брык межд., в знач. сказ., разг.
1. брык;
б. наго́й — брык ного́й;
2. бряк;
б. дагары́ — бряк на́взничь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пино́к разг. штуршо́к, -шка́ м., уда́р, -ру м., вы́спятак, -тка м.;
дать пинка́ штурхну́ць (уда́рыць) наго́й, даць вы́спятка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дымлі́вы, ‑ая, ‑ае.
Які дыміцца, дыміць, вылучае многа дыму. Дымлівыя коміны фабрык і заводаў. □ Адкінуў агарак дымлівы, Нагой прытаптаў. Калачынскі. // Ахутаны дымнай. Там у жытах дымлівыя палі, Дзяўчаты песням там ахвочы. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мах¹, -у, мн. -і, -аў, м.
1. Адзін хуткі рух у паветры чым-н., узмах.
М. крыла.
М. рукі.
2. У спорце: адзін рух нагой, рукой або корпусам уперад, назад або ўбок.
М. уперад.
◊
Адным махам, за адным махам (разм.) — адразу, за адзін прыём.
Даць маху (разм.) — дапусціць памылку.
З усяго маху (разм.) — размахнуўшыся, з усяе сілы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ша́ркаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. чым і без дап. Утвараць шорах, шум трэннем, закранаць што-н. з шумам.
Ш. мянташкай па касе.
Шабля шаркала аб падлогу.
2. са словам «нагой» або без яго. Прыстаўляць адну нагу да другой, стукаючы абцасам аб абцас (пры паклоне, вітанні і пад.).
|| аднакр. ша́ркнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. ша́рканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Туп — пра тупанне, няўдалыя скокі (мсцісл., Нар. лекс.), туп‑туп — гукаперайманне для перадачы тупату (ТСБМ, ЭШ) — заклік да дзіцяці, каб пачало хадзіць (Скарбы₂), ‘падзыўныя для авечак’ (горыц., ДАБМ, камент., 896). Укр. туп‑туп, ту́пу‑ту́пу — выгукі, якімі падбадзёрваюць дзяцей станавіцца на ногі, рус. смал. туп‑туп — абазначэнне гукаў пры хадзьбе (СРНГ); польск. tup, tupu — адгалосак удару нагой; в.-луж. tupu, tupu tapu — імітацыя крокаў, удараў нагой; чэш. ťup — пра хаду дробнымі крокамі, балг. туп ‘бах’. Гукаперайманне.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апе́ль
(фр. appel = заклік)
1) кавалерыйскі сігнал, якім заклікаюць да збору;
2) удар правай выцягнутай нагой па зямлі ў час фехтавання, што азначае пачатак атакі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
прыто́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да прытопнуць.
2. Тое, што і прытупваць. [Лётчыкі] пілі каньяк і спявалі свае песні, якіх Бахман, мабыць, не ведаў. Ён толькі прытопваў нагой ды ківаў галавой. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wykopać
зак.
1. выкапаць;
2. спарт. выбіць мяч (нагой);
3. разм. выштурхаць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
чапля́ць несов.
1. цепля́ть; нацепля́ть;
ч. фіра́нкі — цепля́ть (нацепля́ть) занаве́ски;
2. задева́ть;
ч. наго́й за паро́г — задева́ть ного́й за поро́г
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)