1. Які ўзмацнеў, павялічыўся ў сіле (пра вецер, дождж і пад.). Узмацнелы вецер./ Пра голас, гукі. Першы, узмацнелы голас мне пачуўся цёткі Ганны: — Давайце ўсё ж [клубніку] на Яхімаўскі вазіць.Кавалёў./ Пра думкі, пачуцці і пад. Узмацнелая дружба.// Які стаў больш трывалым, цвёрдым. Узмацнелы лёд.
2. Які стаў больш здаровым, моцным. Узмацнелы падлетак.
3. Які атрымаў больш шырокі размах і арганізаванасць. Партызанскія злучэнні, узмацнелыя ў барацьбе з ворагам, усё больш набывалі рысы высокаарганізаванай арміі.Дзенісевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
amplitude
[ˈæmplɪtu:d]
n.
1) вялі́касьць, шырыня́f.; разма́х -у m.; паме́р -у m.
2) мно́ства, бага́цьце n., даста́так -ку m.
an amplitude of money — мно́ства гро́шай
3) шырыня́ кругагля́ду
4) Phys. ампліту́да f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
лёгкасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць лёгкага (у 1–5 знач.). Светлая абліцоўка надавала .. [дому] лёгкасць.Шахавец.Я ведаю вашу [пілотаў] паходку: Разлічаны крок і размах І лёгкасць у жэстах кароткіх, Якой не ўладае і птах.Глебка.Са здзіўляючай лёгкасцю Ірына магла спакойна круціцца цэлы вечар на танцульках, хоць заўтра трэба было ісці здаваць чарговы залік.Краўчанка.
2. Пра стан унутранай свабоды, радасці, спакою. Таццяна слухала маладога чалавека, і незвычайная лёгкасць апаноўвала яе.Васілёнак.Даўно не адчуваў Пракоп такой лёгкасці, такога спакою душы, як цяпер.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АЗІ́МАЯ СО́ЎКА
(Agrotis segetum),
насякомае атрада матылёў. Пашырана ў Еўразіі, Афрыцы, Аўстраліі.
Размах крылаў 4—5 см. Пярэднія крылы шэрыя або амаль чорныя з плямамі, заднія — белыя. Актыўныя ўначы. Самка вельмі пладавітая, адкладвае больш за 2 тыс. яец. Матылькі жывяцца нектарам кветак, сокам раслін, вусені — травяністымі раслінамі. Шкоднікі с.-г. культур: псуе высеянае зерне азімых злакаў, шкодзіць руні, кукурузе, сланечніку, бавоўніку і інш. раслінам.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АДМІРА́Л
(Vanessa atalanta),
насякомае атр. матылёў. Пашыраны ў Еўразіі. На Беларусі нешматлікі від, трапляецца на палянах, лугах, берагах ручаёў, уключаны ў Чырвоную кнігу.
Размах крылаў да 6 см. Пярэднія крылы зверху чорныя з белымі плямкамі і чырвонай косай палоскай (адсюль назва), заднія — чорныя, з чырвонай палоскай на краі. Лёт у ліп.—вер., тых, што перазімавалі, — у маі. Вусені развіваюцца ў чэрв.—жн. на лісці крапівы і чартапалоху.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
sweep1[swi:p]n.
1. падмята́нне, вымята́нне;
The room needs a good sweep. Пакой трэба добра падмесці.
2. узма́х, разма́х;
with a swe ep of the arm узма́хам рукі́
3. вы́гіб, вы́гін; пава ро́т (дарогі)
♦
at a sweep адны́м ма́хам;
make a clean sweep адчапі́цца; атрыма́ць канчатко́вую перамо́гу
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
span
I[spæn]1.
n.
1) пя́дзя f.
2) адле́гласьць памі́ж апо́рамі, праме́жак, пралёт -у m.
the bridge in three spans — мост у тры пралёты
3) адрэ́зак ча́су
Some animals have a short lifespan — Некато́рыя жывёлы жыву́ць ко́ратка
4) разма́х -у m.
wing span — разма́х кры́лаў
5) дыяпазо́н -у m.
2.
v.t.
1) ме́раць пя́дзяй
2) абхапі́ць руко́ю та́лію або́ запя́сьце рукі
3) to span a river with a bridge — пабудава́ць мост праз раку́
II[spæn]
n.
па́ра ко́ней, вало́ў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
spread1[spred]n.
1. праця́гласць, разма́х, шырыня́;
a spread of 100 years перы́яд ча́су ў 100 гадо́ў;
The birds’ wings have a spread of three feet. Крылы гэтых птушак маюць размах у тры футы.
2. распаўсю́джанне; рост, павелічэ́нне;
the spread of disease распаўсю́джанне хваро́бы
3. разваро́т (кнігі, газеты); газе́тны матэрыя́л (пададзены на развароце);
a double-page spread матэрыя́л на дзве старо́нкі (у газеце, часопісе і да т.п.)
4.infml на кры́ты стол;
give a royal spread to smb. пачастава́ць каго́-н. па-карале́ўску
5. насто́льніца, абру́с; прасціна́
6. па́ста; ма́сла, джэм, паштэ́т і да т.п.;
a cheese spread мя́ккі сыро́к (плаўлены);
herring spread ру́блены селядзе́ц
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
«ГАРЫЗО́НТ»,
серыя савецкіх штучных спадарожнікаў Зямлі. Прызначаны для забеспячэння кругласутачнай далёкай тэле- і радыёсувязі. Выкарыстоўваецца для перадачы тэлевізійных праграм на станцыі «Арбіта», «Масква» і ў міжнар. сістэме сувязі «Інтэрспадарожнік». Запускаецца з 1979. Маса 2 т, размах панэлей з сонечнымі батарэямі 10 м. Арбіта кругавая, блізкая да геастацыянарнай, выш. 36 тыс.км. Мае сістэму дакладнай арыентацыі на Зямлю, на «Гарызонт» устаноўлена рэтрансляцыйная апаратура, якая працуе ў сантыметровым дыяпазоне. Міжнар. рэгістрацыйны індэкс — «Стацыянар».