Verbum

гру́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, груд, ж.

1. Куча зваленых у беспарадку прадметаў, рэчаў.

Г. цэглы.

2. Глыба, кусок чаго-н. цвёрдага, звычайна зямлі.

Калёсы тарахцелі па замёрзлай грудзе.

|| памянш. гру́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

Г. цукру.

далі́ць, -лію́, -ліе́ш, -ліе́; -ліём, -ліяце́, -лію́ць і далью́, -лье́ш, -лье́; -льём, -льяце́, -лью́ць; далі́ў, -ліла́, -ліло́, -лілі́; далі́ -лі́це; -лі́ты; зак., што і чаго.

Наліваючы, дабавіць да якога-н. узроўню.

Д. гаршчок.

Д. у шклянку заваркі.

|| незак. даліва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

дына́міка, -і, ДМ -міцы, ж.

1. Раздзел механікі, які вывучае законы руху цел у залежнасці ад сіл, што дзейнічаюць на іх.

2. Ход развіцця, змянення чаго-н.

Д. грамадскага развіцця.

3. Рух, дзеянне, развіццё.

Д. сучаснага жыцця.

|| прым. дынамі́чны, -ая, -ае.

ветэра́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Стары, бывалы воін.

В.

Грамадзянскай вайны.

2. перан., чаго. Стары, заслужаны працаўнік, дзеяч у якой-н. галіне.

В. працы.

В. навукі.

|| ж. ветэра́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак (разм.).

|| прым. ветэра́нскі, -ая, -ае.

вужа́ка, -і, ДМ -жа́цы, мн. -і, -жа́к, ж.

1. Агульная назва паўзуноў з доўгім гнуткім целам без ног; змяя (разм.).

Віцца вужакай (таксама перан.: падлізвацца, падлашчвацца, дабіваючыся чаго-н.).

2. перан. Пра ліхога, каварнага чалавека.

|| прым. вужа́чы, -ая, -ае.

Вужачая скура.

вы́варыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.

1. Здабыць што-н. пры дапамозе кіпячэння, выварвання.

В. соль з марской вады.

2. Варкай давесці да патрэбнай ступені гатоўнасці або пераварыць (у 2 знач.).

В. мяса.

3. Кіпячэннем ачысціць ад чаго-н.

В. бялізну.

вы́рубіць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак., што.

1. Зрубіць, пабудаваць што-н.

Чаго і з сцяны не вырубіш? (загадка).

2. Здабыць руду, вугаль.

Вырубіў 102 тоны вугалю.

|| незак. выруба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. вы́рубка, -і, ДМ -бцы, ж. (да 2 знач.).

арыента́цыя, -і, ж.

1. Уменне вызначыць сваё месцазнаходжанне.

А. на мясцовасці.

2. Дасведчанасць у чым-н. (кніжн.).

А. ў новай літаратуры.

А. ў пытаннях палітыкі.

3. на каго-што і якая. Накіраванасць дзейнасці ў інтарэсах каго-, чаго-н. (кніжн.).

А. на перадавую моладзь.

ахо́ўваць, -аю, -аеш, -ае; незак., каго-што.

1. Абараняць ад чыйго-н. нападу, вартаваць, сцерагчы.

Чыгунку ахоўвала ўзмоцненая варта.

2. Берагчы, шанаваць.

А. прыроду.

3. Засцерагаць ад чаго-н. шкоднага.

А. ад сонца.

|| зак. ахава́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. ахо́ва, -ы, ж.

абсле́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны; зак. і незак., каго-што.

1. Зрабіць (рабіць) агляд, праверку чаго-н.

2. Уважліва азнаёміцца (знаёміцца) з чым-н., вывучаць (вывучыць) што-н.

А. жыллёвыя ўмовы.

А. мясцовасць.

|| наз. абсле́даванне, -я, н.

Легчы ў бальніцу на а.