Verbum

культу́рны, -ая, -ае.

1. гл. культура.

2. Які знаходзіцца на высокім узроўні культуры.

Культурнае грамадства.

Культурная гаспадарка.

3. Які звязаны з пашырэннем культуры, асветы.

Весці культурную работу.

4. Вырашчаны чалавекам, не дзікарослы.

Культурныя расліны.

○

Культурны слой зямлі — слой зямлі, які ўтвараецца з арганічных і іншых рэшткаў на месцах пасяленняў чалавека.

|| наз. культу́рнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

бура́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Двухгадовая агародная расліна сямейства лебядовых.

Палоць буракі.

2. Караняплоды гэтай расліны, якія выкарыстоўваюцца як корм, харч, сыравіна.

Убіраць буракі камбайнам.

○

Цукровыя буракі — сорт буракоў, з якіх вырабляюць цукар.

|| памянш. бурачо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.

|| прым. бура́чны, -ая, -ае і бурако́вы, -ая, -ае.

Бурачны колер (лілова-чырвоны). Бураковы сок.

узрасці́, -расту́, -расце́ш, -расце́; -расцём, -расцяце́, -расту́ць; -ро́с, -расла́, -ло́; зак.

1. Вырасці, стаць дарослым; узгадавацца; узышоўшы, вырасці (пра расліны).

Сыны ўзраслі.

Край, дзе я ўзрос, вабіць да сябе.

Жыта добра ўзрасло.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вырасці, стаць большым, мацнейшым, больш значным.

Сілы ўзраслі.

Узрасла актыўнасць.

Узрос аўтарытэт арганізацыі.

|| незак. узраста́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

уміра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. Перастаць жыць, а таксама вянуць, сохнуць (пра расліны).

Уміралі за радзіму.

У. са смеху (перан.).

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Знікаць, прападаць (кніжн.).

Такія словы не ўміраюць у вяках.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Адыходзіць у мінулае (пра грамадскія з’явы і пад.).

Старое ўмірае, а новае нараджаецца.

цыбу́ля, -і, ж.

1. Агароднінная расліна сямейства лілейных з цыбулінай у падземнай частцы і трубчастымі лістамі зверху.

Пасадзіць цыбулю.

2. зб. Ядомыя трубчастыя лісты або падземныя галоўкі гэтай расліны.

Зялёная ц.

Рэпчатая ц.

3. Назва некаторых травяністых цыбульных раслін сямейства лілейных.

Ц. мядзведжая.

|| памянш.-ласк. цыбу́лька, -і, ДМ -льцы, ж.

|| прым. цыбу́льны, -ая, -ае.

Сямейства цыбульных (наз.).

паса́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

1. гл. садзіць.

2. мн. Месца, на якім пасаджаны расліны.

Пасадкі маладога сасонніку.

3. Спуск і прызямленне лятальнага апарата.

Мяккая п.

Вымушаная п.

Ісці, заходзіць на пасадку.

4. Манера, спосаб трымацца ў сядле.

Кавалерыйская п.

|| прым. паса́дачны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

П. матэрыял.

Пасадачная платформа.

прапало́ць, -алю́, -о́леш, -о́ле; -алі; -о́латы; зак., што.

1. Ачысціць ад пустазелля якую-н. прастору ці пасаджаныя расліны.

П. грады.

П. капусту.

2. Правесці які-н. час полючы.

|| незак. прапо́лваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.).

|| наз. прапо́лка, -і, ДМ -лцы, ж. (да 1 знач.) і прапо́лванне, -я, н. (да 1 знач.).

|| прым. прапо́лачны, -ая, -ае.

куса́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Мець прывычку кусаць (у 1 знач.).

Сабака кусаецца.

2. Кусаць адзін аднаго; грызціся (пра сабак, звяроў).

3. перан. Крыўдзіць, дапякаць чым-н.

4. перан. Мець уласцівасць раздражняць, пячы скуру (пра крапіву і іншыя расліны; пра мароз, вецер і інш.), а таксама пра вырабы з грубай шэрсці.

Крапіва кусаецца.

Шарсцяная коўдра кусаецца.