póchen

vi

1) (an A) сту́каць (аб што-н.)

an die Tür ~ — сту́каць у дзве́ры

es [man] pocht — сту́каюць

2) бі́цца (пра сэрца)

3) перан. (auf A) выхваля́цца (чым-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

zúlassen

* vt

1) дапуска́ць (напр., да іспытаў)

2) дазваля́ць, згаджа́цца

3) не адчыня́ць, пакіда́ць зачы́неным

lássen Sie die Tür zu! — пакі́ньце дзве́ры зачы́ненымі!

kéinen Zwéifel ~ — не пакіда́ць ніцкага сумне́ння

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

bolt​2 [bəʊlt] v.

1. зачыня́ць на за́саўку;

The door bolts inside. Дзверы зачыняюцца знутры.

2. змацо́ўваць прадме́ты з дапамо́гай балта́

3. кі́дацца наўцёкі; зрыва́цца з ме́сца

4. AmE, slang уцяка́ць з ле́кцыі

5. AmE адмо́віцца ад падтры́мкі сваёй па́ртыі

6. ля́пнуць, вы́паліць

7. е́сці наспе́х, не пражо́ўваючы е́жу

8. (пра агародныя расліны) ісці́ ў стаўпа́к

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Вор 1 ’мех, мяшок’ (Нас., Сцяшк., Янк. БП), ворак ’мяшочак’ (Нас., Сцяшк., Шатал., Вешт.); ’мяшочак для адкідвання сыру’ (Мат. Гом.). Запазычанне з польск. wór, worek ’мех, торба’ (Кюне, Poln., 115; Булыка, Запазыч., 69).

Вор 2 ’хлеў’ (Нас., Рам., 8, 327); ’двор для жывёлы’ (Бяльк.). Рус. вор, во́ра ж. р. ’плот, агароджа’, дыял. таксама ’агляд рыбалоўнага садка’, укр. вори́на ’жэрдка для агароджы’, ст.-рус. воръ м. р., вора ж. р. ’тс’, чэш. vor ’плыт’. Звязе на з рус. верать ’усоўваць, хаваць, укладваць, капацца’, ст.-слав. въврѣти ’ўсунуць’, чэш. ‑vříti ’-крываць’. Роднасныя таксама літ. vãras ’жэрдка ў плоце, агароджы’, apìvaras ’загон’, гон., warjan ’перашкаджаць’, оск. veru наз. скл. мн. л. ’дзверы’ (Фасмер, 1, 350; Махэк₂, 697). Гл. таксама ворык.

Вор 3 ’злодзей, выкрадальнік’ (Нас., Бяльк.). Запазычанне з рус. вор ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

завалі́ць, -валю́, -ва́ліш, -ва́ліць; -ва́лены; зак.

1. каго-што. Накідаўшы, наклаўшы чаго-н., напоўніць, загрувасціць.

З. яму каменнем.

З. двор дрывамі.

З. работай каго-н. (перан.: абцяжарыць). Магазін завалены таварамі (перапоўнены).

2. каго-што. Засыпаць зверху, пакрыць.

Дарогу заваліла (безас.) снегам.

3. што. Закрыць на завалу (у 1 знач.).

З. дзверы на нач.

4. перан., што. Поўнасцю праваліць (разм.).

З. экзамен.

З. справу.

5. безас. Пра боль у горле (разм.).

Горла заваліла.

|| незак. зава́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. зава́льванне, -я, н. і зава́лка, -і, ДМ -лцы, ж. (да 1 знач.; спец.).

|| прым. зава́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.; спец.) і зава́лачны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Завальная траншэя.

Завалачная машына.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адкры́цца, -ры́юся, -ры́ешся, -ры́ецца; зак.

1. Стаць адкрытым; адчыніцца (гл. адкрыць).

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра рану: перастаць зажываць, разысціся краямі.

Адкрыліся старыя раны.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць бачным, паказацца.

Наперадзе адкрыўся цудоўны краявід.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выявіцца, з’явіцца (разм.).

Адкрылася хвароба.

5. каму. Расказаць пра сябе адкрыта, шчыра, прызнацца ў чым-н.

А. свайму сябру.

6. Стаць зразумелым каму-н.

Перад намі адкрылася ясная будучыня.

Свет мастацтва адкрыўся для мяне.

7. перан. Стаць даступным, магчымым.

Перад ім адкрываліся ўсе дзверы.

8. Пачаць сваё існаванне, дзейнасць (пра ўстанову, прадпрыемства і пад.).

У суседняй вёсцы адкрылася школа.

|| незак. адкрыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

набу́хлы, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. незал. пр. ад набухнуць.

2. у знач. прым. Які стаў гатовым да таго, каб распусціцца, прарасці. Набухлыя пупышкі. Набухлае насенне.

3. у знач. прым. Які павялічыўся ў аб’ёме ад вільгаці, вадкасці. На стук з сянец .. [Валька], не пытаючыся, адкінула кручок і штурханула плячом набухлыя дзверы. Б. Стральцоў.

4. у знач. прым. Які павялічыўся ад прыліву крыві, малака. Моцныя, чырвоныя, з набухлымі венамі рукі... [Карчава], сплёўшыся пальцамі, важна ляжалі на стале перад ім. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паадыхо́дзіць, ‑дзіць; ‑дзім, ‑дзіце, ‑дзяць; зак.

1. Адысці на нейкую адлегласць, у іншае месца — пра ўсіх, многіх. Паадыходзіць убок. Паадыходзілі дзеці ад стала. Паадыходзіць на новыя пазіцыі. □ Жанчыны паадыходзілі ад сваіх [прасніц] і разглядалі на стале фатаграфічную картку. Сабаленка. // (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Адправіцца па свайму маршруту — пра ўсё, многае. Цягнікі паадыходзілі.

2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Перастаць шчыльна прылягаць, паадставаць у многіх месцах — пра ўсё, многае. Паадыходзілі дзверы. Паадыходзілі завесы на варотах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замурава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго-што.

1. Закласці наглуха муроўкай (адтуліну, праём і пад.). Замураваць акно. Замураваць дзверы.

2. Пасадзіць каго‑н., схаваць што‑н. у памяшканні, у тайніку, наглуха заклаўшы муроўкай. Замураваць золата ў сцяне. □ Апавядаў ён, як дзяўчыну замуравалі ў слуп каменны. Дубоўка.

3. перан. Разм. Пакрыць снегам, лёдам; замарозіць. Прачнуўся Лёнька .. Працёр вочы, глянуў на вокны і сам сабе ўсміхнуўся: на шыбах густа разрасліся, як у казцы, белыя папараці — вокны за ноч замураваў мароз. Капыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спахапі́цца, ‑хаплюся, ‑хопішся, ‑хопіцца; зак.

1. Раптоўна ўспомніць пра што‑н.; раптам заўважыць памылку, недагляд і пад. [Карпенка] спахапіўся, што не паставіў па планцы прыцэл. Быкаў. Мікалай Яўсеевіч толькі цяпер спахапіўся, што нікога яшчэ не віншаваў з наступаючым Новым годам. Кавалёў. — Запражыце майго каня, — загадаў Мікалай Мікалаевіч, але спахапіўся і мякка паправіўся, — калі ласка. Грахоўскі.

2. Падхапіцца, схамянуцца. Алаіза так захапілася сваёй работай, што не звярнула ўвагі па грукат лесвіцы і спахапілася толькі тады, калі пастукалі ў дзверы. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)