◎ Квірча́ць ’квакаць, квактаць, вішчаць, бурчаць’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. квіркаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ву́ркаць ’бурчаць, грукацець’, ’гыркаць, сварыцца, злосна адказваць’ (КСТ). Гл. вурча́ць, вы́ркаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бармата́ць ’мармытаць, бурчаць пад нос, бурчаць’ (Нас., Касп., Шат.). Рус. бормота́ть, укр. бормота́ти, бормоті́ти, бурмоті́ти. Гукапераймальнага паходжання. Гл. Бернекер, 107; Траўтман, 39; Праабражэнскі, 1, 37; Фасмер, 1, 195; падрабязна Шанскі, 1, Б, 169. Не абавязкова прымаць першасную форму борботати (якая быццам пасля дысіміляцыі дала борм‑).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Варча́ць ’бурчаць’ (Яруш., Бесар.). Прасл. *vъrčati — дзеяслоў гукапераймальнага паходжання. Аб яго этымалагічных сувязях гл. варката́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
rumble2 [ˈrʌmbl] v.
1. груката́ць; грыме́ць;
A lorry rumbled along the road. Па дарозе прагрукатаў грузавік.
2. бурча́ць, бурката́ць
3. BrE, infml ба́чыць наскро́зь
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
бурката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; незак.
Разм.
1. Тое, што і буркаваць. Голуб .. нешта буркатаў галубцы. Сабаленка.
2. што і без дап. Бурчаць, мурлыкаць. Шафёр нешта буркатаў сабе пад нос. Кавалёў.
3. Грукатаць, тарахцець (пра гукі машыны ў часе работы). Блішчалі на пагорках у вёсках агні, на палях сям-там буркаталі трактары. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мамы́ліць ’надуваць губы ад незадавальнення’, мамы́ль ’сярдзіты, з надутымі губамі’ (Нас.). Рус. смал. мамы́лить ’тс’, ’злаваць, крыўдзіцца’, серб.-харв. маму̀љати ’жаваць, есці з закрытым ротам’, чак. му̏мати; му̀млати ’мармытаць’, ’бурчаць’, балг. мамо́ля ’няясна гаварыць’, славен. momljáti ’тс’, ’бурчаць’, чэш. mumlati ’тс’. Гукапераймальнае (Бернекер, 2, 75; Фасмер, 3, 30; Скок, 2, 366–367; БЕР, 3, 633).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
growl2 [graʊl] v.
1. рыка́ць, раўці́ (пра жывёл); гы́ркаць (пра сабаку); (таксама перан.)
2. бурча́ць;
He growled out a reply. Ён нешта буркнуў у адказ.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Бурды́к! ’бух, шась’, бурды́хнуцца ’ўпасці’ (Бяльк.). Параўн. рус. бурды́чить ’дабрадушна бурчаць’, бурдыха́ться ’борацца, дужацца’, бурде́ть ’быць незадаволеным; бурчаць’; ’шумець (пра камароў)’. Параўн. яшчэ бел. бурды́ль, бурды́ц! Можна вылучыць гукапераймальную аснову бурд‑, якая дала шмат утварэнняў з рознымі суфіксамі. Параўн. з іншых моў: чэш. burda ’чалавек, што вельмі шуміць’, brduc! ’бух!’, польск. дыял. brduc! (гл. Махэк₂, 66, 77).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скавы́рыць ‘галасіць, раўсці’ (Касп.), параўн. старое польск. skowyrać, skowérać ‘бурчаць, бубнець’. Гукапераймальнае. Больш падрабязна гл. скавытаць; параўн. таксама папярэдняе слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)