1. Перамясціць, перанесці куды‑н. усё, многае. Пацягаць усе дровы пад павець.
2. і без дап. Цягаць некаторы час. Пацягаць дровы. Пацягаць бараку па полі. □ То і пацягалі ж за свавольствы Лявонавага бацьку, ледзь у астрог не запякалі.Гурскі.
3. Пакрасці, прысвоіць сабе ўсё, многае. [Сомік:] — Усе ведаюць, што яны падлогу ў магазіне ўзадралі, ды дошкі пакралі, што яны снапы ў мяне з азярода пацягалі.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спікі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.
Рэзка знізіцца на вялікай хуткасці, зрабіць піке 2. [Самалёты] спікіравалі з дзікім свістам, і пасля мы даведаліся, што разам з бомбамі фашысты кідалі рэйкі і пустыя бочкі, каб нагнаць больш панікі.Шамякін./ Пра птушак. [Сіваграк] узнімаўся высока ўгору, каб потым імкліва спікіраваць уніз, ледзь не да самай вады, і зноў узлятаў у вышыню.В. Вольскі.Над параходам з’явілася чайка і паляцела ўслед. Потым перадумала, нешта выглядзела сабе ў хвалях, спрытна спікіравала.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стракату́ха, ‑і, ДМ ‑тусе, ж.
Разм. Пра каго‑, што‑н., хто (што) бесперастанку стракоча. Неўгамонная стракатуха [вавёрка] імкліва паглядала ва ўсе бакі.Лынькоў.Сцёпка думаў, як тут лацвей і натуральней пабачыцца з Аленкаю. Лепш бы, вядома, было спаткацца адзін на адзін... Толькі б гэтых стракатух-піскух там не было.Колас.У пачатку ліпеня, калі на падзівінскія лугі выпаўзаюць стракатухі-касілкі, мядовы водар кветак трымаецца ў паветры ледзь не да самага світання.Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уду́шлівы, ‑ая, ‑ае.
1. Які выклікае ўдушша. Удушлівыя газы.// Які спірае дыханне, робіць яго цяжкім. Удушлівае паветра. □ Ахуталі ўсе бастыёны Агонь і ўдушлівы дым.Бачыла.Па густым і ўдушлівым паху канапель Багдан адчуў, што падыходзіць да Гугелевага агарода.Кулакоўскі.//перан. Які гняце, прыгнятае. Час, калі Мікалай Шчакаціхін пераступіў парог Маскоўскага універсітэта, быў навальнічна ўдушлівы.Ліс.
2. Такі, як пры ўдушшы. Усю зіму ледзь не ўсе палітвязні мелі хранічную прастуду і ўдушлівы кашаль.Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ace
[eɪs]1.
n.
1) во́чка n. (у гульні́)
2) туз -за́m. (ка́рта)
3) неадбі́ўная пада́ча (у тэ́нісе)
4) ас -а m., ма́йстар -ра m. (асабл. лётчык)
5) Figur. кры́ха f.
not an ace — ані́ кры́хі
within an ace — на валасо́к ад, ледзь не
2.
v.t.
зарабі́ць пункт у гульні́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
gasp
[gæsp]1.
n.
1) зады́шка f., ця́жкае ды́ханьне
2) сло́вы, ска́заныя задыха́ючыся
2.
v.i.
1) задыха́цца, ця́жка ды́хаць
2) мо́цна хаце́ць, го́рача жада́ць чаго́
3.
v.t.
ледзь вы́мавіць, задыха́ючыся
at the last gasp — на апо́шнім узды́ху, пе́рад сьме́рцю
gasp one’s last — паме́рці
gasp out or forth — насі́лу (з ця́жкасьцю) сказа́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
bliski
блізкі;
bliski krewny — блізкі сваяк;
bliski łez — блізкі да слёз; блізкі да плачу;
być ~m śmiechu — ледзь утрымлівацца ад смеху; bliższa koszula ciala niż sukmana прык. свая кашуля бліжэй да цела
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
развяза́ться
1.(открепиться) развяза́цца;
2.перен. (отделаться), разг. адчапі́цца, адвяза́цца (ад каго, ад чаго); (избавиться, освободиться) пазба́віцца (ад каго, ад чаго);
е́ле развяза́лся я с нимледзь я адчапі́ўся (адвяза́ўся) ад яго́;
развяза́ться с забо́тами пазба́віцца ад кло́патаў;
3.перен. (утратить скованность) прост. пасмяле́ць; пача́ць трыма́цца больш во́льна.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
брыво́, ‑а; мн. бровы; Р броў, броваў і брывоў, Д бровам і брывам, Т бровамі і брывамі, М аб бровах і брывах; н.
Дугападобная палоска валасоў над вачамі. Маня набірала ў прыгаршчы вады і са смехам палівала на хлопчыка, лёгенька шлёпала яго па тоўстых ручках, ледзь чутна праводзіла пальцам па чорных дугах броў.Васілевіч.Тодар паблісквалі вачамі з-пад пасівелых броваў.Чорны.Ты прайшла з касою чорнай Над малінавым берагам, Пад крылатымі брывамі Хітравата ззялі вочы.Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вон,
1.прысл. Прэч, на двор. Выгнаць з хаты вон.
2.выкл. Ужываецца ў значэнні загаду выйсці. Вон адсюль! — Вон, каб мае вочы вас не бачылі!..Ракітны.
•••
Вон з вачэй — прэч.
Дух вонзкагогл. дух.
(Хоць) душа вонгл. душа.
З рук вон — а) дрэнны; вельмі дрэнны. Ледзь Морж прыпоўз назад і — плюх! — у мора. Адлежваўся, бядак, нямала дзён. Каханне атрымалася — з рук вон.Корбан; б) вельмі, надта. Абстаноўка, шчыра кажучы, з рук вон дрэнная.Дзенісевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)