eyesore

[ˈaɪsɔr]

n.

не́шта, што рэ́жа во́ка, на што непрые́мна глядзе́ць (напр., ку́ча сьмяцьця́)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Ку́чка 1 ’загарадка для курэй, качак’ (ТС, Нар. лекс., Дразд.), ’катух’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. кучка 2.

Ку́чка 2 ’невялікая хата’ (ТС). Гл. куча 2.

Ку́чка 3 ’падпечак’ (Мат. Гом., Шатал., Шушк.). Да кучка 2 (гл.).

Ку́чка 4 ’малая ўкладка снапоў’ (Зн. дыс., ДАБМ). Да куча 1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нязру́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Пазбаўлены зручнасці ў карыстанні; дрэнна прыстасаваны для чаго‑н. Пад зямлёй праход нязручны, вузкі Выглядае просекай лясной. Аўрамчык. [Сцяпан:] — У.. [гаспадара явачнай кватэры], і праўда, куча дзяцей. Месца для шапірографа нязручнае. Арабей.

2. Які не садзейнічае поспеху, непрыдатны для дасягнення жаданых вынікаў. Нязручны момант.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Круга́н ’чыстае сухое месца сярод лесу, звычайна пясчанае, пясчаны ўзгорак’ (Яшк.), ’куча, гурба’ (Сцяшк. Сл.). Гл. курган.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Лаба́с ’стажар’е з пад’ёмнай стрэшкай на чатырох слупках’ (Нар. сл.), ’куча’ (Сл. паўн.-зах.). Да лабаз (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Лёўж ’куча галля’ (паўдн.-бел., Бел.-укр. ізал.; укр. паўн.-жытом. лёўж, ломж ’тс’). Да лоўж (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

субо́р Куча сабраных каменняў (Азяр. Касп.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

Рэ́пах ’куча’ (Мат. Гом.). Няясна. Магчыма, ёсць сувязь з рапяхі ’адыходы пры прадзенні’ (Шатал.) або рэптух ’торба’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Во́рах ’куча зерня або гною’ (Выг. дыс.); ’куча прысыпанай зямлёй бульбы’ (Ліс.); ’шум, шорах’ (Нас.); ’страх, дрыжыкі’ (Касп.), во́рашна ’страшна’ (Касп.), во́рахам (расці) ’кучай’ (З нар. сл.); ’куча’ (Шатал.). Рус. во́рох ’куча, груда’, укр. во́рох ’тс’, рус. ц.-слав. врахъ ’ворах’, балг. врах ’ток; снапы, якія прызначаны для абмалоту’, польск. zawroch ’мяцеліца, віхар’. З другой ступенню вакалізму: рус.-ц.-слав. вьрху, врѣшти ’малаціць’, балг. връха ’малачу’, славен. vršíti ’вытаптаць снапы скацінай’. Роднаснымі з’яўляюцца лат. vârsms ’хлеб, які прызначаны для абмалоту’; ’ворах правяленага зерня’, лац. verrō, ‑ere ’валаку, мяту’ (з *versō), грэч. ἔρρω ’з цяжкасцю хаджу, цягнуся’, ст.-в.-ням. wërran ’путаць’ (Вальдэ₂, 283; Траўтман, 362; Эндзелін, IF, 33, 126; Выгонная, Лекс. Палесся, 86). Магчыма, vьršiti звязана з і.-е. назвай вала (ст.-інд. vr̥ṣaḥ і інш.). Параўн. вол (Мартынаў, вусн. паведамл).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дзе́тка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м. і н.; ДМ ‑тцы, Т ‑ай, ж.; Р мн. ‑так.

Разм. Ласкавая назва дзіцяці. На дзядзінцы, агароджаным высокім; мурамі, гуляла куча дзетак. Гартны. / у знач. зваротка. — Збегай, дзетка, да дзядзькі Мікодыма, няхай прыйдзе сюды, — прастагнала старая. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)