карбу́нкул, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Гнойнае запаленне скуры і падскурнай клятчаткі.

2. -у. Каштоўны камень чырвонага колеру; чырвоны гранат (уст.).

|| прым. карбункулёзны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

kosztowny

каштоўны, цэнны, дарагі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

сардані́кс, ‑у, м.

Каштоўны камень з і малочна-белымі і бура-чырвонымі палоскамі; і разнавіднасць агату.

[Грэч. sardonyx.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

valuable

[ˈvæljəbəl]

adj.

ва́ртасны; кашто́ўны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

expensive

[ɪkˈspensɪv]

adj.

кашто́ўны, дарагі́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ГЕЛІЯДО́Р,

мінерал, празрыстая жоўтая разнавіднасць берылу. Каштоўны камень 2-га класа.

т. 5, с. 140

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

александры́т, ‑у, М, ‑рыце, м.

Каштоўны камень смарагдава-зялёнай афарбоўкі пры дзённым святле і чырвона-фіялетавы пры штучным асвятленні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wrtbeständig

a эк. кашто́ўны, ва́ртасны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

антыква́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Вельмі стары і каштоўны. Антыкварная кніга.

2. Які мае адносіны да старых каштоўных прадметаў. Антыкварны магазін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Турку́с ‘непразрысты каштоўны камень, біруза’ (Ласт.), ст.-бел. туркусъ, туркосъ ‘тс’ (1541 г.), туркусовый ‘блакітны, бірузовы’ (ГСБМ). Запазычана са ст.-польск. turkus ‘тс’, якое з ням. Türkis ‘тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 142); апошняе з франц. субстантываванага turquoise ад turguois ‘турэцкі’, г. зн. ‘турэцкі каштоўны камень’ (Duden. Etymologie, 872).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)