эксперыме́нт

(лац. experimentum)

1) навуковы вопыт, дослед;

2) наогул вопыт, выпрабаванне, праверка (смелы э.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

światopogląd, ~u

м. светапогляд;

światopogląd naukowy — навуковы светапогляд

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пазна́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. пазнаць (у 2 знач.).

2. Працэс аб’ектыўнага азнаямлення з акаляючым светам; здольнасць пазнаваць. Працэс пазнання. Навуковы метад пазнання. □ Душа [Вялічкі] раскрылася для пазнання свету, яна шукала гэтага пазнання. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тыпало́гія, ‑і, ж.

Навуковы метад, звязаны з сістэматызацыяй або класіфікацыяй прадметаў, з’яў, паняццяў і пад. і вызначэннем іх тыпаў.

•••

Тыпалогія лінгвістычная — раздзел мовазнаўства, які вывучае мовы свету з пункту погляду падабенства і адрознення іх структуры.

[Ад грэч. typos — адбітак, форма і logos — вучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ліша́йнікі расліны ніжэйшага тыпу, якія складаюцца з грыба і водарасці, утвараючы адзін арганізм, Lichenes’ (ТСБМ; БелСЭ, 6). Навуковы тэрмін, запазычаны, відавочна, з рус. мовы. Да ліша́й, лі́ха (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

realism [ˈri:əlɪzəm] n.

1. рэалі́зм (навуковы погляд на рэчы, з’явы)

2. (таксама Realism) рэалі́зм (творчы метад у літаратуры і мастацтве)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

rigorous [ˈrɪgərəs] adj.

1. стро́гі; суро́вы;

ri gorous measures стро́гія ме́ры

2. дакла́дны;

a rigorous scientific method дакла́дны навуко́вы ме́тад

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

дакла́д¹, -а, Ма́дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Публічнае паведамленне: разгорнутае асвятленне якой-н. тэмы.

Навуковы д.

Абмеркаванне даклада.

2. Вуснае ці пісьмовае паведамленне кіраўніку ўстановы аб службовых справах.

Д. дырэктару.

3. Паведамленне аб прыходзе наведвальніка.

Без даклада не ўваходзіць.

|| прым. дакладны́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).

Дакладная запіска.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

статы́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

1. Навука, якая вывучае колькасныя паказчыкі развіцця грамадства і грамадскай вытворчасці.

Эканамічная с.

Сельскагаспадарчая с.

2. чаго. Колькасны ўлік разнастайных масавых выпадкаў, з’яў.

С. нараджальнасці.

Прамысловая с.

3. Навуковы метад колькасных даследаванняў, якія выкарыстоўваюцца ў некаторых галінах ведаў.

Лінгвістычная с.

|| прым. статысты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Betruer

m -s, - кіраўні́к, апяку́н, кура́тар; хава́льнік (музея)

der wssenschaftliche ~ — навуко́вы кіраўні́к

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)