Ска́вічак (ска́вічок) ‘мяшочак для адціскання сыру, клінок’ (лун., Жыв. сл.; Сл. Брэс.). Параўн. фармальна падобнае каш. skovëčk ‘бярозавы сок’, якое Борысь (SEK, 4, 285) выводзіць з першаснага *sьkovъ ад *sьkati ‘выдзяляць сок’; тады гэта ‘тое, пры дапамозе чаго выціскаюць сыроватку’. Гл. яшчэ Борысь, Etymologie, 59. Сюды ж яшчэ васкавень, васкавік, аскавень (гл.), якія, відаць, адлюстроўваюць другаснае збліжэнне з воск. Параўн. скадаў (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Стату́т ‘кодэкс, звод законаў’, ‘звод правілаў, палажэнняў’ (ТСБМ, Стан., Гарэц.), ‘перашкода, супынак’ (Нас.), ста́тут ‘аснова дзейнасці арганізацыі, таварыства і інш.’ (Байк. і Некр.), ст.-бел. статутъ ‘кодэкс, звод законаў’. Запазычана праз польск. statut ‘тс’ (параўн.: “ustawy… łacińskim językiem pisane, statutami zowią”, Варш. сл., 6, 406) або непасрэдна з лац. statutum ‘правіла’, першапачаткова ‘тое, што ўстаноўлена’ (ад statuere ‘паставіць, учыніць’, роднаснага *stati, гл. стаць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ху́же сравн. ст.

1. нареч. горш, го́рай;

ему́ ста́ло ху́же яму́ ста́ла горш (го́рай);

ху́же всего́ то, что… горш (го́рай) за ўсё то́е, што…;

как нельзя́ ху́же як найго́рш (як найго́рай);

2. прил. го́ршы [за каго, за што, як (чым) хто, як (чым) што];

нет ничего́ ху́же, чем… няма́ нічо́га го́ршага, як…;

он не ху́же други́х ён не го́ршы за і́ншых.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адэ́ндум

(лац. addendum = тое, што мае быць дададзена)

дапаўненне да дагавору, якое змяняе або ўдакладняе тыя ці іншыя яго ўмовы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

базідыя́льны

(с.-лац. basidialis, ад гр. basidion = невялікая аснова, фундамент)

які забяспечаны базідыяй;

б-ыя грыбы — тое, што і базідыяміцэты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

бісексуалі́зм

(ад бі- + сексуалізм)

1) тое, што і гермафрадытызм;

2) палавая цяга як да асоб процілеглага полу, так і ўласнага.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дывідэ́нд

(лац. dividendum = тое што належыць падзяліць)

частка прыбытку акцыянернага таварыства, якая штогодна размяркоўваецца паміж акцыянерамі прапарцыянальна ўкладзенаму імі капіталу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыяста́зы

(гр. diastasis = раз’яднанне)

1) тое, што і амілазы;

2) разыходжанні касцей у суставе з-за памнажэння ў ім вадкасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кетса́ль

(ісп. quetzal, ад індз. quetsalli = назва гпушкі)

1) грашовая адзінка Гватэмалы, роўная 100 сентава;

2) тое, што і квезаль.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

прызмато́ід

(ад гр. prisma, -atos = тое, што распілавана + -оід)

мнагаграннік, дзве грані якога з’яўляюцца многавугольнікамі, а рэшта — трохвугольнікамі або трапецыямі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)