гвалт

(польск. gwałt, ад с.-в.-ням. gewalt)

1) насілле, здзек;

2) крык, лямант;

3) від феадальнай павіннасці ў Вялікім княстве Літоўскім.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

інтуітыві́зм

(ад н.-лац. intuitio = інтуіцыя, ад лац. intuitus = прыглядванне)

ідэалістычны кірунак у філасофіі, які абсалютызуе інтуіцыю як адзіна верагодны від пазнання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

крос

(рус. кросс, ад англ. to cross = перасякаць, пераходзіць)

від спартыўнага спаборніцтва, спартыўны бег або гонкі па няроўнай мясцовасці (напр. лыжны к).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

макраэвалю́цыя

(ад макра + эвалюцыя)

працэс эвалюцыі арганізмаў унутры роду, сямейства і іншых сістэматычных катэгорый, вышэйшых, чым від; адбываецца на падставе працэсаў мікраэвалюцыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мутаско́п

(ад лац. muto = змяняю + -скоп)

прататып кіно, від праекцыйнага апарата ў форме скрынкі, у якой праз акуляр можна бачыць рухомыя фотаздымкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

субве́нцыя

(лац. subventio = дапамога)

від дзяржаўнай грашовай дапамогі асобным галінам гаспадаркі, якая, у адрозненне ад датацыі, павінна быць выкарыстана на канкрэтныя мэты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэургі́я

(гр. theurgia = цуд)

від магіі; дзеянні, пры дапамозе якіх веруючыя намагаюцца паўплываць на волю багоў і духаў, каб змяніць ход падзей.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Кіслі́ца ’шчаўе, Rumex acetosa L.’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., Шн., Касп., Бяльк., Кіс., Нік., Няч.), ’заячая капуста’ (Мат. Гом.), ’кісліца звычайная, Oxalis acetosella L.’ (Кіс., Бейл.), ’від ажыны’ (ТС). Гл. кіслы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перасе́кі: у пэрэсікэ, у пырысыкувід саржавага перапляцення (па чатыры пары)’ (драг., Уладз.). Да пера- і сек- < сячы (гл.). Параўн. перасек ’перасячэнне’ і перасеча (< прасл. *(per)‑sekja) ’тс’ (Дуж–Душ., ТСБМ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Разо́нцы ’бульба, разрэзаная напалам і звараная ў мундзірах’ (пін., Нар. лекс.). Утворана ад рэ́заць (гл.) з дапамогай суфікса ‑он(е)ц‑, як ляжа́нец ’абложная зямля’, перабіра́нецвід посцілкі’. Гл. таксама рэзанец.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)