нейро́н

(гр. neuron = жыла, нерв)

нервовая клетка разам з адросткамі, якія ад яе адыходзяць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

перыферы́чны

(ад перыферыя)

размешчаны на паверхні, аддалены ад цэнтра (напр. п-ая нервовая сістэма).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

харэ́я

(гр. choreia = танец)

нервовая хвароба, якая характарызуецца адвольным паторгваннем канечнасцей, хуткімі некаардынаванымі рухамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Сістэ́ма ‘лад’, ‘сувязь элементаў паміж сабой, размешчаных у пэўным парадку’ (ТСБМ), сыстэ́ма ‘тс’ (Ласт., Некр. і Байк., Стан.). Запазычанне з заходнееўрапейскіх моў праз рус. систе́ма ‘тс’ ці польск. systema, system ‘тс’. У значэнні ‘нервовая сістэма’ з’яўляецца ў пачатку XX ст. (Крамко, Гіст. мовы, 2, 146). Франц. système з лац. systēma ад грэч. σύστημα ‘складанне, укладанне’; гл. Фасмер, 3, 628; Брукнер, 512; ЕСУМ, 5, 244.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

неўраўнава́жаны, ‑ая, ‑ае.

Якому не ўласціва душэўная раўнавага; які лёгка паддаецца настрою. [Шыковіча добра ведаў, што .. [Галіна Адамаўна] зусім не такая спакойная, што яна ў дзесяць разоў больш нервовая, чым яго жонка. Неўраўнаважаная, раўнівая... Шамякін. Мікіта быў чалавек неўраўнаважаны, гарачы, не ўмеў трымаць язык за зубамі. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэнтра́льны zentrl, Zentrl;

цэнтра́льная нерво́вая сістэ́ма Zentrlnervensystem n -s;

цэнтра́льнае ацяпле́нне Zentrlheizung f;

цэнтра́льная тэлефо́нная ста́нцыя Telefnzentrale f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вышэ́йшы, -ая, -ае.

1. Больш высокі (у 1—3 знач.).

Гэты дом в. за той.

Сёлетні ўраджай бульбы в. за леташні.

2. Самы галоўны, кіруючы.

В. орган дзяржаўнай улады.

Вышэйшае камандаванне.

3. Пра самую высокую ступень у развіцці, навуцы, у сістэме адукацыі.

В. жывёльны свет.

Вышэйшая нервовая дзейнасць (спец.). Вышэйшая матэматыка.

Вышэйшая навучальная ўстанова.

Вышэйшая мера пакарання — расстрэл, пазбаўленне жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

temperament [ˈtemprəmənt] n. тэмпера́мент; но́раў;

a poetical temperament паэты́чная нату́ра;

have a lot of temperament капры́зіць, капры́знічаць; пака́зваць но́раў;

She has a ner vous temperament. Яна вельмі нервовая.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прытушы́цца, ‑тушыцца; зак.

1. Стаць менш яркім; зацямніцца. Вербы крыху памутнелі, прытушыліся змрокам. Глуха і цяжка ўздыхае Дняпро. Ракітны. [Іван] з задавальненнем падумаў, што пад дажджом прытушыцца, пацямнее яго паласатая, бачная здалёк стракатасць. Быкаў.

2. перан. Аслабіцца, стрымацца (пра пачуцці). Прытушылася нервовая рашучасць у зыркіх вачах Жука. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

nerwowy

nerwow|y

нервовы;

atak ~y — нервовы прыпадак;

komórka ~a — нервовая клетка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)