Разм. Выявіць ахвоту, жаданне; захацець. «І чаму ён — вось пытанне, — Ганна думала не раз, — І ў апошні той наш час, У той мілы час спаткання, Не схацеў зайсці да нас?»Колас.Я .. сказала, што гэткі доўгі і моцны сон Марынкі мяне трывожыць. Бацька не схацеў нават слухаць мяне.Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узлава́цца, узлуйся, узлуешся, узлуецца; узлуёмся, узлуяцеся; зак., накаго-што і без дап.
Увайсці ў злосць, раззлавацца; адчуць незадаволенасць кім‑, чым‑н. Узлаваўся лёкай, схапіў Сцёпку за каўнер ды давай тузаць.Якімовіч.Леўчык нават здзівіўся, што сват так узрадаваўся і павесялеў, замест таго, каб узлавацца на суседзяў.Чарнышэвіч.[Вольга Віктараўна], здаецца, узлавалася па сваю слабасць.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
beneath
[bɪˈni:Ө]1.
adv.
до́ле; уні́зе
2.
prep.
1) ніжэ́й, пад
beneath the tree — пад дрэ́вам
to be beneath contempt — быць нява́ртым на́ват пага́рды
beneath him —
а) ніжэ́йшы за яго́(стано́вішчам ці ста́нам)
б) ніжэ́й за яго́
This job is beneath him — Гэтая пра́ца ніжэ́й за яго́ныя патрабава́ньні
2) пад цяжа́рам; пад ці́скам або́ ўплы́вам
to sink beneath a burden — затану́ць ад перагру́жанасьці
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
raczyć
raczy|ć
незак.
1. мець ласку; рабіць ласку;
pan raczyć wyjść — зрабіце ласку, выйдзіце; будзьце ласкавы выйсці;
nawet nie ~ł odpowiedzieć — ён нават не пажадаў адказаць;
Bóg raczyć wiedzieć — адзін Бог ведае; Бог (яго) ведае;
2. частаваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Bonum est etiam bona verba inimicis reddere
Добра нават ворагу сказаць прыемнае слова.
Хорошо даже недругам сказать доброе слово.
бел. Прыемнае слова ‒ вясенні дзень. Добрае слаўцо лепш, чым піўцо. 3 мядком і цвік праглынеш. 3 добрым падыходам і кот гарчыцу есць.
рус. Ласково слово кость ломит, а жестоко гнев движет. Покорное слово гнев укрощает. Ласково слово и ласковый вид и свирепого зверя к рукам приманит. Доброе слово лучше мягкого пирога. На добрый привет добрый ответ.
фр. On prend plus de mouche avec du miel qu’avec du vinaigre (Мёдом больше наловишь мух, чем уксусом).
англ. There is a great force in soft command (В ласковой команде огромная сила).
нем. Gutes Wort findet guten Ort (Хорошее слово находит хорошее место). Gut Gruß, gute Antwort (Хороший привет, хороший ответ). Guter Gruß, guter Dank (Хороший привет, хорошая благодарность).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Nemo impetrare potest a papa bullam nunquam moriendi
Нікога нават папа не можа ўратаваць ад смерці.
Никого даже папа не может спасти от смерти.
бел. Ад смерці не адкупішся і не адпросішся. Ад смерці не адмолішся. Ад смерці не адперці. Не паможа кадзіла, калі хвароба зваліла.
рус. От смерти не отмолишься/не открестишься. От смерти не посторонишься/не увильнёшь. От смерти ни крестом, ни перстом. От смерти и на тройке не ускачешь. От смерти и под камнем не скрыться.
фр. Il y a remède à tout, hors a la mcrt (Есть лекарство от всего, кроме смерти).
англ. Death when it comes will have no denial (Смерть не знает отказа).
нем. Der Tod frißt alle Menschenkind, fragt nicht, wes Standes sie sind (Смерть съедает всех людей, не спрашивая, какого они происхождения).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
мелады́чны, ‑ая, ‑ае.
1.Спец. Які мае адносіны да мелодыі (у 1 знач.). [Птушынае] пяянне зліваецца ў адну меладычную гаму.Барашка.Меладычны лад верша, захаваны перакладчыкам, дае магчымасць адчуць нацыянальную форму арыгінала.Палітыка.
2. Прыемны для слыху; мілагучны. У Маі быў голас ціхі, але меладычны і такі багаты пачуццямі, што яе слухалі, нават ніхто ў зале не варухнуўся.Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мякчэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.
1.(1і2ас.неўжыв.). Рабіцца мяккім, мякчэйшым. Надвор’е сёння спякотнае, нават асфальт мякчэе пад нагамі.В. Вольскі.— Тытунёвую расаду пасеялі, як толькі пачала мякчэць зямля.Кулакоўскі.
2.перан. Лагаднець, дабрэць. — Хто гэта? Чужы нехта? — голас у Грасыльды мякчэў, калі яна падыходзіла бліжэй.Пташнікаў.Валодзя паступова пачаў мякчэць і здавацца.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надзвыча́йна, прысл.
1. У высокай ступені. Надзвычайна ўпарты. □ З галавой, з шчырасцю аддаўся Пятрусь надзвычайна карыснай справе.Нікановіч.
2. Вельмі, надта. Сярод вясковага люду аўтарытэт Самабыля, як краўца і слаўнага чалавека, стаіць надзвычайна высока.Колас.Таццяна радасна ажывілася — ёй надзвычайна прыемна было, што Зелянюк ставіцца да яе з шчырай даверлівасцю і нават радзіцца з ёй.Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
на́йміт, ‑а, М ‑міце, м.
1. Наёмны работнік; парабак. Так, жыў сабе [Караневіч], .. як найміт, нават не звіў сабе ніякага гнязда.Скрыган.
2.перан. Той, хто з карыслівымі намерамі служыць чыім‑н. мэтам, хто прадаўся каму‑н. Панскі найміт. □ Мы лічым сваім абавязкам выкрываць подлых апосталаў новай сусветнай бойні і іх наймітаў у асобе здрадлівых пісак і псеўдавучоных.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)