вало́даць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. кім-чым. Мець у сваёй уласнасці, уладаць.
В. маёмасцю.
2. перан., кім. Трымаць у сваёй уладзе, падпарадкоўваць сабе, кіраваць.
Адна думка ўвесь час валодае ім.
3. чым. Умець, мець магчымасць карыстацца чым-н., дзейнічаць пры дапамозе чаго-н.
В. зброяй.
Не в. левай рукой.
В. пяром (умець добра пісаць). В. некалькімі замежнымі мовамі (ведаць іх). В. сабой (трымацца спакойна ў любых абставінах).
|| наз. вало́данне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
крэды́т, -у, М -ды́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Продаж тавараў з адтэрмінаванай платай або часовая выдача банкам грошай у доўг на пэўныя расходы з выплатай за гэта працэнтаў.
Узяць мэблю ў крэдыт.
Валютны к.
2. звычайна мн. Грашовыя сумы, адпушчаныя на пэўныя расходы.
Крэдыты на будаўніцтва.
Крэдыты на сацыяльную сферу.
3. перан. Давер’е, аўтарытэт (кніжн.).
Палітычны к.
Карыстацца крэдытам у каго-н.
|| прым. крэды́тны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Крэдытныя аперацыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
erfréuen
1.
vt ра́даваць
2.
(sich)
1.
(an D) ра́давацца (чаму-н.)
2) (G) карыста́цца, мець (аўтарытэ́т, рэпута́цыю)
sich éiner Belíеbtheit (G) ~ — карыста́цца папуля́рнасцю (у каго-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Popularität
f - папуля́рнасць
gróße ~ geníеßen*, sich éiner gróßen ~ erfréuen — карыста́цца вялі́кай папуля́рнасцю
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
benútzen, benützen
vt карыста́цца (чым-н.); выкарысто́ўваць, ужыва́ць
die Gelégenheit ~ — скарыста́ць [вы́карыстаць] вы́падак
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
éinheimsen
vt
1) збіра́ць ураджа́й
2) перан. заграба́ць
Erfólg ~ — карыста́цца вялі́кім по́спехам
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пажына́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.
1. і без дап. Жаць некаторы час; зжынаць што‑н.
2. перан. Атрымліваць здабытак ад чаго‑н. зробленага. Кажуць, хто сее вецер, той пажынае буру. Колас.
•••
Пажынаць лаўры — атрымліваць прызнанне сваіх дасягненняў, сваёй працы і інш.
Пажынаць плады чаго — карыстацца вынікамі зробленага, дасягнутага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баналітэ́т
(фр. banalite, ад banal = які належыць сеньёру)
права сеньёра ў феадальнай Зах. Еўропе прымушаць сялян карыстацца за пэўную плату млыном, пякарняй, вінаградным прэсам і г.д.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
злоўжыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., чым.
Незаконна, нядобрасумленна выкарыстоўваць што‑н., карыстацца чым‑н. Злоўжываць давер’ем. Злоўжываць службовым становішчам. // Празмерна выкарыстоўваць што‑н., ужываць у большай колькасці, чым трэба. Злоўжываць цытатамі. □ Іван Мацвеевіч хадзіў па пакоі і курыў цыгарэту за цыгарэтай, хоць дагэтуль я не заўважаў, каб ён злоўжываў курывам. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аўтарытэ́т, ‑а і ‑у, м.
1. ‑у. Агульнапрызнанае значэнне, уплыў. Карыстацца аўтарытэтам.. Падарваць аўтарытэт. Мець аўтарытэт. □ Аўтарытэт Маркі Балука высока стаяў у вачах тутэйшых партызан. Колас.
2. ‑а. Асоба, якая карыстаецца заслужанай павагай, мае ўплыў. [Русаковіч:] — Але другі аўтарытэт так заваліць дарогу да добрай справы, што цераз яго і не пералезеш. Крапіва.
[Ням. Autorität з лац.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)