...ГНОЗІЯ (ад грэч. веды, навучанне), другая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнні адпавядае слову «веды», напр., фармакагнозія, астрагнозія.
т. 5, с. 316
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
урачы́сты, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да ўрачыстасці (у 2 знач.), звязаны з урачыстасцямі, які суправаджаецца ўрачыстасцю.
У. дзень.
У. парад войск.
Урачыстае пасяджэнне.
2. Важны, знамянальны; які вызначаецца велічнасцю; сур’ёзны.
Урачыстая хвіліна развітання.
У. голас.
У. выгляд.
3. Надзвычай важны па значэнні, змесце.
Урачыстая клятва.
Урачыстыя словы прысягі.
|| наз. урачы́стасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гала́-
(гр. hals, halos = соль)
першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнні адпавядае слову «соль».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
стоп
(англ. stop = спыняць)
1) каманда ў значэнні: стой! спыніся!;
2) назва сігналу для прыпынку транспарту.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АСТРА...
(ад грэч. astron зорка),
першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнні адпавядае словам «зорка», «зорны», напрыклад, астраметрыя, астранавігацыя.
т. 2, с. 47
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЭРА...
(ад грэч. aer паветра),
першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнні адпавядае словам «авіяцыйны», «паветраны», напрыклад, аэрадром, аэрадынаміка.
т. 2, с. 171
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГЕМЕ...,
(ад грэч. hēmi... паў...), першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнні адпавядае словам «палавіна», «напалавіну», напр., геміцэлюлозы, гемізіготнасць.
т. 5, с. 148
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГІГРА...
(ад грэч. hygros вільготны),
першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнні адпавядае словам «вільготнасць», «вільгаць», напр., гіграскапічнасць, гігрограф.
т. 5, с. 219
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГАЛА...
[ад грэч. hals (halos) соль],
першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнні адпавядае слову «соль», напр., галабіёнты, галагены.
т. 4, с. 442
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
стоп, выкл.
1. Ужываецца як каманда ў значэнні: стой! спыніся! Стоп. На момант спынімся. Мехаў. — Стоп, машына, прыехалі! — Валодзька надзьмуў шчокі, важна спыніў «самазвал» і пачаў грузіць на яго розныя цацкі. Шымук. // Ужываецца як загад у значэнні: хопіць! даволі! годзе! [Валя:] — Стоп, стоп! Не вам гэта гаварыць. Вы не горш ведаеце, што Янус у рымлян меў два твары. Карпаў. // у знач. вык. Даволі, хопіць. [Настасся:] — [Пятру] не такая патрэбна была. Ты ж [Даша] што, правучылася да сямі класаў і — стоп, годзе, сказала. Ракітны.
2. у знач. вык. Разм. Ужываецца ў значэнні: спыніўся, спыніліся. Праедзем кіламетр — стоп, шына спусціла.
3. у знач. нескл. наз. Назва сігналу для прыпынку транспарту. Сігнал стоп.
[Ад англ. stop — спыняць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)