалбата́ць, ‑бачу, ‑бочаш, ‑боча; зак., што і без дап.
Разм.Расказаць каму‑н. тое, пра што не варта, нельга было расказваць. Браць з сабой цяпер увесь пакунак [Косціку] ніяк не выпадала. Хлопцы пачнуць роспыты, разбалбочуць усё першаму сустрэчнаму.Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распіса́ць
1. (запісаць у розныя месцы) áufschreiben*vt, áusschreiben*vt;
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
паве́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што, прашто, абчым.
Тое, што і расказаць. Каму ж паведаць свае болі?Колас.Ходзіць садам садоўнік Шчаслівы між дрэў. А яны ў каралях вясны Нахіляюць прыгожыя шыі Да садоўніцкіх рук, Быццам хочуць паведаць пра што.Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
joke
[dʒoʊk]1.
n.
1) жарт -у m.
2) анэкдо́т -у m.; пасьме́шышча n.
to crack a joke — расказа́ць анэкдо́т; сказа́ць што-н. сьме́шнае
no joke — бяз жа́ртаў
2.
v.i.
жартава́ць
3.
v.t.
паджарто́ўваць; дражні́ць, цьвялі́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
пяць¹, пяці́, Т пяццю́, ліч.кольк.
1. Лік, лічба і колькасць 5.
2. Тое, што і пяцёрка (у 2 знач.).
Напісаў сачыненне на п.
◊
Ні ў пяць ні ў дзесяць (разм.) — ні туды ні сюды, не так, як трэба.
Зрабіў ні ў пяць ні ў дзесяць.
|| парадк.пя́ты, -ая, -ае (да 1 знач.).
◊
Пятае цераз дзясятае і з пятага на дзясятае (разм.) — пераходзячы непаслядоўна ад аднаго да другога.
Расказаць пятае цераз дзясятае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
быва́льшчына, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што было ў сапраўднасці; выпадкі з жыцця, мінулых часоў, быль. На прызбах збіраліся пасядзець старыя — успомніць .. сілу, маладосць, расказаць якую бывальшчыну ці добрую выдумку.Скрыган.Забаўляў .. [ля будана] усіх Лука Якубавіч, расказваючы розную бывальшчыну з далёкага мінулага, якой у яго быў невычарпальны запас.Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папараска́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што, чаго, абкім-чым, пракаго-што, здадан.сказам і без дап.
Разм. Расказваць доўга, неаднаразова; расказаць многа чаго‑н. [Хлопец:] — Людзі ўсё — во!.. Дружныя, таварыскія. Я вам мог бы столькі пра іх папарасказваць, што вам аж да вечара хапіла б слухаць.Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыпаве́стка ’дадатак да аповесці, апавядання; прымаўка’ (Нас.), прыповесьць ’прытча’ (Ласт.), ст.-бел.приповѣсть ’прымаўка’ (Ужэвіч, 1616, гл. Карскі 2-3, 92), приповесть, приповястка ’тс’, приповясть ’прытча’ (Ст.-бел. лексікон). Укр.припові́стка, припові́сть ’прыказка, прымаўка; апавяданне; прытча’, припові́дка ’прыказка, прымаўка’. Улічваючы фанетыку, магчыма, запазычана з польск.przypowieść ’прытча, прымаўка’, паводле Банькоўскага (2, 946), ад przypowiedzieć ’расказаць з маральна-дыдактычным намерам’. Глухак (503) аналагічнае харв.pripovijédati ’расказваць’ лічыць калькай лац.praedicare, што зусім не абавязкова пры наяўнасці *povědati ’распавесці’, параўн. таксама серб.-харв.при̏повест ’прымаўка’, prȉpovijetka ’апавяданне, казка’, славен.pripovêdka ’тс’; гл. Сной₂, 578.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
у́нікум, ‑а, м.
Рэдкі, адзіны ў сваім родзе экземпляр (прадмет або чалавек). Завод-унікум. □ Мяфодзій Кірылавіч Задзерынос, пра якога мы, яго былыя падначаленыя, хочам расказаць, можна сказаць, адзіны экземпляр прыроды, унікум.Прокша.Старому Бародку даўно была пара выходзіць на пенсію, але, відаць, яго трымалі на службе як своеасаблівы астрожны унікум.Машара.
[Лац. unicum — адзіны ў сваім родзе.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)